پاسخ به شبهات درباره واکسن

شفاآنلاین>سلامت> در حالی که این روزها و در اولین ماه‌های روی کار آمدن دولت سیدابراهیم رئیسی، روند واردات واکسن از کشورهای خارجی شدت گرفته و براثر آن نیز آمار مبتلایان ودرگذشتگان این ویروس نیز رو به کاهش گذاشته بر سر این موضوع دوگانه‌ای در گرفته و موافقان و مخالفان این دولت صف‌آرایی کرده‌‌‌اند.

به گزارش شفاآنلاین: هواداران دولت ‌رئیسی این گونه وانمود می‌کنند که واردات واکسن در دولت روحانی با بی‌عملی این دولت مواجه بود که با آغاز دولت ‌رئیسی سرعت گرفت. از سوی دیگر هواداران دولت سابق معتقدند که تا زمانی که روحانی در قدرت حضور داشت موانع واردات واکسن خارجی برای دولتش برقرار بود وبا کنار رفتن او، این موانع نیز کنار رفت. در این میان تبلیغات هواداران دولت فعلی یک سمت وسوی دیگر هم دارد وآن متهم کردن دولت گذشته به عدم توجه به مسئله واکسن جلوگیری از ورود آن به کشور است.

اما بازنشر بخشی از گزارش آخر محمدجواد ظریف در مقام وزارت خارجه نشان می‌دهد که وزارت خارجه دولت دوازدهم برای تهیه واکسن کرونا مکاتبات و اقدامات متعددی داشته است.
در قسمتی از این گزارش ظریف که متعلق به آخرین روز کاری او در وزارت خارجه است، آمده است: شیوع کرونا در چین برای اولین بار در کشور طی نامه مورخ 26 دی ماه 1398 توسط وزارت امور خارجه به اطلاع وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی رسانده شد. در تاریخ 6 بهمن ماه 1398، وزیر امورخارجه اهمیت موضوع و ضرورت اتخاذ تصمیمات لازم را در جلسه هیات دولت مطرح نمود.
ادامه گزارش ظریف که مهم‌ترین مسئله این روزها یعنی تامین واکسن مربوط می‌شود با عنوان «اقدامات ویژه برای تامین و تولید واکسن کرونا» به شرح زیر آمده است:
-واکسن چینی: خرید واکسن از تولیدکنندگان چینی از ابتدای تولید واکسن در این کشور در دستور کار وزارت امور خارجه قرار گرفت. همزمان با تولید نمونه آزمایشی و سپس آغاز مراحل کارآزمایی بالینی ارقام مختلف واکسن چینی (سینوواک، ساینوفارم و کانسینو)، پیشنهاد طرف چینی برای مشارکت در کارآزمایی اولیه به منظور تمهید امضای قرارداد خرید به وزارت بهداشت منعکس شد که متاسفانه مورد موافقت قرار نگرفت. در عین حال رایزنی‌های فشرده دیپلماتیک از ارسال حداقل دو نامه وزیر امورخارجه و دو تماس تلفنی وزرای خارجه؛ و مذاکرات مفصل در سفر وزیر امور خارجه به چین و سفر 7 فروردین 1400 وزیر خارجه چین به تهران، نه تنها موجب دریافت اولین محموله 250 هزار دُزی در اسفند 1399 شد، بلکه موجب کسب توافق در مورد خرید 10 میلیون واکسن از چین گردید که البته توافقات بعدی در این زمینه را هم در پی داشت. روند دریافت واکسن خریداری شده که از اردیبهشت 1400 آغاز شد، تاکنون موجب دریافت بیش از 19میلیون دُز واکسن از چین دریافت شده است. همچنین تقاضای واردات 30میلیون دُز دیگر نیز در تاریخ 8 تیرماه برای مرداد و شهریور به طرف چینی ارائه گردیده که درحال اجراست. درخواست خرید 30 میلیون دُز دیگر نیز برای ماه‌های مهر و آبان به طرف چینی تسلیم گردیده که مورد موافقت کلی قرار گرفته و پیگیری برای دریافت آن در مهرماه ادامه دارد.
-واکسن اسپوتینک روسیه: از تیرماه 1399 با تولید اولین نمونه‌های واکسن اسپوتنیک در روسیه، مذاکرات خرید واکسن از این کشور آغاز شد و با تولید انبوه آن، به فاصله چهار روز پس از توافق اولیه خرید، هیاتی از وزارت بهداشت راهی روسیه شد. به دنبال پیگیری در سفر وزیر امور خارجه به مسکو در بهمن 1399 قرارداد خرید 2 میلیون دُز امضاء شد و 4 روز بعد اولین محموله واکسن وارد کشور شد.
قرارداد خرید 60 میلیون دُز در مرحله دوم نیز منعقد شده است اما به دلیل محدودیت‌های شرکت روسی در تولید واکسن و تقاضای خرید بالای سایر کشورها، روند تحویل واکسن روسی کند بوده و تاکنون حدود 1 میلیون دُز از این واکسن وارد کشور شده است. پیگیری مستمر برای جبران تاخیر انجام شده و در تماس تلفنی اخیر روسای جمهور دو کشور، طرف روسی قول داده است ارسال واکسن را تسریع کند.
- کوواکس: از آغاز تشکیل سازوکار کوواکس، وزارت امور خارجه همه‌گونه مساعدت به وزارت بهداشت جهت عضویت کشورمان در آن ساختار و تامین واکسن مورد نیاز از این طریق را ارائه نمود که منتهی به قرارداد تامین 16 میلیون و 800 هزار دُز واکسن، از طریق کوواکس گردید. پس از رایزنی‌های فشرده که موجب امضای این قرارداد شد، و با توجه به محدودیت‌های ارزی، مقرر گردید ارز مورد نیاز از محل منابع ارزی ایران در کره جنوبی پرداخت شود. لذا ده‌ها ملاقات بین دستیار وزیرخارجه در حوزه آسیا- اقیانوسیه با سفیر کره جنوبی در تهران و سفیر جمهوری اسلامی ایران در سئول با مقامات کره‌ای برای پیگیری پرداخت بخش اول از این تعهدات به مبلغ 52 میلیون دلار به حساب کوواکس در بانک سوئیسی برگزار گردید. طرف کره‌ای بر لزوم اخذ مجوز اوفک تاکید داشت که پس از تاخیر فراوان دریافت کرد. اما کره برای انتقال وجه، به یک بانک واسط برای تبدیل وون کره به دلار نیاز داشت و بانک‌های کره‌ای و خارجی تمایلی برای ورود به این موضوع نداشتند. لذا مجوز اوفک برای بانک آمریکایی جی پی مورگان صادر شد. لیکن به دلیل امکان مصادره این مبلغ در آمریکا، با انجام این تراکنش مخالفت شد. نهایتا با برگزاری جلسه در دفتر معاون اول وقت رئیس‌جمهور در خصوص بحث واکسن، پرداخت از طریق یک بانک اروپایی و به واسطه بانک خاورمیانه انجام شد. تاکنون از طریق این سازوکار حدود 2/2 میلیون دُز واکسن آسترازنکا دریافت شده است. در زمان نگارش گزارش حاضر، توافق در مورد دریافت 3/2  میلیون دُز واکسن سینوفارم و 1/1 میلیون دُز استرازنکا نیز حاصل شده که مقرر است تا پایان ماه اگوست (9 شهریور) و پس از حل مشکلات فنی، دریافت شود.
-واکسن هندی: بعد از دریافت گواهی مصرف اضطراری EUL واکسن بهارات تولیدی کشور هند، وزارت امور خارجه مذاکرات برای دریافت آن را از آذرماه 1399 آغاز و ابراز تمایل گردید حداقل 2 میلیون دُز واکسن از هند خریداری شود. در پی مذاکرات با طرف هندی موافقت شد در مرحله نخست، صادرات 500 هزار دُز در اسفند 1399 به ایران صورت پذیرد که هزینه به طور کامل پرداخت و اولین محموله 125 هزار دوزی در 20 اسفند ماه 1399 وارد کشور شد. 375 هزار دُز باقیمانده در آستانه بارگیری و ارسال بود که به دلیل موج جدید همه‌گیری کرونا در آن کشور، دادستانی هند صدور واکسن به کلیه کشورها را متوقف نمود.
ظریف در بخشی از گزارش خود به برخی کارشکنی‌های داخلی نیز اشاره کرد و نوشت:
متاسفانه انجام مصاحبه‌های بی‌مورد و تبلیغاتی پیرامون کشورهای کمک‌کننده و یا شرکت‌های تامین‌کننده واکسن توسط برخی دستگاه‌های داخلی علیرغم هشدارهای مکرر وزارت امور خارجه انجام شده است که نه تنها کمکی به روند مدیریت کرونا و واکسیناسیون نکرده، بلکه ضمن برجا گذاشتن اثرات سوء در همکاری‌ها، موجب کندی در فرآیند تهیه واکسن شده است.روزنامه همدلی