خیلی از مدعیان برخی شبه علمها با بیان روشهایی جهت درمان کرونا که مستند بر شواهد علمی و آکادمیک نیست، سبب آسیب رساندن به جسم و روح مردم و انتقال ویروس در سطح گسترده شدهاند

شفاآنلاین>سلامت> بر اساس بیانیه اخیر نظام پزشکی، مدعیان شبه علم به اسم درمان کرونا، موجب انتقال ویروس در سطح گسترده شدهاند
به گزارش شفاآنلاین: با گسترش پاندمی کرونا، بازار انواع درمانهای عجیب و شبه علم نیز رواج یافت. در طول ماههای گذشته، محتواهای صوتی و تصویری متعدی در شبکههای اجتماعی، دست به دست شد که محتوای آنها درباره درمان قاطع کرونا بود. بارها کارشناسان سلامت نسبت به ترویج اینگونه مطالب غیرعلمی هشدار دادند. به گفته کارشناسان سلامت، اینگونه محتواهای غیرعلمی، نه تنها کمکی به حل پاندمی کرونا نمیکند، بلکه مشکل را هم حادتر خواهد کرد.
حالا
سازمان نظام پزشکی کل کشور اعلام کرده است که پیرو تماسها و گزارشهایی مبنی بر رواج دستورالعملها و ارائه درمانهای غیر علمی جهت درمان بیماریهایی نظیر کووید ۱۹ بیانیهای را جهت تنویر افکار عمومی و اعضای سازمان صادر کرده است.
در متن این بیانیه آمده است: «موضوع طب و درمان مردم، از جمله مباحثی است که طی سالهای گذشته افراد زیادی تلاش کردهاند تا گستره نفوذ خود را به آن تسری دهند. تحریمها، گرانی و نبودن دارو و شرایط سخت اقتصادی و از همه مهمتر شیوع پاندمی کووید 19 موجب روی آوردن مردم به استفاده از روشهای طب مکمل و شیوه های سنتی و گیاهان دارویی و حتی برخی خرافهها شد. در این میان بسیاری از افراد متخصص و غیر متخصص در حوزه سلامت ورود کردهاند و با دستورالعملها و درمانهای بیاثر و مجهول، سعی در تشویش اذهان عمومی و حتی کلاهبرداری جهت نیل به اهداف شخصی خود داشتند.»
در ادامه این بیانیه تاکید شده است: «خیلی از مدعیان برخی شبه علمها با بیان روشهایی جهت درمان کرونا که مستند بر شواهد علمی و آکادمیک نیست، سبب آسیب رساندن به جسم و روح مردم و انتقال ویروس در سطح گسترده شدهاند. سازمان نظام پزشکی نیز به عنوان بزرگترین نهاد صنفی که وظیفه صیانت از حقوق پزشکان و دریافت کنندگان خدمات سلامت را برعهده دارد، در برابر این اقدامات غیر علمی و غیر انسانی ساکت نخواهد ماند و به تمام مدعیان درمانهای غیرعلمی اعلام میدارد که در صورت مشاهده و گزارش دستورالعملها و درمانهایی که سلامت مردم را تهدید کرده و اسباب شهرت نابجای فرد خاطی را فراهم میکند، بطور جدی برخورد خواهد کرد.»
همچنین در این بیانیه تصریح شده است: «به اطلاع کلیه همکاران عضو سازمان نظام پزشکی نیز میرساند که در صورت مشاهده و گزارش مواردی از دستورالعملها و درمانهایی که بر خلاف اصول علمی و آکادمیک بوده و سبب آسیب رساندن به سلامت عمومی و خدشهدار شدن شان و منزلت حرفه پزشکی شود، این سازمان مطابق با قوانین برخورد کرده و هیچگونه عذرخواهی و سلب مسئولیت «مبنی بر ناآگاهی و انتشار مطالب در فضای غیررسمی» در این خصوص پذیرفته نیست. بعضا مشاهده شده است فایلهای صوتی تصویری از برخی افراد عضو در فضای مجازی منتشر شده است که نه تنها مبنای علمی ندارد، بلکه هم داستان با گروههای خرافهگرایی شده که شالوده قوی عمومی در مقابل بیماری را به سستی میگراید. پیگیریهای روابط عمومی سازمان در پی گلهمندی بسیاری از همکاران عزیز و همچنین مردم، از بخش انتظامی سازمان نشان میدهد اغلب این افراد احضار و اعلام داشتهاند مطالب خود را برای اعضای محدود خانوادگی منتشر کرده و قصد انتشار عمومی نداشتهاند.»
در پایان این بیانیه، تاکید شده است: «نوشته این افراد مبنی بر ابراز ندامت و جبران نزد بخش انتظامی سازمان محفوظ است. از این پس اینگونه موارد که بازی با جان ومال و خدشه به اعتماد مردم نسبت به سیستم سلامت محسوب میشود، جای هیچگونه اغماضی را باقی نمیگذارد. بنابراین به پاسداشت جانهای عزیزی که در این مسیر داده شد و حمایت از شان و مقام والای علم و دانش و همچنین دفاع از زحمات شبانه روزی همکاران کادر درمان، به این افراد معدود هشدار میدهیم مواظب گفتار و نوشتار خود باشند.»
از نام و اعتبار طب سنتی، سوء استفاده میکنند
در چند ماه قبل، برخی از افراد با عنوان حکیم طب اسلامی یا حکیم طب ایرانی، مطالبی را در خصوص درمان کرونا مطرح کردند که به گفته مسئولان سازمان نظام پزشکی، وجاهت علمی ندارد. برای برخی از این افراد هم حکمهای تنبیهی تعیین شد.
در این بین، برخی افراد هم هستند که هیچ دانش و مدرکی در حوزه سلامت ندارند و صرفا با دیدن اشتیاق مردم به درمان طب سنتی کرونا، خود را به جای حکیم جا زدهاند. کارشناسان سلامت تاکید دارند که برخورد قانونی با این افراد، هم ضامن سلامت مردم است و هم شان جامعه پزشکی حفظ میشود.
این افراد نه دانش و تجربهای در حوزه طب سنتی دارند و نه سر سوزنی برای مداوای بیماری که به آنها مراجعه کرده است، احساس تعهد و دلسوزی دارند. این گروه از افراد سودجو با سوء استفاده از عنوان طب سنتی، داروها و درمانهایی را تجویز میکنند که با مفاهیم علمی طب سنتی سازگار نیست.
بخصوص در دوران کرونا، بازار اینگونه سوء استفادهها داغتر شده است. برخی بیماران از روی درماندگی و ناآگاهی، اسیر نسخههای غیرعلمی این گروه از افراد سودجو میشوند که خود را حکیم معرفی میکنند؛ در حالی که هیچ دانش آکادمیکی در حوزه طب ایرانی ندارند.
بسیاری از کارشناسان نظام سلامت تاکید دارند که وجود این افراد سودجو، آبروی طب سنتی ایران را هم خدشهدار کرده است، زیرا عدهای به اشتباه گمان میکنند که طب سنتی، همان تجویزهای غیرعلمی است که این افراد غیرمتخصص ارائه میدهند. مسئولان وزارت بهداشت هم خواستار برخورد جدیتر با اینگونه شیادیها شدهاند. به باور کارشناسان و برخی مسئولان این وزارتخانه، مجازات افراد متخلف و سودجو در حوزه طب سنتی، به هیچ وجه بازدارنده نیست. همین مساله، موجب شده است افراد بیشتری به سمت این سودجوییها ترغیب شوند.
نفیسه حسینی یکتا، مدیرکل دفتر طب ایرانی و مکمل وزارت بهداشت هم به ضرورت تشدید مجازات شیادان حوزه طب سنتی اشاره میکند و میگوید: «باید مجازات شیادان در حوزه طب سنتی بازدارنده باشد تا فرد خاطی دوباره اقدام به مداخله در درمان نکند. بسیار ضروری است که تاکید کنم هرجا ما بازار تقاضایی داشته باشیم، ولی عرضه و پاسخ مناسبی نداشته باشیم، همین قسمت شیادی و ادعاهای اغواگرایانه برای مردم به وجود خواهد آمد. در صورتی که نتوانیم بازار تقاضا را به خوبی پاسخ دهیم، مدعیان این حوزه این بخش را پر خواهند کرد.»
این مقام مسئول تصریح میکند: «بنابراین با چند رویکرد باید این موضوع را مدیریت کنیم. یکی تربیت نیروهای تخصصی در سطوح مختلف مرتبط با این رشته به حد نیاز جامعه و دوم تدوین و اجرایی کردن آییننامهها جهت نظارت دقیق بر افرادی است که در این حوزه ادعا دارند. راهکار سوم، وضع مجازاتهای بازدارنده برای آن دسته از افراد است که به دروغ مدعی طبابت و تخصص در حوزه طب سنتی هستند. باید مجازاتها بازدارنده باشند تا فرد خاطی دوباره اقدام به مداخله در درمان نکند.»
او با تاکید بر ضرورت استفاده بیشتر از ظرفیت طب ایرانی در درمان کرونا خاطرنشان میکند: «اینکه بگوییم قبلا از طب سنتی استفاده نمیشده و الان به آن توجه میشود، حرف درست نیست، چون طب سنتی از قبل هم ساختار خاص به خود را داشته و شامل هشت دانشکده و ۱۲ گروه آموزشی بوده و از تعداد سلامتکدهها و مراکز درمانی طب سنتی این امر مشخص است، اما علت اینکه اخیرا بیشتر به این موضوع پرداخته میشود، شرایط بحرانی کرونا است. هر عقل سلیمی میپذیرد که در چنین شرایطی باید از تمام ظرفیت و پتانسیلهای موجود استفاده کرد و در امر پیشگیری و درمان میتوان از ظرفیت این طب استفاده کرد. ابلاغ معاون درمان وزارت بهداشت به دانشگاههای علوم پزشکی در خصوص بهرهگیری از توان متخصصان طب ایرانی و پزشکان دوره دیده در این حوزه در کلینیکهای تنفسی و استفاده از ظرفیت سلامتکدههای طب ایرانی برای بیماران مبتلا به کرونا، نشانه رویکرد مثبت کل وزارت بهداشت و وجود همصدایی در بهرهگیری از این ظرفیت است.»
راه قطعی درمان کرونا با کمک طب مکمل، فریب است
اگر طب سنتی از سوی متخصصان خود به شکل علمی ترویج شود و از این متخصصان نیز حمایت بیشتری صورت گیرد، خودبخود بازار سوء استفاده از طب سنتی هم کمرنگ خواهد شد. با این وجود، مشکل اینجاست که در حوزه خدمات طب سنتی، نه تعرفه ثابتی برای بسیاری از خدمات طب سنتی داریم و نه بیمههای درمانی، بسیاری از خدمات طب سنتی را پوشش میدهند.
محمدرضا شمس اردکانی، مدیرکل سابق دفتر طب ایرانی و مکمل وزارت بهداشت هم تاکید میکند: «از رسانهها خواهش میکنیم وارد میدان شوند تا کسانی که مجوزی از طرف وزارت بهداشت برای فعالیت طب سنتی ندارند، دور شوند. در حالی که در هیچ جای دنیا حرف قابل اتکایی برای درمان قطعی کرونا گفته نشده است، عدهای در فضای مجازی از راههای قطعی درمان کرونا با سوء استفاده از عنوان طب سنتی سخن میگویند. طب سنتی یک مولفه بسیار مهم فرهنگی و تمدنی است که از نسلهای دور به ما رسیده است و به نسلهای بعد منتقل میشود. این طب باید از این نوع تفکرات مخرب، دور نگه داشته شود.»
اردکانی با اشاره به اینکه در حال حاضر ۴۰۰ فارغ التحصیل از دانشکدههای طب سنتی داریم، خاطرنشان میکند: «طب سنتی مکتبی با مبانی مشخص است و باید رسانهها کمک کنند که این طب اصیل و کاربردی توسط کسانی که اعتماد مردم را سلب میکنند به عنوان مدعیان طب سنتی به جامعه معرفی نشوند. با توجه به سوالهایی که در جامعه درخصوص طب سنتی وجود دارد باید گفت انجام هر کاری در حوزه درمان کرونا باید با مجوز وزارت بهداشت باشد، چرا که عدم وحدت رویه در این موضوع، سردرگمی به همراه دارد.»
او با اشاره به تجربه سایر کشورها برای استفاده از طب سنتی در درمان کرونا یادآور میشود: «در ارتباط ویدیو کنفرانسی که با متخصصان طب سنتی چین داشتیم آنها تاکید داشتند که 90 درصد بیماران از طریق طب سنتی بهبود یافتهاند.»
اردکانی با اشاره به اثرگذاری طب ایرانی در درمان کرونا تاکید میکند: «بدون شک طب سنتی ایران میتواند در کنار طب کلاسیک در درمان کرونا موثر باشد.»
او یادآور میشود: «از طرف انجمنهای علمی طب سنتی و دفتر طب سنتی و مکمل وزارت بهداشت، پروتکلهای طب سنتی در درمان کرونا تهیه شده است که روی سایت وزارت بهداشت وجود دارد.»
او درباره اهمیت سبک زندگی در پیشگیری از انواع بیماریها نیز توضیح میدهد: «باورها را باید به این سمت برد که با خواب به موقع و تغذیه مناسب باید سیستم ایمنی بدن را بالا برد. باید از غذاهایی استفاده کرد که هضم راحتتر دارند، اما متاسفانه در فضای مجازی میبینیم که هرکسی دارویی را برای مهار کرونا تجویز میکند که جز به دردسر انداختن مردم ثمری ندارد. بعلاوه آرامش مردم نیز باید در این شرایط حفظ شود. طب سنتی در کنار طب نوین میتوانند توفیقاتی داشته باشد و امیدوارم بعد از اتمام شیوع کرونا شاهد استفاده بیشتر از طب سنتی در کنار طب نوین باشیم و مردم بتوانند بیشتر از آن بهرهمند شوند.»
یکی از عمده دلایل مراجعه مردم به افراد سودجو در حوزه طب سنتی، ناآگاهی از مفاهیم بنیادی طب سنتی است. همین ناآگاهی درباره کارکرد و اثرات طب سنتی، باعث شده است که عدهای از طب سنتی، انتظار معجزه داشته باشند. به همین دلایل، رسانهها نقش بسیار مهمی برای آگاهی بخشی در حوزه طب سنتی دارند. روزنامه سپید