من شاخصهاي آلودگي هوا در دنيا را ديدم و کاري هم در اين زمينه بچههاي المپيادي ما انجام دادند و من بعد از آن موضعگيري کردم. سلامت دانشآموز اولويت و اصل اول ما است اما نه اينکه با شاخص آلودگي 150 تعطيل کنيم.

شفاآنلاین>سلامت>محتواهاي رسانهاي که اين روزها به موضوع آلودگي هوا ميپردازند، تقريبا به گزارشهاي روزانهاي بدل شدهاند که حالا نه آلودگي هوا و بالا و پايين رفتن شاخصهاي آن و زرد و بنفش و قرمز و نارنجي بودن براي گروههاي انساني متفاوت و نه بررسي مازوت سوزي و گوگردهاي منتشر شده از گازوئيلهاي ماشينهاي سنگين که ديگر به بحث بر سر تعطيل شدن يا تعطيل نشدن مدارس ميپردازد.
به گزارش شفاآنلاین:بحثهايي مطرح شد که مدارس تعطيل شوند يا نشوند تاثيري در رفع آلودگي هوا ندارند. بعد هم مقامات از ردههاي وزارتخانهاي به شاخصهاي آلودگي هوا اشاره کرده و گفتند کشورهاي ديگر با اين شاخصها، تعطيل نميکنند. وزارت آموزش و پرورش و شخص وزير، از جمله مخالفان اين تعطيلات هستند و بايد گفت اولين بار اين گلايه از تعطيلي مدارس از زبان يوسف نوري مطرح شد. او روز گذشته باز هم گفته مدارس دنيا با شاخص آلودگي 150 هوا، تعطيل نميشوند و بچهها بايد ماسک بزنند.
او توضيح داده که «من شاخصهاي آلودگي هوا در دنيا را ديدم و کاري هم در اين زمينه بچههاي المپيادي ما انجام دادند و من بعد از آن موضعگيري کردم. سلامت دانشآموز اولويت و اصل اول ما است اما نه اينکه با شاخص آلودگي 150 تعطيل کنيم.» حالا بشنويد از زبان وزير بهداشت کشور. او با درخواست وزير آموزش و پرورش مبني بر لزوم تغيير شاخصهاي تعطيلي مدارس ناشي از آلودگي هوا، مخالفت کرده، با اين مضمون که «هرچه که در راستاي سلامت مردم باشد، وزارت بهداشت با آن موافق است و هرچه که به سلامت مردم آسيب برساند، وزارت بهداشت به عنوان متولي سلامت مردم با آن مخالف خواهد بود.» عباسشاهسوني گفته: «بعضي روزها در تهران غلظت ذرات معلق PM2.5بيش از 10 برابر راهنماي سازمان جهاني بهداشت ميشود که اين يعني غلظت ذرات معلق به حدي زياد است که براي سلامتي مردم و بهويژه گروههاي حساس خطرناک است.» اما کارشناسان چه ميگويند؟ آنها معتقدند «شاخصهاي آلودگي هوا را نميشود با بخشنامه و دستور تغيير داد.» آنها معتقدند که «وزير آموزش و پرورش بار ناشي از اثرات آلودگي هوا را از نگاه خودش ميبيند، ايشان پيامد تعطيلي مدارس را ميگويد، اما آقاي وزير نميتوانند بدون استناد به تحقيقات بومي براي حل مساله آلودگي هوا نسخه بپيچند.»
پيشنهاد بهتري ميدادي!
در توضيح صحبتهاي وزير آموزش و پرورش در خصوص مخالفت با تعطيلي مدارس بهخاطر آلودگي هوا و اصرار او بر تغيير شاخصها، ميتوان به آخرين صحبتهاي او در اختتاميه سومين جشنواره طب ايراني اشاره کرد که گفته: در دنيا تا وقتي شاخص آلودگي کمتر از 200 باشد، تعطيلي مدارس نداريم و من روز گذشته(دوشنبه) هم شاخصها را رصد کردم که هنوز به 200 نرسيده بوديم. اين موضِع خود را انشاءا... در هيات دولت هم مطرح خواهم کرد؛ همانگونه که مقاله مطالعه انجام شده را به دکتر عيناللهي(وزير بهداشت)، تقديم کردم. در دنيا در موقعيت آلودگي هواي بنفش مقطع متوسطه را هم اصلا تعطيل نميکنند و در دوره ابتدايي برخي جاها مدارس را تعطيل ميکنند. کشورهايي نظير مکزيک، فرانسه و... با گذر شاخص آلودگي از 300 به بعد تعطيل ميکنند. نوري خواهش کرده که «منابع علمي و تجارب دنيا را در اين زمينه نگاه کنيد و صرفا به بخشنامه سال 1397 هيات وزيران در اين حيطه اکتفا نکنيد.» او همينطور خطاب به دانشآموزان گفته که «البته بچهها بايد ماسک بزنند و رعايت کنند ولي نبايد جريان تعليم و تربيت به عنوان مهمترين سرمايه اجتماعي و فرهنگي تعطيل شود.» خبرها اما از اين حکايت دارند که متن موجود در مقاله مورد نظر وزير آموزش و پرورش به مذاق بهرام عيناللهي، وزير بهداشت خوش نيامده. او روز گذشته گفته کاش وزير آموزش و پرورش پيشنهاد بهتري داشت! از نظر عيناللهي، يکي از گروههاي حساس کودکان هستند و اين درست نيست که صرفا با تغيير شاخص آلودگي هوا، صورت مساله را پاک کنيم. ما بايد اقدام جدي براي کاهش مواجهه و کاهش غلظت آلايندههاي هوا داشته باشيم. ايکاش وزير محترم آموزش و پرورش پيشنهاد ميدادند که اقداماتي نظير نوسازي ناوگان حمل و نقل عمومي، از رده خارج کردن خودروهاي فرسوده، بهبود کيفيت سوخت و بهبود کيفيت خودروهاي توليد داخلي و... براي کاهش غلظت آلايندههاي هوا صورت گيرد. ما هم در وزارت بهداشت تعطيلي مدارس را راهکار اصلي نميدانيم، اما چاره ديگري جز اين نداريم که با اين کار مواجهه کودکان با آلودگي هوا را کاهش دهيم. او با توضيحاتي در خصوص اينکه چرا سلامت کودکان زمان آلودگي هوا به خطر ميافتد يا برشمردن آثار آلودگي هوا بر توسعه دستگاه تنفسي کودکان، توضيح اين مساله که عفونت تنفسي، شايعترين علت مرگ کودکان در کشورهاي درحال توسعه است و ارائه آمار از وجود بيش از 6 ميليون کودک مبتلا به آسم در جهان، شرح داده است که عدد مبناي غيرحضوري شدن مدارس مصوب هيات وزيران است واينکه استاندارد ساليانه ذرات معلق در ايران 6 برابر راهنماي WHO است و در نهايت اينکه به گفته خودش، وزارت بهداشت؛ مخالف هر آنچه که به ضرر سلامت باشد. به گفته وزير بهداشت، «مبناي رسيدن غلظت آلايندههاي هوا به 150 که به دنبال آن غيرحضوري شدن مدارس صورت ميگيرد، در راستاي قانون هواي پاک مصوب هيات وزيران در سال 1396 است. براي تغيير اين شاخص که در قانون مطرح شده است بايد کميتهاي متشکل از وزارت بهداشت، سازمان محيط زيست، وزارت کشور، وزارت صنعت، معدن و تجارت تشکيل شود تا تصميماتي با رويکرد سلامت محور اخذ کنند و نه اينکه بياييم صورت مساله را پاک کنيم. مگر سازمان محيط زيست که استانداردهاي ذرات معلق هوا را افزايش داد، به هدف خود رسيد که ما با عدم غيرحضوري کردن مدارس به هدف خود برسيم؟» او ادامه داده: «مقايسه کشور ما با ساير کشورها که وضعيت آلودگي هواي بدتري از ما دارند مانند چين، هند و... نميتواند راهکار باشد. ما بايد خود را با کشورهايي مقايسه کنيم که آلودگي هوا ندارند و يا ميزان غلظت آلايندههاي هواي آنها کنترل شده است. بايد ببينيم چه استانداردهايي دارند و چه کار کردهاند که به آن شرايط رسيدهاند. استاندارد ساليانه ذرات معلق ما در کشور 6 برابر راهنماي سازمان بهداشت جهاني است و اين يعني مواجهه مردم با آلودگي هوا بالا است؛ پس بايد به جاي تغيير شاخصها، رويکرد خود را بر کاهش آلايندهها و کنترل منابع انتشار بگذاريم.»
هوا با بخشنامه پاک نميشود
همزمان اظهارات وزير آموزش و پرورش و مساله تغيير شاخصها، برخي کارشناسان هم انتقاداتي به اين موضوع مطرح کردهاند. حميد سوري، اپيدميولوژيست به خبرآنلاين، گفته: «شاخصهاي آلودگي هوا را نميشود با بخشنامه و دستور تغيير داد؛ درمقابله با وضعيت آلودگي هوا يکسري اولويتها و فوريتها وجود دارد. توجه به فوريتها در بحث کنترل آلودگي هوا بيشتر به مديريت فرآيندهاي شهري مربوط ميشود. مانند تغيير ساعت کار مدارس و ادارات، يا در نظر گرفتن تعطيلات زمستاني براي بخش آموزش، يعني بهجاي اينکه بخش آموزش تابستان طولانياي تعطيل باشد ميتوانيم مانند بسياري از کشورهاي اروپاي غربي تعطيلات زمستاني داشته باشيم، براي مثال حدود يک الي يکونيم ماه در ماههاي پيک آلودگي هوا تعطيلات زمستاني داشته باشيم. ايام تعطيلاتي که در نظام آموزش ما وجود دارد وحي منزل که نيست، يک قرارداد است و ميشود آن را اصلاح کرد، قرار نيست تصميمي که براي 50 يا 100 سال قبل جوابگو بوده هنوز ادامه بدهيم.» او توضيح داده: «دنيا به اين نتيجه رسيده است که معضل آلودگي هوا با آزمون و خطا حل نميشود، عملا چند نکته اساسي وجود دارد که ميتواند به حل مشکل آلودگي هوا کمک کند، يکي آموزش است، ديگري اصلاحات مهندسي و محيطي است، برقراري مقررات و قوانين مناسب از ديگر موارد است، همچنين پاسخ به فوريتها از اهميت زيادي برخوردار است، اگر براي هرکدام از اين موارد برنامهريزي داشته باشيم تا حد زيادي بار عوارض ناشي از آلودگي هوا کاهش پيدا ميکند.»