تعطیلی مدارس، هم باعث افت کیفی آموخته‌های دانش‌آموزان شده است و هم افت روابط اجتماعی‌شان. ما به همان اندازه که نیاز داریم طرح جبران عقب‌افتادگی تحصیلی را دنبال کنیم، نباید سلامت روح و روان بچه‌ها را هم فراموش کنیم
شفاآنلاین>سلامت>بعد از تعطیلی 26ماهه مدارس در پی شیوع کرونا، درحالی‌که انتظار می‌رفت سال تحصیلی جاری دیگر خبری از تعطیلیهای مکرر مدارس نباشد و دانش‌آموزان با حضور در فضای مدرسه درس بخوانند، متأسفانه این بار چالش آلودگی هوا مدارس خیلی از شهرهای کشور به‌خصوص تهران را به تعطیلی کشاند.
به گزارش شفاآنلاین: این تعطیلیهای نابهنگام باعث شد تا موضوع تعطیلی مدارس و جبران عقب‌افتادگی تحصیلی دانش‌آموزان به‌عنوان یک چالش اساسی در حوزه آموزشوپرورش مطرح شده و اظهارنظرات پیرامون آن شکل بگیرد. بالاخره بعد از بررسی‌های فراوان، اعلام شد شاخص آلودگی زیر 200 نمی‌تواند مدارس را به تعطیلی بکشاند و کلاس‌ها به‌صورت حضوری برگزار می‌شود. حالا نوبتی هم باشد نوبت تعیین‌تکلیف جبران عقب‌افتادگی‌های تحصیلی دانش‌آموزانی است که به اعتقاد کارشناسان به‌خاطر غیرحضوری شدن مدارس و آنلاین بودن کلاس‌ها، آموخته‌هایشان از کیفیت قابل‌قبولی برخوردار نیست و باید برای جبران این عقب‌افتادگی‌ها حتما دوره‌های آموزشی جبرانی برگزار شود.
افت علمی و روابط اجتماعی دانش‌آموزان
اسماعیل حسینی‌پناه، از کارشناسان آموزشی معتقد است: «تعطیلی مدارس، هم باعث افت کیفی آموخته‌های دانش‌آموزان شده است و هم افت روابط اجتماعی‌شان. ما به همان اندازه که نیاز داریم طرح جبران عقب‌افتادگی تحصیلی را دنبال کنیم، نباید سلامت روح و روان بچه‌ها را هم فراموش کنیم و باید به فکر برنامه‌ای برای آن باشیم.» او تأکید می‌کند: «نقایص و کاستی‌های آموزش در فضای مجازی و نگرانی از کفایت دسترسی‌ها به ابزارهای کارآمد در تحقق اهداف این الگوی آموزشی، به‌ویژه در مناطق کمتر برخوردار، فاصله آموزشی و افت تحصیلی (آشکار و پنهان) ایجاد کرده است.» به اعتقاد این کارشناس آموزشی، مدارس می‌توانند به جای پنجشنبه و جمعه در نوبت‌های عصر دوره‌های جبرانی را برگزار کنند.
اجرای فاز اول طرح در تابستان
البته قبل از اینکه موضوع تعطیلات مدارس در پاییز و زمستان امسال مطرح شود، اجرای طرح تثبیت و جبران یادگیری دانش‌آموزان تابستان سال گذشته برای دانش‌آموزان برگزار شد و علاقه‌مندان بعد از ثبت‌نام و شرکت در این دوره‌ها توانستند از مزایای آن بهره‌مند شوند. به‌گفته معاون آموزش متوسطه وزارت آموزشوپرورش، «طرح تعمیق و تثبیت یادگیری و جبران افت تحصیلی دانش‌آموزان» در راستای توسعه عدالت آموزشی و تربیتی و با هدف بهبود و تکمیل فرایند آموزش، جبران نارسایی‌ها و کاستی‌های آموزشی و تعمیق یادگیری دانش‌آموزان دوره‌های ابتدایی، اول متوسطه و دوم متوسطه (نظری، فنی‌وحرفه‌ای و کاردانش) در تابستان1401 اجرا شد. محمدمهدی کاظمی می‌گوید: «اولویت اجرای طرح به تشخیص کارگروه تخصصی آموزشی و پرورشی استان، مدارس و مناطق کمتر برخوردار، مرزی و حاشیه شهرها و مدارس روستایی، عشایری و شبانه‌روزی بود و این طرح 2گروه از دانش‌آموزان را تحت پوشش آموزش‌های جبرانی و تقویتی قرار می‌داد؛ گروه اول شامل دانش‌آموزانی بود که براساس ضوابط موجود در آیین‌نامه‌های آموزشی و ارزشیابی، نتوانسته بودند حدنصاب قبولی را در خرداد1401 کسب کنند و گروه دوم شامل دانش‌آموزانی بود که با وجود کسب حدنصاب قبولی در دروس، براساس تحلیل نتایج ارزشیابی پایانی(خرداد1401) از سوی شورای مدرسه، نیازمند شرکت در کلاس‌های جبرانی و تقویتی تشخیص داده شده بودند. بعد از تأیید شورای‌عالی آموزشوپرورش درصورتی که نمرات ارزشیابی دانش‌آموزان گروه دوم در شهریورماه، بیشتر از نمرات خرداد بود، این نمرات جایگزین نمرات خردادماه شد.
غافلگیری در زمستان
درست است خیلی‌ها گمان می‌کردند این طرح فقط در تابستان نیاز به اجرا داشته باشد و کسی انتظار نداشت اجرای فاز دومش قبل از تابستان1402 ضروری شود، اما حالا که بحث دوباره تعطیلیهای مدارس و افت کیفیت تحصیلی دانش‌آموزان مطرح شده اجرای فاز دوم طرح تثبیت و جبران یادگیری هم به‌صورت جدی از سوی مسئولان آموزشوپرورش مطرح شده است؛ تا جایی که حتی معاون وزیر آموزش و پرورش می‌گوید برگزاری این دوره‌ها به حدی لازم و ضروری است که باید از تمام ظرفیت معلمان، علاقه‌مندان به آموزش و گروه‌های جهادی در این مسیر کمک گرفت. او ادامه می‌دهد: «درست است آلودگی هوا صرفا در ۵یا۶کلانشهر کشور اتفاق افتاد و در سایر مدارس آموزش به‌صورت حضوری تداوم داشت، اما برای جبران یادگیری دانش‌آموزان با وجود فراگیر نبودنش، مدارس می‌توانند با استفاده از ظرفیت‌های موجود، مشارکت اولیا، اعتبارات دولتی و گروه‌های جهادی برای برگزاری کلاس‌های جبرانی اقدام کنند.» معاون وزیر آموزشوپرورش، معتقد است تعطیلیهای اخیر به بهانه آلودگی هوا خسارت زیادی به حوزه آموزشوپرورش زده: «گرچه براساس شاخص‌های جهانی و پژوهش‌هایی که در این راستا انجام شده، شاخص خاصی در کشورها برای تعطیلی مدارس به‌دلیل آلودگی هوا رایج نیست، اما در کشورهایی هم که شاخص دارند، عدد شاخص آلودگی هوا متفاوت است. برخی از کشورها دوره متوسطه را با شاخص آلودگی بالای ۳۰۰ و دوره ابتدایی را با شاخص آلودگی ۲۰۰ تعطیل می‌کنند. با بررسی یک سایت بین‌المللی که نشان‌دهنده وضعیت آلودگی هوا در کشورهاست، متوجه شدیم بسیاری از کشورهای آسیای شرقی و اروپایی آلودگی هوا با شاخص بالای۲۴۰ را داشته‌اند و مدارس هیچ‌کدام آنها تعطیل نشده است که این موضوع باید مورد بررسی و کارشناسی دقیق قرار گیرد.» عضو شورای‌عالی آموزشوپرورش همچنین اضافه می‌کند: «سلامت دانش‌آموزان در اولویت تصمیم‌گیری در آموزشوپرورش است، اما آموزش و رشد اجتماعی دانش‌آموزان هم اهمیت دارد و باید بدان پرداخته شود. تأکید آموزش و پرورش بر این است تا زمانی که به سلامت دانش‌آموزان لطمه‌ای وارد نشده، آموزش غیرحضوری نشود و اگر در شرایط ویژه‌ای آموزش غیرحضوری شد، برنامه‌ریزی جهت جبران آن در دستور کار قرار خواهد گرفت.»
شورای مدرسه تصمیم‌گیر است
معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزشوپرورش هم با اشاره به طرح تعمیق و تثبیت یادگیری و جبران افت تحصیلی می‌گوید: «بعد از بازگشایی مدارس ما با مشکلی مواجه بودیم. تعطیلی مدارس در دوران کرونا تمام ساختار مدرسه را مختل کرده و بازگشایی کار بسیار بزرگی بود. باید دوباره فضا، تجهیزات، نیروی انسانی و حتی خانواده‌ها پای کار باشند، اعتماد کنند و بچه‌هایشان را به مدرسه بفرستند. این واقعا به انرژی زیادی نیاز داشت که ما بتوانیم ثبت‌نام دانش‌آموزان دوره ابتدایی را که نزدیک به 9میلیون نفر هستند مدیریت کنیم. بعد از بازگشایی مدارس بلافاصله به بهانه‌های مختلف مدارس و کلاس‌های درس حضوری تعطیلی شدند، چه به بهانه آلودگی هوا و چه سرما و برودت هوا. گرچه کلاس‌ها در فضای مجازی شاد دنبال شد، اما خیلی‌ها معتقدند که آموزش بچه‌ها در این شرایط با نتایج مطلوبی همراه نیست. بعد از این تصمیم، اجرای طرح جبران و تثبیت در روزهای آخر هفته مطرح شد. برگزاری این طرح برای جبران عقب‌ماندگی تحصیلی دانش‌آموزان دوره ابتدایی در روزهای پنجشنبه به‌عنوان یکی از اولویت‌های وزارت آموزشوپرورش در شهرهای مختلف کشور به‌خصوص تهران است. اما چگونگی برگزاری این کلاس‌ها تصمیمی است که توسط شورای مدرسه اخذ می‌شود.» او با بیان اینکه در روزهایی که آموزش غیرحضوری و به‌صورت مجازی بود، روزانه ۱۲میلیون دانش‌آموز در شبکه شاد حاضر بودند و روزانه حدود ۴۰۰میلیون پیام صوتی و ۷۰میلیون فایل در این سامانه جابه‌جا شده، می‌گوید: «معلمانی را داریم که مدعی هستند در همان فضای مجازی وقت و انرژی بسیاری گذاشته‌اند و دانش‌آموزان‌شان کاملا مسلط هستند و مشکلی ندارند؛ لذا اجرای این برنامه به تشخیص شورای مدرسه است و معلم است که ارزیابی می‌کند بچه‌ها دچار مشکل هستند و باید جبران شود یا نیازی نیست.»
حالا در شرایطی موضوع برگزاری دوره‌های جبرانی و تثبیت یادگیری در مدارس مطرح شده که آموزشوپرورش مسئولیت برگزاری کلاس‌ها را به شورای مدارس واگذار کرده است؛ به‌خاطر همین خانواده‌ها معتقدند در این شرایط که قرار است اجرای چنین طرح مهمی تنها کمک‌حال دانش‌آموزان برای جبران عقب‌افتادگی‌ها باشد، اگر الزامی برای مدارس تعریف نشود، نمی‌توان انتظار نتیجه مطلوبی را از آن داشت.
مکث
آغاز سال تحصیلی براساس اقلیم
وزیر آموزش و پرورش درخصوص طرح وزارت آموزشوپرورش برای جبران یادگیری دانش‌آموزان، می‌گوید: «برای جبران یادگیری‌ها روشی باید برای دانش‌آموزان تهیه کنیم که هنوز نتیجه‌اش به جمع‌بندی نرسیده است.» یوسف نوری با بیان اینکه مدرسه مجازی یکی از راه‌های وزارت آموزش و پرورش برای جبران کسر یادگیری است، ادامه می‌دهد: «مدرسه مجازی پس از ثبت مجوزهای لازم می‌تواند فعال شود. در این بخش محدودیت‌هایی داریم؛ برای مثال تقویم زمانی آموزش یکی از این محدودیت‌هاست که از اول مهر تا پایان شهریور است. به هر حال همه دانش‌آموزان نمی‌توانند در تابستان در مدارس حضور داشته باشند؛ همان اقدامی که در تابستان سال گذشته انجام دادیم و مشابه این روش‌ها در حال بررسی است تا برای ابتدای سال آینده تحصیلی یک برنامه به‌صورت کامل معرفی شود.» نوری با اشاره به سامانه برپا می‌گوید: «خیرین و گروه‌های جهادی هم در سامانه‌ای به نام سامانه برپا حضور دارند که می‌تواند جزئی از این برنامه جبران یادگیری دانش‌آموزان باشد. دایر شدن کلاس در روزهای پنجشنبه یا تعطیلات نوروز هم مطرح است. تعطیلی روزهای عید نوروز بار فرهنگی دارد و نمی‌توان مدارس را تعطیل نکرد، اما باید به‌گونه‌ای باشد که زمینه‌های فرهنگی را هم رعایت کنیم.» او درخصوص تغییر زمان سال تحصیلی نیز می‌گوید: «طرحی را مجلس آورد و ما در شورای انقلاب فرهنگی نظر نهایی را دادیم. در این طرح زمان آموزش و سال تحصیلی براساس ساعات مناطق مختلف تنظیم می‌شود تا دیگر محدودیت مهر تا شهریور را نداشته باشیم و در اقلیم‌های متفاوت، زمان سال تحصیلی متفاوت می‌شود.» همشهری
نظرشما
آخرین اخبار