بازگشت خاموشی چند ساعته به سراسر کشور نگرانیهایی را در میان مردم به ویژه در میان کادرهای درمانی و خانوادههایی که یکی از اعضای آنها به کرونا مبتلا بوده و در بیمارستان یا درخانه بستری است و حیاتشان به تجهیزاتی مانند ونتیلاتور یا دستگاههای اکسیژنساز بستگی دارد برانگیخته است

شفاآنلاین>سلامت> این روزها قطعی مداوم و روزانه برق در بسیاری از شهرهای ایران به یکی از چالشهای زندگی روزمره تبدیل شده است. با این حال قطعی برق به عنوان یک تهدید علیه سلامت نیز مطرح است بهویژه اینکه این روزها بیماران بسیاری در بخشهای مراقبت ویژه بستری بوده و زندگی برخی از آنها به دستگاههایی همچون ونتیلاتور و دستگاههای اکسیژنساز وابسته است.
به گزارش شفاآنلاین: اگرچه عمده بیمارستانها به سیستمهای برق اضطراری و ژنراتور مجهز هستند اما به گفته برخی از مدیران بیمارستانها، این دستگاهها توان کار در زمان قطعی طولانی برق یا مداوم را ندارند و هرگونه آسیبی به این سیستمهای جایگزین، ممکن است به قیمت جان بیماران به ویژه مبتلایان به کرونا تمام شود.
تهدید خاموشی دستگاههای نجاتبخش
بازگشت خاموشی چند ساعته به سراسر کشور نگرانیهایی را در میان مردم به ویژه در میان کادرهای درمانی و خانوادههایی که یکی از اعضای آنها به کرونا مبتلا بوده و در بیمارستان یا درخانه بستری است و حیاتشان به تجهیزاتی مانند ونتیلاتور یا دستگاههای اکسیژنساز بستگی دارد برانگیخته است.
تهدید قطعی برق علیه
بیمارستانها و بیماران تنها مربوط به این روزها و امسال نیست؛ در سالهای قبل هم قطعی برق مشکلات بسیاری را برای بیمارستانها به وجود آورده بود. اگرچه بسیاری از بیمارستانها دارای سیستم برق اضطراری بوده و با کمک ژنراتور به فعالیت خود ادامه میدهند. اما بخشهای ویژه بیمارستانها و اتاقهای عمل و حتی بخشهای عمومی نیز دچار مشکلات خاصی میشوند. رادیولوژیها عملا تعطیل و سیستمهای کامپیوتری خاموش میشوند از سوی دیگر روند ورود برق از ژنراتور به مدار برق بیمارستان نیز گاه موجب یکسری اختلالات دیگر میشود. علیرغم این موضوع قسمت زیادی از بخش خصوصی درمان مانند کلینیکها و پاراکلینیکها یا مراکز درمان سرپایی فاقد ژنراتور بوده و مشکلات بسیاری را هم برای مراجعان و هم پرسنل این اماکن به وجود میآورد.
همانگونه که اشاره شد در حال حاضر کشور در یک وضعیت کرونایی قرار دارد که بسیاری از بیماران تحت دستگاههای ونتیلاتور بوده یا از دستگاههای اکسیژن ساز استفاده میکنند. اسفندماه سال گذشته بود که سعید نمکی از وضعیت خطرناک بیماران بستری در یکی از بیمارستانهای خوزستان خبر داد که قطعی دو دقیقهای برق جان آنان را به خطر انداخته بود. در آبانماه نیز قطع کابل برق بیمارستان امام حسین(ع) شهرستان بیجار در استان کردستان موجب فوت دو بیمار شد. در آذرماه سال گذشته و پیش از شیوع کرونا هم قطعی برق یکی از بیمارستانهای اهواز جان باختن چهار بیمار بستری در این بیمارستان را به دنبال داشت. اما این تنها در بیمارستانها نیست که قطعی برق وضعیت خطرناکی را به وجود میآورد بسیاری از بیماران به ویژه بیماران مبتلا به کرونا پس از ترخیص از بیمارستان نیازمند استفاده از دستگاههای اکسیژنساز خانگی هستند، بسیاری از آنها با برق کار میکند.
علیرضا وهابزاده، مشاور وزیر بهداشت درباره قطعی برق در تهران و بسیاری از شهرهای کشور در توئیتی نوشت: «میدانید با قطع برق، بیماران کرونایی که در منزل به دستگاه اکسیژنساز وابسته هستند، امکان تنفس ندارند؟ میدانید با قطع برق، اگر یک هزارم درصد برق اضطراری بیمارستان برای روشن شدن اکسیژنسازها وارد مدار نشود، برای بیماران کرونایی چه اتفاقی خواهد افتاد؟» این توئیت موجب شد تا مدیرکل دفتر مشترکین توانیر از افرادی که دستگاههای خانگی اکسیژنساز را مورد استفاده قرار میدهند، بخواهد تا تجهیزات برق اضطراری خریداری کنند.
وی در این رابطه اظهار کرد: «جاهایی که وجود برق نیاز است باید از قبل به فکر برق اضطراری باشند. اگر شخصی دستش را به سیم برق بزند و فوت کند شامل بیمه میشود، نه بیمارانی که با قطعی برق دچار مشکل میشوند.»
گفتههای مدیرکل دفتر مشترکین توانیر موجب پاسخ دوباره مشاور وزیر بهداشت در توئیتر شد، مشاور وزیر بهداشت نوشت: «فرمودند کسانی که از اکسیژنساز در منزل استفاده میکنند باید برای خودشان تجهیزات برق اضطراری هم بخرند. بیمار کرونایی «یک دقیقه» بدون اکسیژن یعنی خفگی، یعنی مرگ زجرآور...»
برق بیمارستانها قطع نشود
فرمانده عملیات مدیریت بیماری کرونا در کلانشهر تهران هم روز دوشنبه در جلسه ستاد مقابله با کرونا که در استانداری تهران برگزار شد، تاکید کرد: «قطعی برق در بیمارستانها نه تنها باعث قطع دستگاه اکسیژن بیماران میشود و جان آنها را به خطر میاندازد به دستگاههای پزشکی نظیر ام آر آی و سی تی اسکن نیز آسیب جدی میزند.»
وی با بیان اینکه اتاقهای عمل و بخشهای اورژانس نیز در حیطه بخشهای پرخطر در مواجهه با نوسانات برقی قرار دارند، ادامه داد: «در حوزه واکسیناسیون نیز زنجیره سرد از اهمیت بسزایی برخوردار است که همین امر موجب نگرانیهایی شده و این موضوع از طریق استاندار تهران به مسئولان حوزه برق انتقال داده میشود.»
به گفته زالی قطع برق و وصل شدن مجدد آم به ژنراتورهای اضطراری، حتی برای یک تا دو دقیقه هم ممکن است جان بیمار را به خطر بیاندازد.
نامه کمیسیون بهداشت و درمان مجلس به وزارت نیرو
قطعی برق همچنین موجب ابراز نگرانی رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شد. حسینعلی شهریاری در این رابطه گفت: «نامهای از سوی کمیسیون بهداشت و درمان مجلس به وزیر نیرو نوشتم مبنی بر اینکه قطعی برق باعث بروز مشکل در بیمارستانها شده و از وی خواستم که این وضعیت را مدیریت کند تا مراکز بهداشتی و درمانی و بیماران آسیب نبینند.»
متن نامه حسینعلی شهریاری بدین شرح است:
جناب آقای دکتر اردکانیان، وزیر محترم نیرو
احتراما، حسب گزارشات دریافتی قطع جریان برق در برخی از مراکز درمانی و در ایام سخت مواجهه با کرونا مشکل زا بوده و بعضا در روند درمان بیماران موجب اخلال گردیده و بیمارستانها و کادر پزشکی و پرستاری را با چالش جدی مواجه نموده است از این رو شایسته است دستور فرمایید تمهیدات خاصی برای این منظور پیشبینی شود تا با یاری خدای متعال و هم افزایی به یاد ماندنی کلیه دستگاههای اجرایی کشور با حداقل آسیب از مرحله کنونی عبور نماییم.
توفیقات روزافزون شما را از درگاه خدای سبحان خواهانم.
دکتر حسینعلی شهریاری، رییس کمیسیون
اخلال در روند واکسیناسیون
محمدعلی محسنی بندپی، عضو دیگر کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی نیز با اشاره به قطعیهای مکرر برق گفت: «قطعی برق مشکلاتی را در روند واکسیناسیون به وجود آورده است چون مراکز بهداشتی به دستگاههای خنک کننده مجهز نیست و طبیعتا نگهداری واکسن که به مراقبتهای خاصی نیاز دارد، با مشکل مواجه می شود.»
وی افزود: «از طرف دیگر ارائه خدمات بهداشتی دچار مشکلاتی شده، بیمارستانها هم با مشکلاتی دست و پنجه نرم میکنند چون با وجودی که بیمارستانها و مراکز درمانی به ژنراتور برق مجهز هستند اما ظرفیتشان آنقدر نیست که مدت زیادی کار کنند. این یعنی قطعی برق که به سلامت مردم آسیب وارد میکند.»
این عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس تصریح کرد: «بخش بهداشت و درمان از قطعی برق آسیبهای جدی میبیند. خانههای بهداشت وظیفه تزریق واکسن کرونا را دارند. آنها با مشکلات جدی روبرو میشوند. قطعا این موارد را ما در جلسه کمیسیون بهداشت بررسی میکنیم تا با ایفای نقش نظارتی مجلس بتوان از حقوق و سلامت مردم حمایت کرد.»
محسنی بندپی علت قطعی برق را عملکرد نادرست وزارت نیرو دانست و یادآور شد: «وزارت نیرو به وظایفش در قانون برنامه ششم عمل نکرده، از ۱۰۰ درصد ساخت نیروگاهها ۴۴ درصد محقق بوده، به همین دلیل بنده به دنبال اعمال ماده ۲۳۴ از وزیر نیرو هستم. چون وضعیت این روزها به دلیل عملکرد این وزارتخانه در سالهای گذشته است.»
علیرغم گفتههای نمایندگان مجلس، نادر توکلی معاون درمان ستاد کرونا تهران بزرگ از مدیریت خاموشی در بیمارستانهای تهران خبر داد و در این رابطه اظهار کرد: «برق اضطراری و ژنراتورهای تمام بیمارستانها را در تهران بررسی کردیم و خوشبختانه در سیستم تمام بیمارستانها تدابیر لازم برای این موضوع اندیشیده شده و تا این لحظه در این زمینه مشکل خاصی به ما گزارش نشده است و در زمینه اکسیژنسازها و ... مشکلی نداریم. افرادی هم که در خانه از اکسیژن استفاده میکنند با توجه به اینکه خیلی از این دستگاهها به صورت کپسول هستند مشکلی از بابت خاموشیها برای آنها وجود ندارد، در عین حال تعدادی از این دستگاهها هم میتوانند با باتری کار کنند.»
تهدید قطعیهای مداوم برق
آرش انیسیان، عضو هیئت مدیره انجمن بیمارستانهای خصوصی نیز ، با اشاره به خطرات قطعی برق برای بیمارستانها اظهار کرد: «استفاده از ژانراتور و نوسانات برق بر روی دستگاههای ونیتلاتور یا دیگر تجهیزات الکترونیکی که به بیمار وصل هستند، تاثیر منفی میگذارد. زمانی که تعداد دفعات قطعی برق و استفاده از برق اضطراری کم باشد میتوان از بروز این تاثیرات جلوگیری کرد. اما این ژنراتورها توان فعالیت طولانی ندارند و اگر آسیبی به آنها برسد خطر جانی متوجه بیماران میشود.»
وی افزود: «با توجه به اینکه در این شرایط زیر بار و فشار سنگین کرونا هستیم، وزارت نیرو باید تمهیدی برای بیمارستانها داشته باشد، دستگاههای اکسیژنساز و سیستم تهویه بیمارستانها مصرف برق بسیار بالایی دارند، ژنراتور یک بیمارستان آنقدر توان ندارد که تمامی دستگاههای ویژه کرونا یا اکسیژن ساز را زیر بار ببرد و این مساله خطر مرگ برای بیماران دارد.»
انیسیان بیان کرد: «خوشبختانه تا امروز بیمارستانها به ویژه در بخش خصوصی توانستهاند وضعیت قطعی برق را مدیریت کنند. کپسولهای اکسیژن به تعداد بسیار زیاد آماده نگهداشتهاند و سعی کردهاند ژنراتورها نیز کنترل کنند و برخی از بیمارستانها نیز مجبور شدهاند سیستم تهویه را از ژنراتور جدا کنند که البته اینکار به ویژه برای بخش کرونا بسیار خطرناک است اما این کار در این وضعیت برای حفظ جان بیمارانی که تحت دستگاههای ونتیلاتور بوده یا به دستگاههای اکسیژن ساز وصل هستند ضروری است. اما این کار برای سلامتی پرسنل بسیار خطرناک است چرا که سیستم تهویهای که هوای آلوده را از بخشها خارج میکند به دلیل جداسازی از ژنراتور خاموش شده و عملا پرسنل در معرض ویروس قرار میگیرند.»
مدیر اورژانس بیمارستان ابنسینا یادآور شد: «همانگونه که عنوان شد بسیاری از بیمارستانها تعداد بسیار زیادی کپسول اکسیژن با قیمت پنج برابری سال گذشته خریداری و آماده کردهاند با این وجود هزینه آن را از بیمار اخذ نمیکنند. اینها چالشهایی هستند که با قطعی برق با آن مواجه شدهایم که امیدواریم وزارت نیرو برای جلوگیری از این مشکلات خطهای ویژهای برای بیمارستانها تا در هنگام قطعی برق خطری برای بیماران و بیمارستانها به وجود نیاید.»
انتقادها در فضای مجازی
انتقادات زیادی نیز در فضای مجازی به ویژه توئیتر شکل گرفته است. وحید رجبلو از فعالین جامعه معلولین کشور در توئیتی نوشت: «زیر دستگاه فیزیوتراپی بودم که برق قطع شد، فرایند فیزیوتراپی ناقص انجام شد عضله دست و گردنم اسپاسم شدید شده است،۲ ساعت برق قطع بود تنها کاری که میشد انجام بدم مسکن بخورم و کیسه آب گرم استفاده کنم.»
مهدیارسعیدیان، از فعالان مطبوعاتی جامعه پزشکی نیز در توئیتی گفت: «برق اضطراری فقط در شرایط فوریت و در مدت محدود برای اتاقهای عمل و مراکز حساس بیمارستانها کاربرد دارد ودر هنگام قطعی برق طولانی بیفایده است. در اغلب مراکز درمانی زیرساختهای فرسوده و ناایمنی برای برق اضطراری داریم. راستی تکلیف نگهداری واکسنهای کرونا دراین شرایط بیبرقی چیست؟»
علیرغم این هشدارها و گفتهها حسین صبوری، مدیرعامل شرکت توزیع نیروی تهران گفت: «تامین برق مراکز درمانی از مهمترین اولویتهای ماست و امروز و روز گذشته برق هیچ بیمارستانی در تهران قطع نشده است. در شرکت توزیع نیروی برق تهران بزرگ، تمامی توان خود را برای جلوگیری از قطعی برق بخصوص در بیمارستانها و مراکز درمانی به کار بستهایم.تمام مراکز حساس ازجمله بیمارستانها ومراکز درمانی باید مجهز به مولد اضطراری (پدافند غیرعامل) باشند.»روزنامه سپید