درباره آسیب‌ها آزادانه سخن بگوییم
به گزارش شفا آنلاین، کارشناسان می‌گویند با رسانه‌ای‌شدن
معضلاتی چون اعتیاد، خانواده‌ها نسبت به آن حساس شده‌‌اند و می‌توانند در
صورت مواجه‌شدن با آن تصمیمات معقول‌تری بگیرند.این ماجرا در مورد مسائل و آسیب‌های حوزه زنان نیز صدق میکند؛ مسئله‌ای که هنگام صحبت‌کردن از آن عده‌ای به دلیل تعصبات معمول از تأیید یا دنبال‌کردن آن سرباز می‌زنند. از طرفی مسائل زنان همواره با كلیشه‌های سیاسی دیده می‌شود و عنوان‌کردن آنها به مذاق عده‌ای خوش نمی‌آید.
این در حالی است که حدود یک ماه پیش دادستان عمومی و انقلاب کشور با تأیید حضور زنان تن‌فروش در کشور از مسئولان راه‌حلی برای جمع‌آوری آنها خواست.
در حالی که به نظر می‌رسد حلقه مفقوده مسائل زنان همین ارتباط نداشتن گروه‌های علمی با مسئولان باشد، شاید برگزاری نشست‌های تخصصی و استمدادطلبیدن از مسئولان کمی از بار این معضلات بکاهد. اکرم مصورمنش، نماینده پیشین مجلس و دبیر كارگروه پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی معاونت زنان و خانواده ریاست‌جمهوری، درباره پرداختن به آسیب‌ها و مسائل زنان و همچنین ضرورت در میان گذاشتن این معضلات با مردم سخن می‌گوید.
حوزه زنان و مطالبات و آسیب‌های این حوزه همواره یکی از مهم‌ترین
مجموعه دغدغه‌های دولت‌ها و همچنین فعالان حقوق زنان با هر طیف و جناحی
بوده و هست.
بررسی‌های تخصصی و کارشناسی درباره این مسائل یکی از راهکارهای پیش‌رو در فضایی شفاف و به دور از ابهام و بر اساس نظریات تخصصی کارشناسان حوزه‌های مختلف است. گروه‌های مختلف دولتی و مردمی نیز درباره این مسئله نشست‌های مختلفی را برگزار می‌کنند. این نشست‌ها و نحوه تأثیر آنها در حوزه بررسی‌ها و برنامه‌ریزها و رفع معضلات را چطور ارزیابی می‌کنید؟
آنچه مسلم است دیدگاه‌های کارشناسانه و علمی در فضایی سالم و بدون هیاهوهای
سیاسی می‌تواند به حل معضلات و دستیابی به راه‌حل‌های معقول و عملی در این
حوزه منجر شود و با هم‌اندیشی متخصصان و ایجاد بستر طرح نظرات تخصصی از
سوی متخصصان این حوزه، برنامه‌ریزی علمی‌تر در حل مشکلات و رفع بسیاری از
معضلات مؤثر باشد.
در این راستا کارگروه پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی معاونت امور زنان و خانواده - همچون تمامی کارگروه‌های تخصصی دانش‌محور- نیز اقدام به برگزاری نشست‌های علمی میکند تا بتواند در چنین فضای سالمی بخشی از نگاه‌های کارشناسان و متخصصان را مطرح و به بحث و تحلیل بگذارد تا نتایج هم‌اندیشی‌های تخصصی در عرصه‌های مختلف مورد نیاز برنامه‌ریزی جامعه استفاده شود، در حوزه پژوهش‌ها در جریان‌‌سازی اولویت‌هایشان مؤثر باشد، در حوزه سیاست‌گذاری‌ها و فضای تقنین و نظارت و خلاصه از امور زیرساختی و آموزش گرفته، تا اجرا و ارزیابی، در جامعه از نتایج استخراجی استفاده شود.
به نظر شما تا چه اندازه نتایج چنین نشست‌هایی در نظام برنامه‌ریزی نهادهای بالادستی می‌تواند تأثیرگذار باشد؟
در این نشست‌ها استادان و محققان خبره عرصه‌های مختلف دانشگاهی و مدیران
مؤثر در حوزه‌های سیاست‌گذاری و اندیشمندان مختلف نیز دعوت می‌شوند و
متخصصان حاضر در نشست‌ها نتیجه تحقیقات علمی‌شان را سخاوتمندانه در اختیار
تمامی شرکت‌کنندگان قرار داده و به پرسش‌های مطرح‌شده پاسخ می‌دهند؛
امیدواریم گامی در راستای اعتلای سطح برنامه‌ریزی‌ها و توجه سیاست‌گذاران
عرصه‌های مختلف سطوح کلان که بر حوزه زنان مؤثر است با توسعه مشارکت‌های
مدنی بر اساس تعاطی افکار علم‌محور برداشته شود.
در این نشست‌های تخصصی، علاوه بر مشارکت متخصصان و استادان
دانشگاهی و پژوهشگران، از سایر لایه‌های اجتماع نیز دعوت می‌شود؟ یا حضار
در نشست منحصر در طیف و رسته و لایه و جناح خاصی از افراد جامعه هستند؟
سلسله نشست‌های تخصصی کارگروه‌ها عمومی است. استادان و پژوهشگران خبره برای
ارائه نظریات خود دعوت می‌شوند و فراخوان هم‌اندیشی عمومی منتشر و به
اطلاع عموم می‌رسد و از همه سازمان‌های غیردولتی فعال در حوزه آسیب‌های
اجتماعی زنان و خیریه‌های حمایت‌کننده از زنان سرپرست خانوار گرفته تا
مسئولان بهزیستی، مشاوران وزرا و بسیاری از مسئولان دولتی در دستگاه‌های
اجرائی و انتظامی و قضائی دعوت به عمل می‌آوریم.
از تمامی فعالان این حوزه نیز در فراخوان‌ها دعوت می‌کنیم و تمام تلاشمان این بوده و هست که هیچ‌گونه اعمال سلیقه‌ای در کار نباشد. در نشست‌های اخیر حتی مخالفان نظریه‌های مطرح‌شده در نشست توسط محققان، نیز حضور داشته و به طور کافی در بحث‌ها وارد می‌شوند و بحث‌های مفیدی نیز صورت گرفته است.
ولی آنچه جای تأمل است اینكه گاهی شاهدیم كه همین نشست‌های علمی و كارشناسی با انتقاداتی روبه‌رو می‌شود. به نظر شما تا چه اندازه این رویكرد می‌تواند به جای حل مسئله منجر به چالش‌افكنی شود؟
ببینید، اخیرا نشست تخصصی سلامت زنان و رفتارهای پرخطر از سوی كارگروه
پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی معاونت زنان و خانواده ریاست‌جمهوری برگزار شد
كه به دنبال آن دوستانی انتقاداتی را مطرح كردند و برگزاری چنین نشست‌هایی
را حتی نادرست خواندند که به نظر می‌رسد چنین جبهه‌گیری تندی ناشی از
سوءتفاهم است؛ چراكه هر رویکرد علمی و تفسیری در فضای علمی قابل ارزیابی و
نقد است و علمی‌بودن آن رویکرد ارتباطی با ایرانی و غیرایرانی‌بودن یا شرقی
و غربی‌بودن آن علم ندارد.
نظرات تخصصی مطرح‌شده در این نشست اخیر كه مورد
نقد قرار گرفت برمبنای تحقیقات انجام‌شده توسط چند نفر از متخصصان ارائه
شده و مانند هر تحقیق دیگری در هر زمینه‌ای قابل ارزیابی و نقد منصفانه
است، لذا دیدگاهها و نتایج به دست‌آمده از این تحقیقات لزوما به طور کامل و
از هر جهت مورد تأیید برگزارکنندگان نیست.
همان‌گونه که در مواقعی می‌توان
به نظرات تخصصی کارشناسان در فضای علمی انتقادهایی وارد کرد ولی آیا نظرات
غیرمسئولانه و جنجال‌آفرین‌دوستان منتقد ما قابل نقد نیست؟ ما هرگز به خود
اجازه نمی‌دهیم به دوستان منتقدمان اعلام کنیم حق صحبت ندارند، چرا که ما
معتقدیم باید فضای گفت‌وگو و نقد باز باشد تا در چنین بستری به ارزیابی و
تحلیل بپردازیم.
ایجاد چنین فضاهای آزاد علمی همراه با پرسش و پاسخ آزادانه دیدگاه‌های مختلف در دستیابی به راه‌حل‌های همه‌جانبه‌نگرانه و علمی و عمل‌گرایانه بسیار مؤثر است، لذا ما نیز دست تمامی دوستان منتقد را به گرمی می‌فشاریم و دوستانه و صادقانه از آنها درخواست می‌کنیم در نشست‌های ما چه به عنوان کارشناس و چه به عنوان شرکت‌کننده حضور یافته و به جای آنکه نیرویی مقابل ما باشند، ما را نیرویی در کنار خود بدانند، چرا که همت و اراده همه ما بازکردن گره‌ای و حل مشکلی است که همگی به وجود آن اذعان داشته ولی در انتخاب اولویت‌ها و راه‌حل‌ها، اختلافاتی وجود دارد.
آیا جمع‌بندی نظریات مطرح‌شده در نشست‌های تخصصی کارگروه‌ها
راهبری و از پیش جمع‌بندی‌شده است و به‌عنوان دیدگاه‌های معاونت زنان مطرح
می‌شود یا متخصصان صرفا نظریات علمی پژوهش‌محور واقعی خود را ارائه
می‌دهند؟
اگرچه برگزارکنندگان این نشست‌ها، کارگروه تخصصی‌های معاونت یعنی بدنه مدنی
معاونت هستند اما پژوهشگران و اساتید، به ارائه علمی مطالب خود فارغ از
سیاست و اعمال‌نظرهای غیرعلمی و بدون هیچ مداخله‌ای در بحث‌های‌شان
می‌پردازند.
از این‌رو بحث‌های مطرح‌شده در این نشست‌ها صرفا نتایج دیدگاه تخصصی و حاصل پژوهش‌های متخصصان سخنران است. ازاین‌رو مسائل و مباحث ارائه‌شونده در آنها مانند تمامی نشست‌های علمی مسلما وحی منزل نبوده و از ویژگی‌های هر علم انسانی و تفسیر اسلامی بهره‌مند است. بنابراین هر رویکرد علمی و تفسیری از وضعیت، هست‌ها و بایدهای جامعه در فضای علمی قابل ارزیابی و نقد است.
نظرات تخصصی مطرح‌شده در این نشست‌ها بر مبنای تحقیقات
انجام‌شده متخصصان عرضه می‌شود و مانند هر تحقیق دیگری در هر زمینه‌ای قابل
ارزیابی و نقد منصفانه است، بنابراین دیدگاهها و نتایج به‌دست‌آمده از
این تحقیقات لزوما به طور کامل و از هر جهت مورد تأیید برگزارکنندگان نیست.
از این منظر برگزارکنندگان حسب ضرورت‌های پیش‌رو در جامعه، با مبنا
قراردادن ضرورت ایفای نقش هرچه گسترده‌تر متخصصان و صاحب‌نظران علمی در
شفاف‌سازی وضعیت موجود، آسیب‌ها و ارائه راهکارها و پیشنهادها، مسیر
پیش‌روی برنامه‌ریزان در عرصه‌های مختلف اعم از تقنین و اجرا و نظارت را
هرچه بیشتر شفاف و عرصه سیاست‌گذاری حسب واقعیت‌ها و ضرورت‌ها را هرچه
بیشتر تسطیح و فضایی فراهم کنند تا کارشناسان و صاحب‌نظران دیدگاه‌های خود
را در فضایی آزاد و علمی مطرح کنند فارغ از اینکه چه میزان با دیدگاه‌های
شخصی و سلیقه‌ای ما در تضاد یا هماهنگ باشد.
بر این باوریم که ایجاد چنین فضاهای آزاد علمی همراه با پرسش‌وپاسخ آزادانه دیدگاه‌های مختلف در دستیابی به راه‌حل‌های همه‌جانبه‌نگرانه و علمی و عمل‌گرایانه بسیار مؤثر است.
نقش این نشست‌های تخصصی در نیل به اهداف درخصوص مسائل حوزه زنان چیست، چراكه همواره اختلاف دیدگاهها وجود دارد و به نظر می‌رسد چنین نشست‌هایی می‌تواند در ایجاد همگرایی و مدیریت اختلافات نقش داشته باشد.
همت و اراده همه ما بازکردن گره‌ای و حل مشکلی است که همگی به وجود آن
اذعان داشته ولی در انتخاب اولویت‌ها و راه‌حل‌ها اختلافاتی وجود دارد.
دیدگاه‌های مختلف همیشه در هر زمینه‌ای وجود داشته و خواهد داشت. مهم شیوه
برخورد با اختلاف‌نگرش‌هاست. اختلافات در فضای تعامل و همفکری می‌توانند به
راه‌حل‌ها و نگرش واقع‌بینانه‌محور مؤثر‌تر و در عمل، کارآمدی منجر شود که
نیازمند بسترسازی برای این همفکری و تعامل‌هاست. این سنخ از مسائل (مسائل
حوزه زنان)، مسائلی فراجناحی و فراسلیقه‌ای است و تنها با همکاری و همدلی و
همفکری همه صاحب‌نظران قابل حل است.
بنابراین مشارکت همگانی و پویای همه افکار از تمامی سلایق و نگاه‌ها و جناح‌ها، حضور فعال متخصصان این حوزه را می‌طلبد تا با حضور هرچه جدی‌تر در عرصه اجتماعی مشکلات زنان با سعه صدر و حفظ فضای دوستانه و متعاملانه و همفکرانه و با بنای دلسوزی و احساس وظیفه در حل شود كه این مهم نیازمند طی طریقی طولانی است. برگزاری این نشست‌های تخصصی و ورود متخصصان مختلف جامعه در اظهارنظر درخصوص مسائل مطرح‌شده گام مؤثری است كه می‌تواند ما را به این هدف برساند.شرق
