روز گذشته محمدباقر قالیباف رییس مجلس طی نامهای به رییسجمهوری، قانون تولید دانشبنیان را ابلاغ کرد.
شفاآنلاین>سلامت> روز گذشته محمدباقر قالیباف رییس مجلس طی نامهای به رییسجمهوری، قانون تولید دانشبنیان را ابلاغ کرد. طبق این قانون به غیر از خرید خارج از فرآیند قانون مناقصات محصولات دانشبنیان، مشوقهای مالیاتی و افزایش سرمایه صندوق نوآوری و شکوفایی نیز پیشبینی شده و یکی از ابتکارات جدید آن رسیدگی به اختلافات شرکتهای دانشبنیان در شعب تخصصی دادگاههاست.
به گزارش شفاآنلاین: از سوی دیگر همزمان با اینکه طبق این قانون شورایی به نام راهبری فناوریها و تولیدات دانشبنیان به ریاست رییسجمهوری ایجاد میشود، به گفته مسوولان چنین قانونی در واقع نقشه راه ۱۰ سال آینده صنعت کشور خواهد بود و در صورت تحقق میتواند شرکتهای دانشبنیان را از حاشیه به متن اقتصاد کشور وارد کند. در این رابطه لازم به ذکر است که طرح قانون تولید دانشبنیان در مهر ماه ۱۳۸۶ ابلاغ شد و الزامات ضروری اجرای آن در پنج بخش مورد تاکید قرار گرفت. پس از گذشت ۱۵ سال در تابستان سال ۱۳۹۹، کلیات طرح جدید در مجلس اعلام وصول و زمستان سال گذشته به تصویب رسید. با این حال شورای نگهبان از دی ماه پارسال تا فروردین امسال سه مرتبه به این قانون ایراد وارد کرد و سرانجام پس از اینکه در ۱۱ اردیبهشت ماه، مجلس بند «ب» ماده ۴ این قانون را حذف کرد، در نهایت با تایید شورای نگهبان و ابلاغ مجلس، دولت پنج روز فرصت دارد تا این قانون را به دستگاههای اجرایی کشور ابلاغ کند.
الزامات تولید دانشبنیان
در خصوص قانون جهش تولید دانشبنیان که یکی از محورهای اصلی شعار سال نیز هست از نظر کارشناسان دو نکته حائز اهمیت است. نخست اینکه جهش تولید دانشبنیان و پیوند شرکتهای دانشبنیان با کارخانههای کشور طرح جدیدی را در اقتصاد کشور باب میکند که در راستای آن علاوه بر ایجاد مزیت رقابت و ارتقای کیفیت، صنایع کشور که از مشکل کمبود تکنولوژی و دانش روز رنج میبرند را در مسیر تحول قرار خواهد داد، به طوری که این امر میتواند علاوه بر افزایش ظرفیت تولید و ارتقای فناوری، بازار وسیع و ۶۰۰ میلیونی پیرامون ایران را نیز پوشش دهد.از سوی دیگر همین کارشناسان معتقدند که داشتن یک قانون مترقی و بدون نقص، لزوما ضمانتی در جهت اجرای کامل و موفقیتآمیز آن نخواهد بود. این امر در قانون برنامههای توسعه و نیز خصوصیسازی در کشور مصداق دارد. بنابراین اجرای موفقیتآمیز چنین قانونی نیاز به بسترسازی و فراهم آوردن شرایطی دارد که مهمترین آنها سرمایهگذاری، تقویت بخش خصوصی، پیوند با اقتصاد جهانی و هماهنگی تمامی دستگاههای اجرایی و تنقیح قوانین ضد تولید در کشور است.
روند مخدوش اخذ مجوز دانشبنیان
در این رابطه، دکتر جمشید عدالتیان
اقتصاددان و عضو پیشکسوت اتاق بازرگانی ایران توضیح میدهد: موضوع شرکتهای دانشبنیان با توجه به ضوابطی که برای ارزیابی آنها وجود دارد تا حدودی مخدوش است. یعنی برای مجوز شرکت دانشبنیان اکنون آیتمها و گزینههایی برای ارزیابی وجود دارد که ثبت آنها مشکلساز شده است. لازم است اشاره کنم بسیاری از شرکتها امروز درخواست دانشبنیان داده و اغلب درخواستها نیز رد میشود. به همین دلیل اکنون شاهد هستیم در کنار این مساله، کاسبیهایی شکل گرفته که برخی از اشخاص و شرکتها در ازای دریافت پول، پیشنهاد پر کردن فرمها و ارائه مدارک دانشبنیان را به متقاضیان چنین شرکتهایی ارائه میدهند.از سوی دیگر باید این واقعیت را نیز در نظر گرفت که برخی از شرکتهای دانشبنیان توانستهاند در دوران تحریمها، محصولات و خدمات مشاورهای را ارائه دهند که برای اقتصاد و صنعت کشور مفید و یاریرسان بوده است. با این حال در کلیت موضوع اکنون این سوال مهم مطرح است که تفکیک شرکتهای دانشبنیان از بنگاههای عادی چگونه خواهد بود؟ در واقع در حالی این تفکیک اکنون جای سوال دارد که همانطور که عنوان کردم، روند اخذ مجوز دانشبنیان نیز مخدوش است؛ نمونهای که امروز خود ما با آن روبهرو بوده و در شرایطی که کالایی خاص و بدون مشابه خارجی تولید میکنیم، همچنان در فرآیند اخذ مجوز شرکت دانشبنیان دچار مشکل هستیم.
تکلیف سایر بنگاهها چه میشود؟
دکتر عدالتیان در بخش دیگری از صحبتهای خود میافزاید: مساله مهم بعدی، تولید دانشبنیان از قانون تا اجرای آن است. ابتدا باید مشخص شود که منظور از تولید دانشبنیان آیا تولید «هایتک» با فناوری بالاست یا خیر؟ بالاخره باید در این زمینه مساله کاملا روشن و مشخص باشد؛ زیرا هر بنگاهی در نوع خود و به فراخور حالش صاحب دانش و تخصص است که اگر غیر از این باشد، قادر به تولید و ارائه خدمات نیست. از سوی دیگر باید مراقبت کرد که پدیده تولید دانشبنیان به سرنوشت طرحهایی نظیر بنگاههای زودبازده و یا حتی مسکن مهر که منجر به هدررفت منابع شد، دچار نشود. بنابراین بهتر است پیش از هر چیز در کنار مساله تولید دانشبنیان، فکری اساسی به حل مشکلات واحدها و شرکتهای عادی کرد. در واقع این واحدها امروز به واسطه شرایط اقتصادی، مشکلات تامین مواد اولیه، تورم، افزایش هزینههای تولید و سایر موانع، تحت فشارهای شدیدی قرار دارند. لذا مادامی که این شرکتها با چنین چالشهایی دست به گریبان هستند، معطوف شدن به پدیده دانشبنیان چندان دردی را دوا نخواهد کرد. اکنون در حدود ۵ هزار شرکت دانشبنیان در کشور وجود دارد، در حالی که بنگاهها و شرکتهای دیگر نزدیک به ۳۰۰ هزار واحد است. بنابراین مادامی که مشکلات و موانع برای آنها ادامه داشته و روزبهروز افزایش مییابد، پیوند آنها با تولید دانشبنیان و بهرهمندی از مزایای آن دشوار خواهد بود. روزنامه جهان صنعت