متخصص زنان و زایمان و نازایی بیان کرد: ناباروری زنان به آن دسته از عوامل و مشکلاتی که به ناباروری به زنان مرتبط است اطلاق میگردد و میتواند دلایل مختلفی داشته باشد.
شفاآنلاین>سلامت> ناباروری یا نازایی به حالتی گفته میشود که زن و شوهر بعد از شش ماه تا یک سال (بسته به سن) رابطه جنسی به صورت محافظت نشده و بدون استفاده از روشهای پیشگیری باردار نشوند. علت نازایی یا ناباروری همیشه هم مربوط به مشکلات زنانه و هم مربوط به مشکلات مردانه و یا مربوط به مشکلات هر دو زوج است. لذا با توجه به اهمیت موضوع درباره علل ناباروری زنان با دکتر سیمین ظفردوست، متخصص زنان و زایمان و نازایی گفتوگو کرده ایم.
وی در این باره میگوید: ناباروری زنان به آن دسته از عوامل و مشکلاتی که به ناباروری به زنان مرتبط است اطلاق میگردد و میتواند دلایل مختلفی داشته باشد.
دکتر ظفردوست خاطرنشان کرد: یکی از مهمترین علل ناباروری در زنان بالا بودن سن است.تغییرات وابسته به سن از قبیل کاهش ذخیره تخمکها در تخمدانها، ممکن است منجر به توسعه ناباروری شود.
این متخصص زنان و زایمان و نازایی ادامه داد: باروری در زنان پس از ۲۷ سالگی شروع به کاهش میکند و سرعت کاهش باروری پس از ۳۵ سالگی تسریع میگردد. در ارتباط با ذخیره تخمدان از حیث تخمک، یک زن 12 درصد از ذخیره تخمدانی خود را در ۳۰ سالگی دارد و این میزان در ۴۰ سالگی به 3 درصد کاهش مییابد.
وی بیان کرد: شایعترین علت ناباروری زنان نقص تخمکگذاری است. این حالت ممکن است به دلیل نقص در عملکرد غده هیپوتالاموس و در نتیجه اختلال در تحریک غده هیپوفیز باشد. استرس، تروما، تغییرات در وزن بدن، بیاشتهایی یا اختلالات در غذا خوردن و فعالیت ورزشی زیاد ممکن است فاکتورهایی در توسعه عدم تخمکگذاری باشند. زنان با چنین مشکلاتی LH و FSH کافی را جهت تحریک بلوغ فولیکولها در تخمدان تولید نمیکنند.
دکتر ظفردوست اضافه کرد: فاکتورهای اندوکرین (شامل بیماری تیروئید، دیابت، هایپرپرولاکتنمی، تولید فراوان آندروژن آدرنال) و بیماری کبدی در عملکردهای هیپوتالاموسی یا هیپوفیزی اختلال ایجاد میکند که در نتیجه ممکن است از رشد فولیکول ها، تخمکگذاری یا بقاء کورپوس لوتئوم (که برای بقاء آبستنی ضروری است) جلوگیری کند. این اختلالات اندوکرین و عدم تعادلها برای بازیافتن بارداری نیاز به اصلاح و کنترل دارند.این متخصص زنان و زایمان و نازایی عنوان کرد: سندرم تخمدان پلی کیستیک نیز اختلالی است که در ۵ تا ۱۰ درصد جمعیت زنان مشاهده میشود. به نظر میرسد مقاومت به انسولین منجر به هایپرانسولینمیی شده که تخمدانها را به تولید آندروژن بیشتر تحریک میکند و باعث ایجاد این سندرم میشود. وی اضافه کرد: زنانی که مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک هستند ممکن است همه یا برخی از علایم چاقی، هایپرپرولاکتنمی، کیستهای تخمدانی، نامنظم شدن قاعدگی، علایم هایپرآندروژنیسم (آکنه، آلوپسیا، پرومویی)، هایپرکلسترومی، افزایش نسبت LH/FSH و ناباروری را داشته باشند.دکتر ظفردوست اظهار داشت: زنانی که وزن اضافه شان در ناحیه کمر توزیع شده است نشانههای اغراق آمیز و درجهای از علایم سندرم تخمدان پلی کیستیک را دارند. زنان باردار مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک نیز در خطر بیشتری برای سقط و تحمل مشکلات بارداری قرار دارند. این متخصص زنان و زایمان و نازایی مطرح کرد: بیماری التهابی لگن نیز ممکن است در ایجاد ناباروری با ایجاد آسیب در لولهها و دیواره اندومتریال نقش داشته باشد.اندومتریوزیس حالتی است که با حضور بافت اندومتریال اکتوپیک مشخص میشود و ممکن است تاثیری بر جنبههای مکانیکی
تخمک گذاری، برداشت اووسیت، انتقال توسط لوله فالوو لانه گزینی تخمک بارور داشته باشد.
وی توضیح داد: ناباروری سرویکال میتواند با تغییر در کیفیت و کمیت موکوس که برای عبور اسپرم به رحم ضروری است، ایجاد شود. عفونتهایی مانند کلایمیدیا ممکن است بر کیفیت موکوس تاثیر داشته باشد. همینطور، پروسههای جراحی سرویکس از قبیل فرسایش لیزری یا سرما درمانی ممکن است باعث تخریب غدههای ترشحکننده موکوس در سرویکس شوند.
دکتر ظفردوست بیان کرد: عفونتهایی منتقل شونده از طریق مقاربت از دلایل عمده ناباروری محسوب میشود. عفونتهای مقاربتی اغلب نشانههای اندکی از خود بروز میدهند که این امر منجر به از دست رفتن زمان مناسب جهت اقدامات پیشگیرانه و درمانی مناسب میگردد. این متخصص زنان و زایمان و نازایی ابراز کرد: ناتوانی برخی زنان در نگهداری مرحله ابتدایی بارداری ممکن است ناشی از نقص فاز لوتئال مرتبط با پروژسترون نامناسب و ناکافی باشد.
وی میگوید: استعمال دخانیات به طور کلی برای بدن ضررهای بسیاری دارد که به تخمدانها نیز آسیب میرساند و میزان صدمه آن بستگی به شدت و مدت زمانی دارد که شخص از دخانیات استفاده میکند. دکتر ظفردوست خاطرنشان کرد: نیکوتین و مواد شیمیایی دیگر که در توانایی بدن در تولید استروژن (هورمونی که در تنظیم تشکیل فولیکولها و تخمکگذاری نقش دارد) مداخله میکنند سبب میشوند که سلولهای تخمک نسبت به ناهنجاریهای ژنتیکی مستعد باشند البته بعضی از صدمات غیرقابل اجتناب میباشند، اما ترک سیگار میتواند از صدمات بیشتر جلوگیری کند.این متخصص زنان و زایمان و نازایی در پایان گفت: سلولهای چربی، علاوه بر اندامهای اولیه جنسی استروژن تولید میکنند. چربی زیاد بدن سبب تولید بیش از حد آندروژنها میشود که واکنش بدن و جلوگیری از باردار شدن را در پی خواهد داشت. از طرفی چربی اندک بدن نیز منجر به تولید ناکافی استروژن و اختلال در سیکل قاعدگی میشود. در مجموع هم زنان با کمبود وزن و هم زنان با اضافه وزن دارای سیکلهای نامنظم میباشند که تخمکگذاری آن رخ نمیدهد و یا به اندازه کافی نمیباشد.آفتاب یزد