مقایسه عملکرد کشتارگاههای رسمی کشور در بهمنماه ۱۳۹۹ با ماه مشابه سال ١٣٩٨ نشاندهنده افزایش ٤٣ درصدی مقدار عرضه گوشت قرمز است
شفاآنلاین>سلامت> اقتصاد ایران بیمار است، تولید افزایش مییابد اما بهدلیل رشد هزینه تولید و کاهش بهرهوری و فقدان یک نظام توزیع روشن، باعث میشود تا کالاهای تولید شده و حتی وارد شده با قیمتهایی فراتر از انتظار دولت و مجلس بهدست مردم برسد. سیاست قوای سهگانه در برخورد با این وضعیت، همان روش قدیمی و شکستخورده یعنی؛ تشدید نظارتها و تنبیه گرانفروشان است، در این میان کمتر مقام مسئولی به ریشههای مشکل میپردازد.
به گزارش شفاآنلاین: در 2سال گذشته افزایش نرخ ارز، البته به نفع تولیدکننده ایرانی تمام شده، بهنحوی که در سبد مصرفی خانوارها، سهم کالاهای تولید داخل در حال افزایش است و حذف رانت ارزی باعث شده تا انگیزه سرمایهگذاری برای تولید این محصولات در داخل افزایش و سود ناشی از واردات کاهش یابد. نشانهای آشکار از این وضعیت را میتوان در رشد کم سابقه قیمت برنج وارداتی نسبت به برنج ایرانی دانست که نتیجه آن انتخاب برنج ایرانی در میان اقشار با درآمد بالاست اما آیا این تغییر به نفع مصرفکنندگان دارای درآمد پایینتر هم تمامشده است؟
یک نمونه موردی؛ افزایش تولید
گوشتپرسش اینجاست که آیا کاهش تولید عامل رشد نرخ خوراک مصرفی خانوارهای ایرانی بوده است؟ گزارش مرکز آمار ایران نشان میدهد در فاصله بهمن پارسال تا بهمن امسال میزان عرضه گوشت قرمز 42درصد افزایش یافته است. با این حال بهدلیل افزایش قیمت تولید گوشت قرمز، قیمت در بخش مصرفکننده هم رشد داشته است.
مقایسه عملکرد کشتارگاههای رسمی کشور در بهمنماه ۱۳۹۹ با ماه مشابه سال ١٣٩٨ نشاندهنده افزایش ٤٣ درصدی مقدار عرضه گوشت قرمز است. طبق این آمار، مقدار عرضه گوشت در بهمن ۱۳۹۹ نسبت بهماه مشابه سال ١٣٩٨ برای گوسفند و بره ٣٣ درصد، برای بز و بزغاله ٢٥ درصد، برای گاو و گوساله ٥٤ درصد و برای گاومیش و بچهگاومیش ٩٢ درصد افزایش و برای شتر و بچهشتر ٩درصد کاهش داشته است. مرکز آمار ایران میگوید: مقدار عرضه گوشت قرمز در کشتارگاههای رسمی کشور در بهمنماه ۱۳۹۹ نسبت به دیماه همین سال ٤ درصد افزایش داشته است. با توجه به این آمار بهنظر میرسد فرضیه کاهش تولید و عرضه نادرست است.
متهم خیالی
اما کار به همینجا ختم نمیشود؛ بسیاری میپرسند دلار 4200تومانی و رشد نرخ ارز در تورم خوراکیها چه نقشی بازی کردهاند. در شرایطی که برخی به اشتباه، دلیل افزایش قیمتها را، حذف ارز 4200تومانی برای واردات کالاهای اساسی، عنوان میکنند. شواهد موجود نشان میدهد در ماههای گذشته بخش زیادی از کالاهای تولید شده و حتی وارد شده با ارز رانتی 4200تومانی به کشورهای همسایه صادر یا قاچاق شده است. واقعیت این است که کاهش ارزش پول ملی و افزایش جذابیت صادرات کالاهای تولید داخل، بر اثر رشد نرخ ارز، وقوع چنین رویدادی کاملا محتمل بود اما مشخص نیست چرا مسئولان ذیربط از این موضوع غافل بودهاند.
ریشههای تورم مصرف از دوربین تورم تولید
با این مقدمه بهنظر میرسد ریشههای تورم فزاینده در خوراک مصرفی خانوارهای ایرانی را بیگمان باید از دوربین رشد هزینههای تولید ردیابی کرد. تازهترین دادههای مرکز آمار ایران نشان میدهد؛ رشد دستکم 90درصدی هزینه تولید انواع گوشت قرمز در دامداریهای سنتی در 4فصل منتهی به بهمن امسال و جهش 50درصدی هزینه تولید در بخش زراعی و باغداری در این مدت، خود یکی از ریشههای اصلی رشد قیمت این قبیل کالاها در سطح بازار بهشمار میرود. البته شکاف بین قیمت تمامشده تا قیمت مصرفکننده یک واقعیت است که نشان از اختلال در ساختار توزیع کالاهای خوراکی دارد تا جایی که باعث شده دولت به جای حل مشکلات تولید و توزیع کالاهای خوراکی و آشامیدنی، به اشتباه به قیمتگذاری این محصولات سرگرم شود و حتی بیشتر به سرکوب بازار روی آورد که همین سیاستگذاریهای اشتباه شکاف قیمت دولتی و واقعی محصولات را در بازار افزایش داده و دامنه تنش قیمتی را گستردهتر کرده است.
روایت رسمی از رشد تورم تولید محصولات کشاورزی
طبق گزارش مرکز آمار ایران، شاخص قیمت تولیدکننده زراعت، باغداری و دامداری سنتی در ایران در فصل پاییز امسال نسبت به پاییز سال گذشته 52درصد و در یک سال منتهی به پاییز 99نسبت بهمدت مشابه سال قبل رشدی 21.7درصدی داشته است. نشانهای از چرایی افزایش قیمت کالاهای خوراکی که این روزها اثر آن در رشد قیمت محصولات باغی و زراعی و همچنین گوشت در سطح بازار دیده میشود.
تازهترین گزارش مرکز آمار ایران از رشد هزینه تولید در بخش تولید محصولات زراعی، باغداری و دامداری سنتی در پاییز امسال نسبت به پاییز سال گذشته حکایت دارد.
این گزارش میافزاید: تورم فصلی گروه زراعت و باغداری از 13درصد در پاییز سال گذشته به 63.4درصد در پاییز امسال رسیده است. آمارهای رسمی نمایانگر این واقعیت است که هزینه تولید محصولات زراعی شامل غلات، سبزیجات و سایر محصولات زراعی در فاصله پاییز پارسال تا پاییز امسال از 20.7درصد به 66.3درصد رسیده و هزینه تولید محصولات باغی هم از 38.7درصد به 35.4درصد کاهش یافته اما هزینه تولید محصولات باغی در یک سال منتهی به پاییز 98از 5.8درصد به 64.9درصد در یک سال منتهی به پاییز امسال جهش کرده است.
مرکز آمار ایران همچنین از کاهش هزینه تولید محصولات دامداری سنتی در ایران خبر میدهد و میگوید درحالیکه در پاییز سال گذشته تورم فصلی تولید این محصولات شامل پرورش بز و بزغاله، گاو و گوساله سنتی، پرورش گوسفند و بره و سایر محصولات حیوانی در پاییز پارسال 42.5درصد بوده در پاییز امسال به 22.3درصد رسیده است.
گزارش رسمی در تأیید افزایش فشار تورم
وزارت صنعت به تازگی در گزارشی فاش کرده؛ قیمت هر کیلوگرم برنج پاکستانی باسماتی درجه یک در بهمن امسال نسبت به بهمن پارسال 122درصد رشد داشته و در صدر کالاها از حیث رشد قیمت قرار گرفته است. در بهمن پارسال هر کیلوگرم برنج پاکستانی باسماتی درجه یک 10هزار و 940تومان بوده که در بهمن امسال به 24هزار و 340تومان رسیده است. گزارش این وزارتخانه همچنین نشانگر رشد 35تا 122درصدی 9قلم کالای اساسی در سبد مصرفی خانوارها در 4گروه برنج، شکر، گوشت سفید و گوشت قرمز است.
طبق این گزارش هر کیلوگرم برنج تایلندی از 7هزار و 364تومان در بهمن سال گذشته با رشدی 117درصدی به 15هزار و 957تومان رسیده درحالیکه قیمت برنج ایرانی از جمله برنج طارم و برنج هاشمی درجه یک در بهمن امسال نسبت به بهمن پارسال بهترتیب رشد 47.1و 44.3درصد قد کشیده و ایرانیهایی که قدرت مالیشان خوب بوده، در بهمن امسال هر کیلوگرم برنج طارم (اعلا) را 33هزار و 837تومان و برنج هاشمی درجه یک را 32هزار و 939تومان خریده و مصرف کردهاند. طبق همین گزارش قیمت هر کیلوگرم شکر سفید هم در دوره زمانی مورد بررسی رشد 68.8درصدی را تجربه کرده، از سوی دیگر قیمت هرکیلوگرم گوشت گوساله نیز در دوره زمانی مورد بررسی رشدی 40.4درصدی را ثبت کرده و قیمت هر کیلوگرم گوشت مرغ تازه نیز با 77.1درصد افزایش مواجه شده، هماکنون قیمت گوشت مرغ در سطح شهر تهران از مرز 30هزار تومان فراتر رفته است. روزنامه همشهری