شفاآنلاین»سلامت» دانشمندان دانشکده پزشکی دانشگاه ویرجینیا و دانشگاه میشیگان موفق به توسعه یک آنتیبادی مونوکلونال برای مقابله با سپسیس شدند؛ عفونتی مرگبار که سراسر بدن را درگیر میکند. به گفته پژوهشگران، این آنتیبادی همچنین پتانسیل درمان طیف گستردهای از بیماریهای التهابی دیگر، از جمله اختلالات خودایمنی را داراست.
به گزارش شفاآنلاین، در آزمایشهای اولیه روی موشها، این آنتیبادی توانست انعطافپذیری و «پتانسیل تحولآفرین برای مبارزه با بیماریهای التهابی تهدیدکننده حیات» را نشان دهد. کاربردهای احتمالی آن شامل سندرم زجر حاد تنفسی (ARDS) – که در دوران پاندمی کووید-۱۹ مورد توجه قرار گرفت – و آسیب ایسکمی-پرفیوژن (آسیب بافتی ناشی از قطع و بازگشت جریان خون) است. این نوع آسیب یکی از چالشهای اصلی در پیوند اعضا محسوب میشود.
پژوهشگران میگویند کار آنها همچنین به روشن شدن علل مولکولی سپسیس کمک کرده و میتواند به ابزاری مهم برای تشخیص و پایش بیماران بدل شود.
جنجی ما، استاد بخش جراحی و مرکز سرطان دانشگاه ویرجینیا گفت: «این نوع دستاورد میتواند استاندارد درمان را تغییر دهد. ما با ترکیب دانش پایه، نوآوری و پزشکی ترجمانی و همکاری نزدیک با صنعت، موفق به توسعه نخستین آنتیبادی از نوع خود شدیم که پتانسیل نجات جان بیماران بسیاری از سپسیس و سایر بیماریهای التهابی شدید را دارد.»
سپسیس سالانه تا ۵۰ میلیون نفر را در جهان درگیر میکند و حدود ۱۱ میلیون نفر را به کام مرگ میکشاند. این بیماری یکی از علل اصلی مرگ در بیمارستانهای آمریکا است و خطر مرگ با گذشت هر ساعت درماننشده افزایش مییابد. حتی با درمانهای تهاجمی، تا ۴۰ درصد بیماران در مراحل شدید سپسیس جان خود را از دست میدهند.
آنتیبادی جدید پژوهشگران با هدف قرار دادن اختلال سیستم ایمنی، تلاش میکند از «طوفان سیتوکینی» – که در دوران کرونا خبرساز شد – جلوگیری کند و پیش از وارد آمدن آسیب به اندامها، پاسخ بیشفعال ایمنی را متوقف سازد.
نتایج اولیه نشان میدهد این آنتیبادی قادر است بدون عوارض جانبی متداول درمانهای فعلی سپسیس، سیتوکینهای التهابی را مهار کرده و عملکرد سلولهای ایمنی ماکروفاژ را بازیابی کند، ضمن آنکه از آسیب ریوی ناشی از سپسیس نیز پیشگیری کرده است. همچنین پلتفرمی به نام PEdELISA امکان شناسایی شش نوع سیتوکین از یک قطره پلاسما در کمتر از دو ساعت را فراهم میکند که میتواند ابزار تشخیصی ارزشمندی باشد.
یونگچینگ لی، استاد دانشکده پزشکی دانشگاه میشیگان، گفت: «آنتیبادی انسانیسازیشده ما هم ایمنی و هم کارایی خود را در مهار طوفان سیتوکینی و بازگرداندن عملکرد سالم سیستم ایمنی نشان داده است. فراتر از درمان عفونتهای حاد، این آنتیبادی میتواند در مقابله با بیماریهای متعددی ناشی از اختلال ایمنی، از جمله سرطان و دیابت، نقش داشته باشد.»
این پروژه ۸۰۰ هزار دلار از صندوق Virginia Catalyst دریافت کرده تا نخستین کارآزمایی بالینی آن در مراکز درمانی دانشگاه ویرجینیا و دانشگاه مشترک ویرجینیا آغاز شود. پژوهشگران میگویند این آنتیبادی بهطور گسترده برای کاربرد بالینی مهندسی شده و در ترکیب با پلتفرم تشخیصی PEdELISA ظرفیت بالایی برای انتقال به درمان عملی دارد.
به گفته گوییدونگ ژو، شریک صنعتی این پروژه: «ادغام پلتفرم PEdELISA با این آنتیبادی نوآورانه، رویکردی جامع برای مدیریت سپسیس فراهم میآورد که نهتنها تشخیص زودهنگام و دقیقتر را ممکن میسازد، بلکه پایش مداوم و تقریبا آنی وضعیت ایمنی بیمار را نیز در طول درمان فراهم میکند. این امر میتواند مانع پیشرفت بیماری شده و احتمال بهبودی کامل را افزایش دهد.»
پژوهشگران ضمن توسعه این آنتیبادی، تغییرات کلیدی در سلولهای ماکروفاژ را شناسایی کردهاند که منجر به چرخههای معیوب و التهاب خارج از کنترل میشود. آنها دریافتند آنتیبادی جدید میتواند این چرخههای آسیبرسان را متوقف کند.
ما و همکارانش امیدوارند این کار پژوهشی بتواند یکی از بزرگترین چالشهای پزشکی را حل کند. این هدف، دقیقا همراستا با مأموریت مؤسسه تازهتأسیس بیوتکنولوژی «پل و دایان منینگ» در دانشگاه ویرجینیا است.
ملینا آر. کیب، رئیس دانشکده پزشکی دانشگاه ویرجینیا، گفت: «دانشگاه ما به این کشف انقلابی افتخار میکند. رهبری دانشگاه مشتاق همکاری نزدیک با پزشکان و شرکای صنعتی است تا این دستاورد آزمایشگاهی به بالین بیماران برسد، جایی که میتواند تفاوت میان مرگ و زندگی باشد.»