در روزهایی که مردم تازه داشتند نسبت پیامدهای زیستمحیطی پلاستیک آگاه میشدند، خرید و فروش آنلاین، ماسکهای یک بار مصرفت، تولید «شیلد» و افزایش خرید غذا و نوشیدنی بیرونبر انفجاری در تولید پلاستیک به وجود آورده است. به طوری که انجمن بینالمللی زبالههای جامد تخمین زده است که تنها در آمریکا استفاده یک بار مصرف پلاستیک ۳۰۰درصد افزایش یافته است.
با توجه به لزوم استفاده کادر درمان از لوازم حفاظتی بهداشتی، بخشی از این رشد طبیعی است اما برای بخش دیگری از ما که احتمالا باید برای مدت طولانی باید با این پاندمی زندگی کنیم دیگر وقت آن رسیده است که برای مراقبت از خودمان، عادتهایمان را تغییر بدهیم.
در همین رابطه برخی از متخصصین به گاردین پیشنهادهایی دادند:
آیا باید از ماسکهای یک بار مصرف استفاده کنید؟
به طور کلی نه، مگر این که جز کادر درمان باشید. ربکا برگس، مدیرعامل کمپین شهر دریا (کمپینی ضد آلودگی پلاستیک) میگوید: «اگر از ماسک یک بار مصرف استفاده میکنید یا باید آنها را مستقیم به سطل زبالهای با درب بسته بیاندازید و یا باید آنها را در کیسهای قرار دهید و بعد آن را به سطل زباله بدون در بیاندازید، البته ما واقعا همه را تشویق میکنیم تا از ماسک قابل استفاده مجدد بپوشند تا به محیطزیست آسیبی وارد نشود.»
لوئیس اج، یک متخصص مصارف پلاستیکی در انگلیس در این رابطه میگوید: «اگر همه جمعیت انگلیس هر روز ماسک یک بار مصرف بپوشند، ۶۶هزار تن زباله پلاستیکی مصرف میشود، آن هم در حالی که مصارف پلاستیکی همین حالا هم زیاد است. برخی از ماسکهای یک بار مصرف از پلاستیکهایی تولید شدهاند که قابل بازیافت نیستند و سرنوشتشان به مرکز دفنزباله یا زبالهسوزی میرسد، جایی که در آن ماسکهای یک بار مصرف پلاستیکی به ذرات میکروپلاستیکی تبدیل میشوند که جمعآوری آن از اقیانوسها و رودخانهها غیرممکن است.»
از سویی ماسکهای پارچهای چندبار مصرف، به اندازه کافی برای استفاده در جامعه مناسب هستند و حتی برخی فکر میکنند استفاده از اینها بهتر از ماسکهای یک بار مصرف است. حتی شما میتوانید با استفاده از لباسهای قدیمی که دیگر مناسب نیستند برای خودتان ماسک بدوزید، در اینترنت فیلمهای زیادی برای آموزش این کار وجود دارد.
آیا باید همهچیز را دمای بالا بشویید؟
قطعا شستوشوی ماسک بعد از هربار پوشیدن آن بسیار مهم است، ماتیریی شیوکومار، ویروسشناس و متخصص زیستشناسی مولکولی در این رابطه میگوید: «احتمال این که شما با ویروس زیادی در تماس قرار گرفته باشید بسیار کم است، به همین دلیل احتمالا نیازی نیست که شستوشو را در دمای بالا انجام بدهید.»
پس آیا میتوانید برای کاهش مصرف انرژی لباسهایتان را در دمای ۲۰درجه بشویید؟ او میگوید: «من واقعا مشکلی در این رابطه نمیبینیم، اما اگر شما یا یکی از اعضای خانهتان مشکوک به ابتلا به کرونا است، باید همه لباسها و وسایل آنها با گرمترین دمای ممکن شسته شود.»
با ماسکها و دستکشهایی که در خیابانها پخش شدهاند چه کار کنید؟
پلاستیکهایی که در طبیعت وجود دارند، پیامدهای زیستمحیطی زیادی دارند، اما در روزهای پاندمی این زبالهها میتوانند آلوده باشند.
برگس، در این رابطه میگوید: «پیشنهاد میشود که در این شرایط این زبالهها را با دستتان برندارید، چراکه ممکن است به ویروس آلوده باشد، راه بهتر این است که این موضوع را مسئول بهداشت منطقه اطلاع بدهید و یا اگر میخواهید به محیط زیست کمک کنید، وسیلهای چوب مانند در کنارتان داشته باشید و با استفاده آن ماسکها را به سطل زباله بیاندازید.»
آیا باید دستکش یکبار مصرف بپوشید؟
تقریبا به شکل قطعی میتوان گفت که نه نباید دستکش بپوشید. شیوکومار میگوید: «پوشیدن دستکش به مردم احساس امنیت میدهد، اما این که دستکش در دستتان باشد به این معنا نیست که ویروس روی آن قرار نمیگیرد و میتوانید به هرجایی را لمس کنید. فکر کنم این موضوع به مردم احساس امنیت اشتباهی بدهد.مخصوصا این که احتمالا ویروس روی دستکشهای لاتکس برای مدت بیشتری باقی میماند. فقط دستهایتان را بشویید و حواستان باشد صورتتان را لمس نکنید.
مارک میودونیک، استاد دانشگاه کمبریج که روی استفاده از مواد پلاستیکی تخصص دارد، در این رابطه میگوید: «دستکشهای یک بار مصرف یک مشکل زیستمحیطی واقعی هستند، من دیدم که افراد آنها را روی زمین میاندازند. در کنار این، آنها اصلا به جلوگیری از شیوع ویروس کمک نمیکنند. هیچکسی نباید دستکش بپوشد، این کار معنایی ندارد.»
استفاده از صابون بهتر از مایع دستشویی است؟ ژل ضدعفونی کننده چطور؟
در بستهبندی صابونها، پلاستیک کمتری از مایع ظرفشویی وجود دارد و از سویی به نظر میرسد هر دو به یک شکل ویروس را نابود میکنند.
اج در این رابطه میگوید: «استفاده از صابون کاملا مناسب است، هرچیزی که جزو مواد شوینده حساب شود توانایی نابودی لایه بیرونی الکل را دارد.»
شیوکومار در رابطه با ژلهای ضدعفونی کننده که در محصولات پلاستیکی نگهداری میشوند، توضیح میدهد: «شستوشوی دست بهتر از استفاده از ژل ضدعفونی کننده است، به نظر من فقط زمانی باید از این ژلها استفاده کرد که هیچ راه حل دیگری وجود ندارد، در چنین موافقعی باید از برخی مواد پلاستیکی استفاده کرد.»
درباره خرید آنلایتان تجدیدنظر کنید.
در روزهای کرونایی انفجاز بزرگی در بخش خریدوفروش آنلاین رخ داده است و بسیاری از غذا تا لباسهای خود را به شکل آنلاین خریداری میکنند و پلاستیک محصولی است که در همه این خریدوفروشها به راحتی مصرف میشود.
برگس، در این رابطه میگوید: «فکر کنم باید شروع به تجدیدنظر نسبت به میزان خریدهای خود کنیم، باید از خودمان بپرسیم که آیا میتوان به جای خرید مخصول جدید، محصول قدیمیمان را تعمیر کنیم؟ میتوانیم محصول دستهدوم خریداری کنیم؟ هرچه میخواهید بخرید قبل از آن فکر کنید که آیا راهحل دیگری وجود دارد یا نه.
آیا استفاده از پلاستیک برای خریدهایمان سالمتر است؟
تا قبل از شروع پاندمی موجهایی نسبت به استفاده از کیفهای پارچهای به جای پلاستیک راهاندازی شده بود، اما حالا شیوع ویروس کرونا باعث شده است تا بسیاری با این فکر که مواد پلاستیکی به ویروس آلوده نمیشوند دوباره از روشهای قبلی خرید کردن استفاده میکنند.
اج در این رابطه میگوید: «پلاستیک به ما توهمی از امنیت میدهد و این دقیقا همان دلیلی است که آنها بسیار محبوب شدهاند، این یک فرض غلط است که استفاده از پلاستیک مناسبتر است. مانند میوهای که میخرید، ویروس میتواند روی سطح پلاستیک هم قرار بگیرد و اتفاقا زمانی که ویروس روی پلاستیک میماند بیشتر از دیگر مواد است. یک پلاستیک کمتر در محیطزیست، به شرکتها هم این پیام را میرساند که مردم ترجیح میدهند، که این ماده استفاده نکنند.»
آیا باید با هم مسیرهایتان، خودرو خود را به اشتراک بگذارید؟
این کار میتواند یک روش برای کاهش آلودگیهوا و انتشار گازهای گلخانهای باشد، اما به نظرمیرسد در هنگام پاندمی این کار چندان امن نباشد.
شیوکومار میگوید: «فکر نکنم این کار ایده خوبی باشد، اگر هر روز با یک نفر هم مسیر میشود شما خطر ابتلا به بیماری را افزایش میدهید، البته اگر این کار را انجام میدهید پنجرههای خودروتان را پایین بدهید و ماسک بپوشید چراکه ماشین یک فضای کوچک هست که هوای کمی در آن جریان دارد.»
خبرآنلاین