کد خبر: ۳۱۹۹۷۴
تاریخ انتشار: ۰۹:۰۰ - ۲۰ بهمن ۱۴۰۱ - 2023February 09
این روزها نوشتن از گرانی و کمبود دارو در رسانه‌ها به امری عادی تبدیل شده است. با حذف ارز ترجیحی و طرح دارویار قرار بود بسیاری از مشکلات دارو حل شود اما در حال حاضر طرح دارویار خود به یک چالش تبدیل شده است.
شفاآنلاین>سلامت> این روزها نوشتن از گرانی و کمبود دارو در رسانه‌ها به امری عادی تبدیل شده است. با حذف ارز ترجیحی و طرح دارویار قرار بود بسیاری از مشکلات دارو حل شود اما در حال حاضر طرح دارویار خود به یک چالش تبدیل شده است.

به گزارش شفاآنلاین:حتی بودجه سال آینده هم با این وضعیت نمی‌تواند مشکلات دارویی کشور را حل و فصل کند و طرح «دارویار» هم با آن همه تبلیغات و وعده‌ها برای از بین رفتن کمبود دارو و کاهش هزینه تهیه دارو مطرح شد هم نتوانست این گره کور را باز کند، تا جایی که رییس سازمان غذا و دارو از بدهی ۳۰ هزار میلیارد تومانی سازمان برنامه‌وبودجه به طرح دارویار خبر داده است. مساله اینجاست که این طرح چه مدت اجرایی شده که حالا این میزان بدهی دارد. وقتی در همین ماه‌های نخستین به چنین رقم بدهی می‌رسد قرار است چگونه اجرای آن ادامه پیدا کند. چه کسی مسوول رسیدگی به این وضعیت است و چرا وزارت بهداشت و درمان در مقابل کاهش بودجه‌ای این طرح در سال ۱۴۰۲ هیچ واکنشی از خود نشان نمی‌دهد. اصلا چرا نمایندگان مجلس دولت را موظف به انجام تعهدات خود که زمان حذف ارز ترجیحی دارو در رابطه با آن وعده داده بود، نمی‌کنند. البته موضوع فقط هزینه‌های درمانی نیست، اینکه بیمارستان‌ها تا جایی که بتوانند از قبول بیمه تامین اجتماعی و سلامت سر باز می‌زنند، مساله‌ای است که باید کسی در مورد آن تصمیمی اتخاذ کند، اما اینکه قرار است یک بیمار برای پیدا کردن داروهایی که همیشه در داروخانه‌ها به وفور یافت می‌شدند و حالا به سختی می‌توان آنها را پیدا کرد نشان می‌دهد که وضعیت دارویی کشور هر روز بدتر می‌شود.

چرا هنوز در داروخانه‌ها سرم پیدا نمی‌شود، چرا بیماری که باید سرم تزریق کند برای خرید آن باید به چندین و چند داروخانه سر بزند تا بالاخره بتواند یک سرم تهیه کند؟ چرا پیدا کردن اسپری‌های تنفسی که برای برخی از بیماران حکم مرگ و زندگی را دارد آن هم در هوای آلوده این روزهای پایتخت، نایاب شده یا اگر هم پیدا شود با سه تا ۴ برابر قیمت واقعی فروخته می‌شود. از طرفی با نوسانات ارزی قیمت دارو هم برخلاف گفته‌های وزیر بهداشت افزایش پیدا کرده است. به گفته رییس اتحادیه واردکنندگان دارو گفت: بعد از افزایش قیمت ارز، بهای ۸ هزار آیتم هم در این صنعت تغییر کرده است. همچنین بسیاری از تولیدکنندگان برای عرضه دوباره منتظر تاییدیه افزایش قیمت هستند. این در حالی است که مقامات رسمی بارها از عدم افزایش پرداختی دارو از جیب مردم سخن گفته‌اند اما این روزها بیماران از افزایش ۸۰۰ درصدی قیمت یک قلم داروی سرطان ریه خبر می‌دهند. البته گرانی دارو معطوف به داروهای خاص و وارداتی نیست، در حال حاضر یک بسته قرص ژلوفن، ۶ ماه پیش بین ۲۴ تا ۳۰ هزار تومان به فروش می‌رسید و الان قیمت آن به ۹۴ هزار تومان رسیده. یک بسته فلوکستین در همین بازه زمانی سه برابر شده و الان به قیمت ۷۶ هزار تومان رسیده است و البته خیلی هم سخت پیدا می‌شود.

همین نمونه‌های کوچک مثل یک شیشه شربت دیفن‌هیدرامین که قبلا بین ۲ تا ۸ هزار تومان به فروش می‌رسید الان به ۴۰ هزار تومان رسیده است. حتی کمبود و گرانی دارو به بخش‌های مراقبت‌های ویژه بیمارستان‌ها هم رسیده است، تا ۶ ماه پیش، قیمت آلبومین ۱۷۵ هزار تومان بود، اما در حال حاضر میلیونی شده است؛ البته اگر پیدا شود. چند روز پیش در حالی دکتر «علی قنبری‌مطلق» رییس اداره سرطان وزارت بهداشت اعلام کرد: «سالانه نزدیک به ۱۵۰هزار نفر در کشور به انواع سرطان مبتلا می‌شوند و سالی حدود ۵درصد نیز به این تعداد افزوده می‌شود» که تنها در مورد یک قلم دارو به نام «اوپدیوو» که در درمان سرطان ریه کاربرد دارد تا ۴ ماه پیش این دارو با پنج میلیون تومان قابل تهیه بود، ولی در بهمن‌ماه به قیمت سرسام‌آور ۴۱ میلیون تومانی رسیده است. البته براساس بررسی‌ها قیمت این داروی حیاتی در بازار آزاد تا ۱۳۰میلیون تومان هم می‌رسد. خلاصه کلام اینکه این روزها بیماری یعنی بیچارگی.

از طرفی، آنطورکه «علی فاطمی» نایب‌رییس انجمن داروسازان گفته بود دریافت مطالبات دروخانه‌ها هم به تاخیر افتاده و این وضعیت ممکن است سبب قطع همکاری داروخانه‌ها با شرکت‌های بیمه شود. فاطمی تاکید کرد: «اگر به دلیل تامین نشدن مطالبات داروخانه‌ها توسط بیمه، این همکاری قطع شود چه اتفاق ناخوشایندی رخ خواهد داد؟ الان نظام پرداخت طوری شده که به داروخانه‌ها می‌گویند از سرمایه خودت داروها را به قیمت بیمه به مردم تحویل بده بعد هر وقت بیمه پول داشت، پول شما را پرداخت می‌کند. این هر وقت، قبلا دو الی چهار ماه طول می‌کشید و سبب فشارهای زیاد مالی به داروخانه‌ها می‌شد، اگر همین فشارها برای سال آینده ادامه داشته باشد، اولین جایی که در بحث دارو اصطلاحا می‌بُرند (از ادامه فعالیت خسته می‌شوند) همین داروخانه‌ها هستند.» بنابراین وضعیت دارویی کشور طبق گزارش‌ها اصلا خوب نیست و مسوولی هم برای آن چاره‌ای نمی‌اندیشد.

تولیدکنندگان در انتظار قیمت جدید
«ناصر ریاحی» رییس اتحادیه واردکنندگان دارو با تایید بر اینکه نوسانات قیمت ارز درخواست‌های تولیدکنندگان برای تعیین و تکلیف قیمت جدید دارو را افزایش داده است، گفت: طی ۱۰ سال اخیر جلسات کمیسیون قیمت‌گذاری در حوزه دارو هر دو هفته یکبار بر اساس ۱۸ مولفه تاثیرگذار در بهای داروها، درخواست‌های تغییر قیمت را مورد بررسی قرار می‌داد و در صورت تایید نهایی نسبت به تغییرات قیمتی اقدام می‌کرد. در آن سال‌ها قیمت ارز ثابت بود، اما حالا به واسطه تغییر بهای ارز قیمت حدود ۸ هزار آیتم افزایش پیدا کرده است. با توجه به این حجم از تغییرات قیمتی باید کمیسیونی را ایجاد کرد که بتواند هر روز جلسه برگزار کرده و هر روز درخواست‌های جدید را مورد بررسی قرار داده و قیمت‌های جدیدی برای داروها تعیین کند. وی افزود: قیمت تمام‌شده تولید داروها به شدت افزایش پیدا کرده و عرضه با قیمت‌های قبلی برای آنها توجیه اقتصادی ندارد. به همین دلیل بسیاری از فعالان این صنعت منتظر تعیین قیمت‌های جدید برای عرضه محصولات خود در بازار هستند. اما در مورد تغییر قیمت برخی داروها باید بگویم که داروهای بدون نسخه، ذاتا قیمتی ندارند. به عبارت دیگر این داروها سهم چندانی در سبد هزینه بیماران ندارند، اما حجم خرید این داروها بسیار زیاد است. به عنوان مثال خیلی فرق نمی‌کند که یک داروی سرماخوردگی ۲ هزار تومان یا ۴ هزار تومان باشد. به همین دلیل تصمیم گرفته شده که یک‌سری از این داروها در بازار گران شوند.

ریاحی اظهارکرد: تغییری در روال تخصیص ارز انجام‌نشده است. به‌طوری که ما برای دریافت ارز باید به سامانه نیما مراجعه کنیم. اما از آنجایی که عرضه ارز به این سامانه برای مدتی از سوی بانک مرکزی متوقف شده بود، در نهایت در دوره‌ای فعالان اقتصادی برای تامین ارز خود دست به دامن بازار آزاد شده‌اند. بانک مرکزی باید به شرکت‌های دارویی ارز را به صورت مدت‌دار بفروشد و ۳ الی ۶ ماه بعد پول ارز را دریافت کنند. در این حالت دیگر نیازی به دریافت تسهیلات و اجبار بانک‌ها به پرداخت وام هم نیست. هم‌اکنون حجم زیادی از داروها در پشت گمرکات کشور گیر کرده است. او ادامه داد: قرار بود سازمان برنامه، ماهانه ۷ هزار میلیارد تومان برای اجرای طرح دارویار منابع اختصاص دهد اما از روند آن اطلاع نداریم. به هر حال سازمان برنامه و بودجه باید بتواند عدد تعهد کرده را پرداخت کند و اگر این کار را انجام ندهد نه داروخانه نسخه بیمه‌ای قبول می‌کند و نه تولید‌کننده دارویی عرضه می‌کند. نباید فراموش کنیم که مشکلات اقتصاد به صورت دستوری حل نمی‌شود و یک منطق ریاضی است. بنابراین اگر می‌خواهیم صنعت و بازار دارو و دیگر بخش‌های اقتصادی خوب و موفق عمل کنند باید به دنبال حکمرانی خوب باشیم.

داروها گران‌تر می‌شوند!
«همایون سامه‌یح نجف‌آبادی» عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس با اشاره به اینکه بعد از اجرای طرح دارویار، داروها گران‌تر شده  گفت: متاسفانه این روزها به دلیل نوسانات ارزی قیمت دارو هم تقریبا ۵ برابر گران‌تر شده است. این روزها در شرایطی که قیمت دلار روز به روز بیشتر می‌شود، طبیعتا قیمت برخی داروها به ویژه داروهایی که نیاز به نسخه پزشک ندارند، افزایش پیدا می‌کند. البته با توجه به نوسانات ارزی طبیعتا افزایش قیمت داروهای وارداتی منطقی است. اما افزایش قیمت داروهای داخلی قابل نقد و بررسی است.

وی افزود: البته طبق گزارش‌ها حدود ۹۰ درصد داروها توسط تولیدکنندگان داخلی تولید می‌شود. اما مواد اولیه بسیاری از داروهای تولید داخل از کشورهایی مانند چین و هند وارد می‌شود. قاعدتا تهیه این مواد اولیه و ارسال آن به ایران دارای هزینه‌های گزافی است که تمام آن با دلار انجام می‌شود. بنابراین وقتی قیمت دلار افزایش پیدا کند، دولت نمی‌تواند سیاست‌های جایگزین حذف ارز ترجیحی را به درستی اجرا کند، شرکت‌های دارویی نیز در گردش مالی خود به مشکل می‌خورند و بعضا ناچار به کاهش تولید دارو می‌شوند که همین موضوع منجر به کمبود دارو در داروخانه‌ها می‌شود. در هر صورت به نظرم اگر دولت کنترل بازار را به دست نگیرد، دارو در سال آینده رکورد گرانی را می‌زند.
گفتنی است؛ مشکلات دارو در دو بخش ادامه دارد، هم شرکت‌های تولید‌کننده دست‌شان از ارز نیمایی کوتاه شده که بتوانند مواد اولیه ساخت دارو را به راحتی تامین کنند، و هم عدم تامین بودجه مورد نیاز، نظام پرداخت شرکت‌های بیمه را به داروخانه‌ها با چالش مواجه می‌کند، طوری‌که شاید داروخانه‌ها قانع شوند برای کاهش طلب‌ و افزایش نقدینگی خود با بیمه‌ها همکاری نکنند و دارو را با نرخ آزاد به مردم بفروشند. از آنجایی که تولید دارو بعد از طرح دارویار به‌جای ارز ترجیحی با ارز نیمایی انجام می‌شود هزینه تولید و در نهایت فروش دارو با دلار حدود ۲۸ هزار تومان سر به آسمان می‌گذارد، حالا این خطر احساس می‌شود که درصورت حل نشدن این مشکلات قرار است کمر مردم زیر بار هزینه‌های تامین دارو خرد شود. جهان صنعت
نظرشما
نام:
ایمیل:
* نظر: