شفاانلاین»سلامت»کارشناس گروه پیشگیری و مبارزه با بیماریهای واگیر معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شیراز، اظهار داشت: سرخک، بیماری ویروسی حاد و بهشدت واگیرداری است که از دیرباز بهعنوان بیماری دوران کودکی شناخته شده و از افراد مبتلا در دوره سرایت منتقل میشود.
به گزارش شفاآنلاین مرضیه عطاءالهی با بیان اینکه انسان تنها مخزن این بیماری است، افزود:قبل از ایمنسازی گسترده، سرخک مرگومیر و عوارض قابلتوجهی بهویژه در کودکان ایجاد میکرد. این بیماری در کودکان زیر پنج سال و افراد با ضعف ایمنی شدیدتر است و افراد بالای ۲۰ سال نیز در معرض فرم شدید یا کشنده آن هستند.
عطاءالهی افزود: سرخک از طریق ذرات تنفسی آلوده معلق در هوا یا تماس مستقیم با ترشحات بینی و گلوی فرد بیمار منتقل میشود. افراد مبتلا از چهار روز قبل تا چهار روز پس از شروع بثورات جلدی (راش) آلودهکننده هستند. این بیماری بهسرعت در مکانهایی مانند مهدکودکها و مدارس منتشر میشود. افراد بدون سابقه واکسیناسیون یا ابتلای قبلی، کاملاً مستعد ابتلا هستند و در صورت انتقال ویروس به جمعیت غیرایمن، ۹۰ تا ۱۰۰ درصد افراد آلوده شده و علائم بالینی نشان میدهند.
وی توضیح داد: ویروس سرخک پس از ورود به بدن، دوره نهفتگی ۷ تا ۱۸ روزه (معمولاً ۱۰ تا ۱۲ روز) را طی میکند. دوره مقدماتی با تب، خستگی، سرفه، آبریزش بینی و التهاب ملتحمه آغاز میشود. سپس راش جلدی قرمز، همسطح یا کمی برجسته، از پشت گوشها و صورت همراه با تب بالا ظاهر شده و به بدن و اندامها گسترش مییابد. این راش طی ۳ تا ۷ روز محو شده و ممکن است تغییر رنگ خفیفی در پوست باقی بماند.
عطاءالهی گفت: سرخک میتواند عوارضی مانند عفونت گوش میانی، ذاتالریه، اسهال، تشنج ناشی از تب، کوری و التهاب مغز ایجاد کند. عوارض نادرتر شامل سوءتغذیه، کاهش پروتئین، تشنج و صدمه مغزی است. عدم درمان سریع میتواند طی یک ماه پس از شروع راش منجر به مرگ شود. در کشورهای در حال توسعه، میزان کشندگی ۳ تا ۵ درصد و در همهگیریها بیش از ۱۰ درصد است. سوءتغذیه و بیماریهای تضعیفکننده ایمنی، عوامل خطر عوارض و مرگ هستند.
وی تأکید کرد: مؤثرترین راه پیشگیری، واکسیناسیون است. مطالعات نشان میدهد ایمنی ناشی از واکسن بهتدریج کاهش مییابد و در مواجهه زیاد با بیماران، حتی افراد با دو نوبت واکسن ممکن است بهصورت خفیف مبتلا شوند. مواجهه با سرخک مانع دریافت واکسن نیست و تزریق در ۷۲ ساعت اول پس از تماس میتواند از ابتلا جلوگیری کرده یا شدت بیماری را کاهش دهد.
کارشناس گروه پیشگیری و مبارزه با بیماریهای واگیر معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شیراز گفت: واکسن در زیر ۶ ماه توصیه نمیشود و در ۶ تا ۱۲ ماهگی بهعنوان دوز صفر محسوب شده و نوبتهای اصلی در ۱۲ ماهگی و بالاتر تزریق میشود. ابتلای یکبار به سرخک، ایمنی مادامالعمر ایجاد میکند.