رییس مرکز تحقیقات سرطان دانشگاه شهید بهشتی ضمن تایید وجود بحث تعارض منافع در حوزه پزشکی، گفت: تقاضای القایی در حوزه خدمات پزشکی و تجویز انواع آزمایشها و تصویربرداریها توسط بخشی از پزشکان برای بیماران و ارجاع به مراکز موردنظر با هدف سودجویی افزایش چشمگیری یافته است.
دکتر محمد اسماعیل اکبری روز سه شنبه در گفت و گویی، در خصوص وجود تعارض منافع در بخش دارو و درمان کشور، وجود اختلاف معنادار هزینه یک بیماری در دو مرکز درمانی یا مطب را از آن جمله دانست و تاکید کرد: تکلیف این مساله باید مشخص شود. البته اگر اصول اخلاقی و حقوق بیمار مورد توجه قرار گیرد، دیگر تعارض منافع پیش نخواهد آمد.
وی افزود: بیش از ۴۰ درصد اقدامات تشخیصی پزشکی همچون ماموگرافی، ام آر آی، سونوگرافی و پت اسکن بیهوده و غیرضروری است. این مساله حتی در برخی موارد حتی به ۹۰ درصد هم میرسد.
رییس مرکز تحقیقات سرطان دانشگاه شهید بهشتی اظهار داشت: این مسائل در وهله نخست برای مردم بار مالی ایجاد می کند. مهمتر از همه، در مواردی پزشک با رویت یک ضایعه یا علامتی که مشکل خاصی هم نیست ضمن خرج تراشی، بیمار و حتی خانواده بیمار را دچار اضطراب و استرس کرده و زندگی آنها را به هم می ریزد.
وی با بیان اینکه، در حال حاضر تقاضای القایی در حوزه خدمات پزشکی و درمانی به خصوص در شهرهای بزرگ از جمله تهران بسیار افزایش یافته است، افزود: این بدان معنی است که پزشک با دریافت درصد و با نوشتن انواع و اقسام آزمایش و تصویربرداری، بیمار را به مراکز آزمایشگاهی یا تصویربرداری مورد نظر معرفی می کند.
دکتر اکبری افزود: این در حالی است که نوشتن این همه آزمایش به هیچ وجه مورد نیاز نیست و وجود این رفتار در حوزه پزشکی بسیار تاسف برانگیز است.
وی یکی از راهکارهای مهم به منظور توسعه اخلاقمداری در حوزه پزشکی کشور و خدماترسانی صادقانه و صحیح به مردم را گماردن افراد متخصص دارای سلامت نفس در پستهای مدیریتی حوزه سلامت کشور عنوان کرد.
اکبری اظهار داشت: البته انتظار این است یک راهنمای بالینی مدون توسط وزارت بهداشت در زمینه بیماریهای پرهزینه به ویژه در بخش سرطان تعریف و برای اجرا به بخش درمانی کشور ابلاغ شود. با وجود دهها بار نامهنگاری مکتوب، در راهنماهای نوشته شده این مساله یعنی کاهش هزینه و بیمارمحوری مورد توجه قرار نگرفته است. به عنوان مثال آخرین راهنمای بالینی که در حوزه سرطان سینه ارائه شد، از ابعاد علمی بسیار ضعیفی برخوردار بوده و شاخصهای لازم در آن رعایت نشده است.
رییس مرکز تحقیقات سرطان دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی، همچنین در بخش دیگری در خصوص برخی اظهارات در مورد صرف بودجه های میلیاردی در بخش درمان کشور به جای حوزه پیشگیری نیز گفت: وجود چنین مسالهای را نفی نمیکنم و یکی از دغدغههای بنده نیز در طول سالهای گذشته در حوزه سلامت کشور توجه و رعایت اخلاق مداری بوده است.
اکبری با تاکید بر اینکه، جامعه پزشکی مکلف به ارزان سازی خدمات در حوزه پزشکی است، گفت: این کاری علمی است و پزشک باید با رعایت بهرهوری و اثربخشی به صورت عالمانه از ایجاد بار مالی اضافی برای بیمار جلوگیری کند.
در جواب ایشان که اتفاقاً رییس مرکز تحقیقات سرطان دانشگاه بهشتی هم هستند باید گفت که سلول های سرطانی هم از همان اول سرطانی نبوده اند!، بلکه سلول هایی بودند مشابه دیگر سلول های بدن که در اثر کم کاری، زیاده روی و عوامل محیطی به تدریج به سلول های خطرناک تبدیل شدند...
به حتم این اظهارنظر ایشان نوعی خودزنی آگاهانه است که در نهایت به تضعیف این صنف خواهد انجامید.
عقیده من را بخواهید، پوپولیسم بیش از هر زمان دیگری در جامعه پزشکی رخنه کرده است و برای تقویت مشروعیت خود از هر ابزاری بهره می برد، مانند معرفی خود به عنوان خادم واقعی مردم و خائن دانستن بقیه. این کار را با برانگیختن پارانویای جمعی و تمرکز بر اصل واهی و من درآوردی چون« پزشکان ثروتمند و مالیات گریز»، برای پرت کردن حواس مردم از دیگر مسائل روزمره زندگی، به پیش می برد.
اظهارنظر ایشان به عنوان مسئول یک مرکز مهم دانشگاهی، اقدامی ریاکارانه، سیاسی و نمایشی بود که شدت گرفتن ابتذال در سیاست ورزی بخشی از جامعه پزشکی را بازتاب می دهد.
در جواب ایشان باید گفت که در صحنه کشوری که بیش از هر زمانی نیاز به اتحاد دارد، ارزشمند تر آن است که سازنده باشیم نه تخریب گر.
اين درصدهايى كه به اين راحتى اظهار ميشود چه مبناى علمى و آمارى دارد؟
مسلماً مشكلى كه ايشان فرموده اند درست است ولى تعميم به ٤٠ يا ٩٠ درصد موارد كاملاً اشتباه و اظهار آن در فضاى عمومى موجب سلب اعتماد بيماران خواهد شد. اين وظيفه وزارت بهداشت و نظام پزشكى است كه اين گونه موارد را شناسايى و مطابق قانون برخورد نمايد ولى تاكنون اقدامى مشاهده نشده اگرچه بعضى مراكز به طور علنى اقدام به پرداخت پورسانت ميكنند.