لزوم حمایت از کادر درمان در برابر خشونت

شفاآنلاین»سلامت» طی سالیان اخیر، موضوع خشونت و ضرب و شتم و حتی قتل پزشکان و پرستان در نظام سلامت و مراکز درمانی سبب شده که وزارت بهداشت با جدیت بیشتری به این موضوع ورود کند. راهکاری که برای به حداقل رساندن خشونت‌هایی علیه جامعه پزشکی، باعث حضور ماموران نیروی انتظامی در برخی از بیمارستان ها شده است. همین چند روز پیش بود که معاون اجتماعی و پارلمانی سازمان نظام پزشکی گفته بود: «خشونت علیه کادر درمان در سال‌های گذشته بیشتر شده است و این افزایش علل مختلفی دارد. وضعیت اقتصادی طی این سالها به شکلی است که مردم عموما تحت فشار بوده و نمی‌توانیم انکار کنیم که مردم نسبت به گذشته عصبانی‌تر هستند و این تحت فشار بودن وقتی که طولانی مدت باشد به افزایش بار روانی و در نتیجه وقوع خشونت منجر شده است.»
به گزارش شفاآنلاین، محمد میرخانی، معاون اجتماعی و پارلمانی سازمان نظام پزشکی نیز درباره آمار خشونت علیه کادر درمان می‌گوید: در خصوص خشونت علیه کادر درمان واقعا فقر آمار وجود دارد؛ تا زمانی که فرد شکایت یا گزارشی از خشونتی که علیه او رخ داده نکند، نمی‌توان فهمید که چه اتفاقی افتاده است که در بسیاری موارد برای جلوگیری از خشونت ثانویه و درگیری‌های قومی و طایفه‌ای پزشک یا پرستار خشونت دیده، ترجیح می‌دهند موضوع ببخشند و خودشان را به نحوی آرام کنند. آمار رسمی از خشونت علیه کادر درمان در کشور نداریم؛ عموم کادر درمان وقتی با خشونت مواجه می‌شوند، پناهگاهی ندارند و این خشونت به خشونت روانی تسری پیدا می‌کند و از یک جایی به بعد فرد در حالت احساس ناتوانی در برابر ظلمی که به او شده قرار می‌گیرد و درون‌ریزی می‌کند و حتی ممکن است به خودش آسیب بزند. مواردی بوده از کسانی که خودکشی کردند آن‌هم به خاطر خشونتی که روزهای قبل‌تر بر آنها روا داشته شده بوده و از آنجایی که کسی را ندارند و جایگاهی نیست که بخواهد از آن‌ها حمایت خاصی کند، امید خود را از دست داده‌اند؛ در فرهنگ ما پذیرفته شده است که وقتی کسی بیمار و مخصوصا بیمار بدحال دارد ناراحت باشد و انگار ما کادر درمان داریم عادت می‌کنیم که اگر کتک هم بخوریم حقمان است و باید تحمل کنیم و کسی هم نیست که به داد ما برسد.
برخی حالت عادی ندارند
در این شرایط هادی یزدانی، پزشک در خصوص خشونت علیه کادر درمان می‌گوید: خشونت کلامی در دنیا گاهی اوقات برای کادر درمان تا ۶۰ درصد ذکر شده است؛ خشونت کلامی یعنی توهین، تحقیر و آزار کلامی و مسئله این است که یک چیزی به اشتباه و به اسم عرف شناخته شده است و بسیاری از مردم یا کسانی که مسئولیت دارند در مکان‌ها و نقاط مختلف از شبکه‌های بهداشت گرفته تا دانشگاه علوم پزشکی و وزارت خانه با ادبیاتی که «مردم بیمارند و آن لحظه ضرب و شتم و خشونت کادر درمان حالت عادی ندارند و حالشان خوب نیست» و مواردی از این دست ارتکاب خشونت علیه کادر درمان را تقلیل می‌دهند. هیچ وقت آمار رسمی خشونت علیه کادر درمان منتشر نمی‌شود اما درباره آمار غیررسمی این معضل باید بگویم که اگر پزشکی را دیدید که ادعا می‌کند در طول طبابتش هیچ وقت توهین، آزار کلامی، تهدید، خشونت، خشونت جسمی و ضرب و شتم فیزیکی را تجربه نکرده، شک نکنید که او طبابت نکرده است؛ من این ادعا را دارم که در کشور ما صد در صد پزشکان نوعی از آزار را تجربه می‌کنند.
حضور پلیس کارساز است؟
در این رابطه مشاور عالی و جانشین وزیر بهداشت درباره «خشونت علیه کادر درمان» با بیان اینکه حضور پلیس در مراکز درمانی، این موضوع را حل نمی‌کند، در عین حال از ورود معاونت‌های مختلف وزارت بهداشت به این موضوع و مذاکره جهت بازنگری در قوانین و بازدارنده شدن آن، خبر داد. دکتر علی جعفریان درباره نقش حضور پلیس در مراکز درمانی برای کنترل خشونت علیه کادر درمان اظهار کرد: در حال حاضر، پلیس در بسیاری از بیمارستان‌های کشور به ویژه مراکز درمانی پرمراجعه حضور دارد، اما باید بدانیم که «حضور پلیس در بیمارستان‌ها» موضوع خشونت علیه کادر درمان را حل نمی‌کند. موضوع اصلی این است که برخورد با کادر درمان می‌بایست به میزان کافی بازدارنده باشد.
وی با بیان اینکه «خشونت علیه کادر درمان» موضوعی شناخته شده در تمام کشورها است، تصریح کرد: خشونت علیه کادر درمان در تمام کشورها گزارش شده اما چگونگی و مدل این موضوع با توجه به میزان توسعه‌یافتگی کشورها متغیر است. اینطور نباید تصور کرد که خشونت علیه کادر درمان فقط در ایران وجود دارد و در سایر کشورها چنین موضوعی گزارش نشده است.
جانشین وزیر بهداشت با بیان اینکه خشونت علیه کادر درمان می‌بایست یک مساله قلمداد شود، توضیح داد: معاونت حقوقی وزارت بهداشت به موضوع خشونت علیه کادر درمان ورود کرده و همچنین هماهنگی‌هایی با کمیسیون قضایی مجلس شورای اسلامی انجام شده که در قوانین بازنگری کنند تا موضوع بازدارندگی خشونت علیه کادر درمان محقق شود. معاونت‌های «آموزشی» و «فرهنگی و دانشجویی» وزارت بهداشت نیز به موضوع خشونت علیه کادر درمان ورود کرده‌اند تا این موضوع جدی گرفته شود و یک مساله قلمداد شود. جعفریان با بیان اینکه «فرهنگ» نیز در مساله خشونت علیه کادر درمان نقش دارد، تصریح کرد: به طور قطع، رسانه‌ها با فرهنگسازی می‌توانند به این موضوع ورود کنند.