درست با شیوع موج پنجم کرونا و زمانی که نقشه ابتلا در ایران از رنگ قرمز به رنگ سیاه تغییر کرده بود، بازار ایران گرفتار کمبود سرم شد
شفاآنلاین>سلامت> درست در شرایطی که موج پنجم کرونا در ایران خبرساز شده و تصاویر سردخانههای مملو از جنازه مدام خبرساز میشد، سرم در بازار ایران کم آمد و قیمت آن در بازار سیاه به ۱۰۰ تا ۲۰۰ هزار تومان رسید. حالا از گمرک خبر رسیده است که یک هزار و ۳۰۰ تن سرم از اول تابستان در گمرک دپو شده و همچنان ترخیص نشده است.
به گزارش شفاآنلاین: این در حالی است که سازمان غذا و دارو مدعی است که این محموله تائیدیه کیفیت ندارد اما سخنگوی گمرک میگوید: «تمامی این محموله از یک شرکت واحد در ترکیه خریداری شده است اما سازمان غذا و دارو در رفتاری پرسشبرانگیز به برخی مجوز داده که سرمهایشان را ترخیص کنند و به برخی مجوز نداده و چگونه ممکن است که این محموله در آن واحد هم کیفیت و سلامت داشته باشد و هم نداشته باشد؟!»
وقتی سرم در بازار ایران نایاب شد...
درست با شیوع موج پنجم کرونا و زمانی که نقشه ابتلا در ایران از رنگ قرمز به رنگ سیاه تغییر کرده بود، بازار ایران گرفتار کمبود سرم شد. چالش کمبود سرم به جایی رسید که بسیاری از بازیگران و افراد سرشناس در صفحات شخصی خود از تحربیاتشان نوشتند و گفتند که برای تهیه یک
سرم ناقابل! سرگردان کوچه و خیابانهای شهر شدهاند.
در این میان برخی رسانهها هم از سرم ۱۰۰ تا ۲۰۰ هزار تومانی بازار سیاه نوشتند و درباره این نابسامانی در بازار دارو به
وزارت بهداشت انتقاد کردند.
در همان زمان ایسنا از قول سیدذاکر سعیدینژاد، رئیس بیمارستان شهید جلیل یاسوج نوشت: «وضعیت و مصرف خیلی از لوازم مورد نیاز بیماران کرونایی ازجمله سرم و دارو خوشبینانه نیست و حتی بحرانی است و درصورتی که وضعیت به این شکل پیش برود در آینده شاهد موج بدتر و فوتیهای بیشتر خواهیم بود.»
این موضوع در حالی رخ میداد که علیرضا رئیسی، سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا روز شنبه ۲۳ مرداد در یک برنامه تلویزیونی ادعا کرد: «براساس گزارش سازمان غذا و دارو ما اکنون کمبودی در ارتباط با دارو و سرم نداریم»
البته روز بعد رحمتالله نوروزی، عضو مجمع نمایندگان استان گلستان در حاشیه جلسه علنی مجلس در جمع خبرنگاران تصریح کرد: «بیمارستانها جایی برای بستری ندارند و با کمبود دارو و سرم مواجهیم.»
در همین زمینه همشهری هم نوشته بود که بررسیهای میدانی نشان میدهد که قیمت سرم در بازار سیاه به ۱۰۰ هزار تومان و در برخی موارد به ۲۰۰ و حتی ۴۰۰ هزار تومان هم رسیده و حتی خانوادههایی که نمیخواستند یا نمیتوانستند بیماران خود را در بیمارستان بستری کنند و درمانشان را در منزل پیگیری میکردند، با تزریقاتچیهایی مواجه شدند که برای تزریق سرم در منزل حداقل ۲۰۰ هزار تومان مطالبه میکردند.
دپوی یک هزار و ۳۰۰ تن سرم در گمرک!
حالا که موج پنجم بیماری در ایران فروکش کرده است، معاون فنی گمرک ایران در مصاحبهای گفته است که ماههاست یک هزار و ۳۰۰ تن سرم در گمرک دپو شده و در معرض فساد قرار دارد اما وزارت بهداشت تکلیف این سرمها را مشخص نمیکند.
مهرداد جمال ارونقی، معاون فنی گمرک در این زمینه به صدا و سیما توضیح داده است: «متاسفانه حدود یک هزار و ۳۰۰ تن سرم چند وقتی است در گمرک دپو شده و نه وزارت بهداشت و نه شرکتهای وارد کننده اقدامی برای ترخیص آنها انجام نمیدهند. این در حالی است که مدتی است اخباری مبنی بر کمبود سرم در بعضی از استانها شنیده میشود در حالی که هزار و ۳۰۰ تن سرم مدتهاست در انبارهای گمرک دپو شده است.»
او همچنین توضیح داد: «در حال حاضر دو شرکتی که ۹۵ درصد سرمهای دپو شده متعلق به آنهاست طی نامه نگاری با گمرک اعلام کردهاند که ثبت سفارش معتبر و مجوزهای وزارت بهداشت را دارند که البته مدارک خود را برای گمرک ارسال کردهاند، اما با اینکه ما این اطلاعات را بیش از دو هفته پیش برای وزارت بهداشت ارسال کردهایم تا کنون هیچ پاسخی از این وزارتخانه و یا شرکتهای وارد کننده برای ترخیص این داروها دریافت ننمودهایم.» ارونقی تاکید کرد: «بعضی از شرکتها اعلام میکنند با وجود بخشنامههایی که گمرک برای ترخیص هرچه سریعتر اقلام دارویی در نظر گرفته است علاقهای به ترخیص فوری کالای خود ندارند و تلاش گمرک برای ترخیص این کالاها حتی پس از نامه نگاری با وزارت بهداشت هم همچنان بدون نتیجه باقی مانده است.»
سرمهای دپو شده مشکوک هستند
این در شرایطی است که چندی بعد محمدرضا شانهساز، رئیس سازمان غذا و دارو در مقام پاسخگویی به این گلایه گمرک برآمد و به باشگاه خبرنگاران توضیح داد: «محمولههایی که نسبت به کیفیت آنها ابهام وجود داشته، پس از دو هفته که پاسخ آزمایشات به دستمان رسیده، تعیین تکلیف شدهاند و تمام سرمهای وارد شده و مورد تایید، به صورت حمل یکسره از گمرک خارج شده است.»
او در واکنش به نامه گمرک مبنی بر معطل ماندن یک هزار و ۳۰۰ تن سرم در گمرک کشور، گفت: «هر آنچه که تاکنون سرم با هماهنگی سازمان غذا و دارو وارد شده، به صورت حمل یکسره از گمرک خارج شده است.»
و البته اضافه کرد: «حدود ۱۰ میلیون سرم وارد کشور شده است که درباره تعدادی از سرمهای وارداتی دچار تردید شدیم، به همین دلیل نمونههایی را به آزمایشگاه ارسال کردیم که مشخص شدن نتیجه دو هفته زمانبر است. اما به جز این موارد، تمام سرمهای وارد شده به صورت حمل یکسره از گمرک خارج شده است.»
شانهساز در پاسخ به این سوال که آیا این ۱۳۰۰ تن سرم جزو همین محمولههای مشکوک است یا خیر، پاسخ داد: «خیر، محمولههایی که نسبت به کیفیت آنها ابهام وجود داشته، پس از دو هفته که پاسخ آزمایشات به دستمان رسیده، تعیین تکلیف شدهاند. ممکن است این سرمها جزو محمولههایی باشند که به سازمان غذا و دارو اظهار نشده باشد. متاسفانه به سامانههای گمرک دسترسی نداریم و به صورت برخط اطلاعی به دست ما نمیرسد.»
او در پاسخ به این سوال که چگونه ممکن است واردکنندهای بدون اطلاع سازمان غذا و دارو سرم وارد کشور کرده باشد، توضیح داد: «متاسفانه این مشکل در حال حاضر وجود دارد و در همین باره نامهای به سازمان بازرسی کل کشور نوشتهایم و سپس جلسهای برگزار و مقرر شد که هرآنچه که قرار است وارد کشور شود، ابتدا ثبت سفارش و سپس وارد شود که اگر این تصمیم عملیاتی شود، دیگر وارد کنندهای نمیتواند ابتدا کالا را وارد گمرکات کشور کند و پس از آن با فشارهای مختلف، به دنبال دریافت ارز و ترخیص کالایش باشد.»
شانهساز همچنین با اشاره به انجام فراخوان برای واردات سرم، افزود: «اینکه گفته میشود فقط برخی شرکتها مجوز واردات دارند و سایر شرکتها نمیتوانند سرم وارد کنند، درست نیست؛ چراکه ما برای واردات سرم فراخوان انجام دادیم و هر شرکتی که اعلام آمادگی کرده مجوز دریافت کرده است.»
رئیس سازمان غذا و دارو درخصوص آخرین وضعیت سرم در کشور هم توضیح داد: «شرکتی که در تولید سرم دچار مشکل شده بود، از حدود یک ماه قبل وارد چرخه تولید شده است و در نیمه دوم مهرماه هیچ مشکلی درباره تامین سرم نخواهیم داشت.»
سرمهای دپو شده در گمرکات احتمالا مجوز ندارند
در همین زمینه مدیرکل دارو و مواد تحت کنترل سازمان غذا و داروهم گفته است: «سازمان غذا و دارو اعلام کرده است هر محمولهای که مجوز دارد، ترخیص شده و نباید در گمرک دپو شود؛ آنچه که اکنون در گمرکات مانده احتمالا محمولههایی هستند که مجوز ندارند.»
سید حیدر محمدی با اشاره به تعیین تکلیف ترخیص سرمهای دپو شده در گمرکات عنوان کرد: «بر اساس قانون، اقلامی که ثبت سفارش داشته و از نهاد مربوطه مجوز دارند، میتوانند به گمرک وارد شده و پس از طی تشریفات مربوطه ترخیص شوند.»
او با طرح سوالی مبنی بر اینکه اگر کالایی که ثبت سفارش نکرده، مجوز نهاد مربوطه را نداشته باشد و به گمرک برسد، مقصر کیست؟ ادامه داد: «بخش زیادی از کالاهایی که در گمرک هستند ثبت سفارش ندارند و جالب این است که گمرک هم نمیداند کدام کالاهای موجود مجوز داشته و کدام محمولهها مجوز ندارند.»
محمدی با تاکید بر اینکه ما بارها درباره این موضوع با گمرک نام نگاری کرده و اعلام کردهایم برای ترخیص کالاهایی که به گمرک میرسند به سازمان غذا و دارو دسترسی برخط داده تا ما اقدامات لازم را انجام دهیم گفت: «محمولهای که مجوز داشته ترخیص و اقلامی که مجوز نداشته باشند برگشت داده شوند. اینکه این موضوع، تعیین تکلیف نمیشود و گمرک مدام توپ را در زمین دیگر سازمانها میاندازد، جای تعجب دارد.»
مدیرکل دارو و مواد تحت کنترل سازمان غذا و دارو در ادامه در خصوص ماجرای سرمهایی که اکنون در گمرک دپو شدهاند، تصریح کرد: «سازمان غذا و دارو اعلام کرده است هر محمولهای که مجوز دارد، ترخیص شده و نباید در گمرک دپو شود. آنچه که اکنون در گمرکات مانده احتمالا محمولههایی هستند که مجوز ندارند.»
وی در پایان اظهار کرد: «البته لازم به ذکر است شرکتهایی که با ارز دولتی دارو وارد میکنند تا ارز خود را تحویل نگیرند کالای خود را ترخیص نمیکنند؛ موضوع ارز مربوط به بانک مرکزی بوده و به سازمان غذا و دارو مرتبط نیست.»
چگونه یک محموله هم مجوز دارد و هم ندارد؟!
این موضوع در حالی رخ میدهد که روحالله لطیفی، سخنگوی گمرک درباره این تناقض ادعاهای گمرک و سازمان غذا و دارو میگوید: «تعجب میکنم که سازمان غذا و دارو اعلام کرده است که سرمهای دپو شده را خارج کرده است! واقعیت این است که یک هزار و ۳۰۰ تن سرم از تیر ماه تاکنون در گمرک دپو شده و وزارت بهداشت علیرغم نامهنگاری گمرک اقدام خاصی برای ترخیص آن انجام نداده است. ضمن اینکه مگر مسئول صدور مجوز و ثبت سفارش دارو وزارت بهداشت نیست که در این زمینه از گمرک پاسخ میخواهد؟»
او ادامه میدهد: «تمامی این سرمها از یک شرکت ترکیهای و توسط واردکنندگان مختلف وارد شدهاند و حالا وزارت بهداشت میگوید که این سرمها از نظر کیفیت مشکل دارد. این در حالی است که برخی شرکتها توانستهاند برای همین محموله تائیدیه سازمان غذا و دارو را بگیرند و سرمهایشان را از گمرک خارج کرده و در بازار توزیع کنند اما برخی دیگر نتوانستهاند! و حالا پرسش این است که چگونه محمولهای که همگی واردکنندگان از یک شرکت ترکیهای آوردهاند، هم تائیدیه کیفیت دارد و هم ندارد؟! مگر میشود واردات این محموله برای برخی شرکتها سالم و بهداشتی باشد و برای برخی ناسالم و مشکوک؟»
سخنگوی گمرک همچنین در ادامه میگوید: «سرم و دارو جز مواردی است که گمرک درباره آن با هیچ کسی تعارف ندارد چون بحث سلامتی مردم مطرح است. متاسفانه در زمانی که بازار به این سرمها نیاز داشت وزارت بهداشت در ترخیص آن تعلل کرد و حالا هم که نه تکلیف این محموله را روشن میکند که معدوم شود و نه آن را از گمرک تحویل میگیرد که این مساله جای بحث و بررسی دارد.»روزنامه سپید