سرقت زیر سایه فقر
سردار رحیمی، رییس پلیس تهران :«جرم سرقت با دستگیری سارقان تمام نمی‌شود و پخش کردن تصویر سارقان در رسانه‌ها اثری ندارد، در نتیجه باید شرایط اقتصادی کشور درست شود.»
شفا آنلاین:سلامت>این روزها کمتر کسی است که تلفن همراه خود یا خانواده و دوستانش به سرقت
نرفته باشد اما جنس سرقت‌ها روز‌به‌روز ترسناک‌تر می‌شود. سارقان نه‌تنها
ترسی از شهروندان ندارند بلکه با انواع و اقسام سلاح‌های سرد و گرم قدم به
خانه‌های مردم می‌گذارند و بعضا افراد خانواده را به قتل می‌رسانند. حتی
داریوش مهرجویی، کارگردان بزرگ سینمای ایران هم از این امر مستثنا نبود و
همگان آن روایت تلخ را با جان خویش شنیدیم و خواندیم. دیروز هم در خبری به
نقل از دادستان عمومی و انقلاب شهرستان سیرجان آمده است که پنج نفر از
اعضای یک خانواده شامل زن و شوهر و سه فرزند در سیرجان به قتل رسیده‌اند.
همچنین مقادیر زیادی طلا و جواهرات و اموال خانه به سرقت رفته است. وی
متذکر شد که به نظر می‌آید انگیزه اصلی قاتل سرقت بوده است.
به گزارش شفا آنلاین چند روز پیش هم
تصاویر ورود چند سارق به یک ساختمان مسکونی جنجال‌آفرین شده بود. البته
سرقت از سوپرمارکت‌ها و فروشگاه‌های فروش مواد خوراکی و غذایی نیز بالا
رفته است. اینکه سارقان برای مقداری پول جان شهروندان را می‌گیرند یا با
قمه راه را در اتوبان‌های تهران روی رهگذران می‌بندند، خبری هولناک است و
ریشه آن نیز برای همگان مشهود است چراکه به گفته سردار رحیمی، رییس پلیس
تهران «جرم سرقت با دستگیری سارقان تمام نمی‌شود و پخش کردن تصویر سارقان
در رسانه‌ها اثری ندارد، در نتیجه باید شرایط اقتصادی کشور درست شود.» یک
قاضی دادستان تهران نیز اظهار کرد: «سن سارقان پایین آمده و اغلب از
خانواده‌های فقیر هستند.» این اظهارات نشان از آن دارد که حتی گرداندن
سارقان در سطح شهر و افزایش مدت محکومیت هم نتوانسته مردم را از ارتکاب به
جرم منع کند و آن هم به قول امان‌الله قرایی‌مقدم، جامعه‌شناس این رویه یک
دلیل بیشتر ندارد و آن هم وضعیت بد معیشتی مردم جامعه است. این در حالی است
که براساس آمارهای رسمی در پنج سال گذشته میزان سرقت در ایران بیشتر از
چهار برابر شده است. براساس گزارش مرکز آمار ایران شمار سرقت‌ها در سال ۹۵
حدود ۳۴۳هزار و ۴۲۵ فقره بوده که بنا به اعلام معاونت اجتماعی و پیشگیری از
وقوع جرم قوه قضاییه در سال گذشته شمار سرقت‌ها به حدود یک میلیون و
۴۰۰هزار فقره رسیده است. به نظر می‌رسد افزایش سرقت در ایران با رشد نرخ
تورم رابطه معنادار دارد به طوری که در بازه پنج‌ساله ۱۳۹۵ تا ۱۴۰۰ نرخ
تورم سالانه حدود ۴/۴برابر شده است. این موضوع در حالی رخ می‌دهد که سازمان
زندان‌های ایران اعلام کرده که حدود ۶۸درصد زندانی‌های ایران به دلیل
جرائم مواد مخدر و سرقت در زندان به سر می‌برند و پیش از این پلیس آگاهی
تهران بزرگ اعلام کرده بود نیمی از سارقان ایران سرقت‌اولی هستند. همچنین
گزارش‌های متعددی از سرقت دریچه‌های فاضلاب، پایه فلزی پل‌های عابر پیاده،
علایم راهنمایی و رانندگی، سیم‌های برق و کابل‌های مخابراتی و… در ماه‌های
گذشته رسانه‌ای شده است. در پی آن معاون اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم
دادگستری استان تهران اعلام کرد که سرقت، کلاهبرداری، توهین به اشخاص و
تحصیل مال از طریق نامشروع و ضرب و جرح عمدی در سیمای جرایم دادگستری استان
جزو پنج اتهام کیفری پرتکرار است.
افراد چیزی برای از دست دادن ندارندامان الله قرایی مقدم، استاد جامعه‌شناس با برشمردن دلایل افزایش خشونت در میان سارقان به «جهان‌صنعت» گفت: برخلاف تصورات خشونت زائده جامعه است و در این زمینه تحقیقات متعددی شده است. در حال حاضر شرایط اقتصادی ایران به‌گونه‌ای است که در این وضعیت تامین معاش برای این جوانان به‌طرقی شده با اطلاع از این قضیه که خطر زیادی برای آینده‌شان دارد، دست به چنین خلاف‌هایی می‌زنند البته از سوی دیگر نوع تربیت خانواده، محل زندگی این افراد و دوستان و همسالان‌شان در تشدید این آسیب‌ها موثر است. علاوه بر آن براساس نظر رابرت کی. مرتن، جامعه‌شناس آمریکایی، چون هدف و خواسته‌های جوانان زیاد شده است و امکان رسیدن به این اهداف وجود ندارد، دست به چنین جرایمی می‌زنند. وی افزود: به نظرم افرادی که دست به سرقت به ویژه سرقت‌های خشونت‌آمیز می‌زنند، چیزی برای از دست دادن ندارند زیرا آنها زندگی خود و خانواده‌شان را نمی‌توانند تامین کنند بنابراین، این روزها مردم در تامین معیشت دچار مشکل جدی هستند. براساس تئوری میدان نیرو لوین، چون نیروهای برانگیزنده به جرم، خلافکاری و آسیب‌های اجتماعی افزایش پیدا کرده، نیروهای بازدارنده در مقابل افراد جامعه توان مقابله ندارند.
متاسفانه در جامعه ما به دلیل فقر و بی‌عدالتی‌ها، فرد گرسنه تحریک به انجام جرم می‌شود. در مقابل این افراد پلیس و زندان وجود دارند؛ قطعا پلیس نمی‌تواند در مقابل همه افراد جامعه بایستد. وقتی همه گرسنه هستند و درآمدی ندارند چه راهی جز دزدی برایش باقی خواهد ماند؟! رسانه‌ها هم دیگر هیچ تاثیری نمی‌توانند بر مردم بگذارند. مردم کار می‌خواهند، حرف به درد آنها نمی‌خورد. برای یک جوان اشتغال‌زایی مهم است نه حرف و شعار! شما وقتی یک فرد معتاد را می‌گیرید و او را از دام اعتیاد نجات می‌دهید نباید پس از آن او را در جامعه رها کنید، باید برایش شغل ایجاد کنید وگرنه کار شما هیچ فایده‌ای نخواهد داشت. بیکاری ام‌الفساد است در نتیجه آن سن بزهکاری به شدت پایین خواهد آمد. این جامعه‌شناس با تاکید بر اینکه بیکاری ام‌الفساد است، بیان کرد: با توجه به اینکه سال‌ها قبل پیش‌بینی می‌شد، این روند بسیار سریع رو به افزایش خواهد رفت و نصیحت و زور دیگر فایده‌ای ندارد. تا زمانی که معضل بیکاری حل نشود و شرایط اقتصادی بهبود پیدا نکند، اینگونه جرایم به مراتب افزایش پیدا خواهد کرد و در آینده هم باید شاهد کاهش هرچه بیشتر سن خلافکاری خواهیم بود. چه‌بسا این روزها آرامش در شهرهای بزرگ به خصوص تهران از بین رفته و خشونت‌طلبی به یک موضوع عادی تبدیل شده است. او ادامه داد: اینکه سارقان در کنار سرقت اموال شهروندان دست به تجاوز یا قتل می‌زنند، نشان از احساس انزجار و تنفر شهروندان به یکدیگر است. به‌نوعی افراد طبقات محروم علیه افرادی که اموالی دارند، انتقامجویی می‌کنند. دلیل این انزجار هم از اختلاف طبقاتی بسیار در کلانشهرهاست.
تضاد طبقاتی یا نارضایتی‌های طبقاتی، آسیب‌های اجتماعی در جامعه را افزایش می‌دهد؛ مانند سرقت، طلاق و جرم و جنایت به همین دلیل است که تمام جوامع تلاش می‌کنند اختلاف طبقاتی را کاهش دهند و از عمیق شدن این امر جلوگیری می‌کنند چراکه در صورت افزایش آن، اعتراضات ایجاد می‌شود و نمی‌توان جلوی طبقات پایین‌تر را گرفت. در اختلاف طبقاتی، بعد سیاسی آن از همه خطرناک‌تر است چراکه هجوم طبقات پایین می‌تواند تمام جامعه را بر هم زند. این استاد دانشگاه در‌باره وجود ۱۴میلیون حاشیه‌نشین در سراسر ایران تاکید کرد: متاسفانه حاشیه‌نشینی سال‌هاست به معضلی برای جامعه ما تبدیل‌شده است و هر سال با افزایش تورم و فقیر شدن تعداد بیشتری از مردم، گرفتار این مشکل می‌شوند. حاشیه شهرها به محلی برای افزایش جرم و جنایت در جوامع است. مساله اینجاست که افزایش حاشیه‌نشینی ارتباط مستقیمی با افزایش بزه‌های اجتماعی دارد و به این ترتیب امنیت شهرها به خطر می‌افتد. درواقع اکثر افرادی که به حاشیه شهرها پناه می‌برند کسانی هستند که از حداقل‌های لازم برای زندگی محروم‌اند. این افراد به دلیل محرومیت فرصت تشکیل گروه‌ها و باندها را پیدا کرده و به‌نوعی می‌خواهند سهم خود را از زندگی با زور از دیگران بگیرند. بی‌توجهی به ظرفیت و نیازها و امکانات هر منطقه باعث شده که با حجم گسترده‌ای از حاشیه‌نشینی مواجه باشیم. وی افزود: وقتی تمام امکانات در شهرهای بزرگ جمع شده است، همین جاذبه باعث می‌شود افراد از شهرهای کوچک و روستاها به این شهرها بیایند و چون توان مالی ساکن شدن در این شهرها را ندارند به شهرک‌های اقماری و حاشیه‌ای پناه می‌برند. حدود ۱۴میلیون نفر حاشیه‌نشین در ایران داریم که سهم شهرهای تهران و اصفهان و شیراز بیشتر است. بی‌توجهی دولت به وضعیت معیشت و تورم باعث شده ما با افزایش جمعیت فقیر در کشور مواجه باشیم و همین امر در نهایت به افزایش بزه‌های اجتماعی می‌انجامد. قرایی مقدم با اشاره به اینکه اختلاف طبقاتی امید را از جامعه می‌گیرد، گفت: تمامی دولت‌ها در تلاش هستند تا اختلاف طبقاتی افزایش پیدا نکند حتی در کشور ما به عنوان مثال، کمک‌های معیشتی، بسته‌ها و کمک‌های مالی که به مستضعفین می‌شود، برای جلوگیری از این موضوع هستند؛ وقتی در طبقات پایین‌تر، فردی به شدت مشکل مالی و معیشتی پیدا کند، دیگر چیزی برای از دست دادن ندارد و هراسی از مرگ ندارد و شروع به حمله به طبقات بالا و حکومت می‌کند و تخریب به وجود می‌آورد و چون قاعده هرم را مستضعفان و کم‌درآمدها و طبقات پایین تشکیل می‌دهند، آنها به راس هرم برای گرفتن حق خود حمله می‌کنند پس در نتیجه اختلاف طبقاتی، آسیب‌های روحی، روانی و فرهنگی دارد./جهان صنعت
نظرات بینندگان
آخرین اخبار