جراحی‌های زیبایی در تقاطع سلامت و فشار اجتماعی

شفاآنلاین »سلامت» اوایل رواج جراحی‌های زیبایی، دیدن افرادی با بینی‌های پانسمان‌شده در کوچه و خیابان، مهمانی‌ها و مجالس چندان عجیب نبود. اغلب این افراد، به‌ویژه زنان، با شور و شوق از عمل بینی خود سخن می‌گفتند و آن را اقدامی ضروری برای اصلاح انحراف یا بهبود ظاهر می‌دانستند. اما این موج، به‌تدریج از جراحی بینی فراتر رفت و انواع دیگر جراحی‌های زیبایی را دربر گرفت.

وقتی زیبایی به پدیده فراگیر و اجبار اجتماعی تبدیل می‌شود

به گزارش شفاآنلاین رفته‌رفته، جراحی‌های پوست، تزریق بوتاکس، پروتز لب، تغییر فرم بدن از لاغری به چاقی یا بالعکس، جراحی چشم و چانه و ده‌ها اقدام زیبایی دیگر، جای خود را در جامعه باز کرد. این روند چنان شتاب گرفت که امروز حتی دختران کم‌سن‌وسال نیز با علاقه فراوان به دنبال تغییر چهره، چشم، ابرو و موهای خود هستند.

کاشت ابرو، پروتز لب و حتی جراحی برای تغییر رنگ چشم، بدون توجه به عوارض، همچنان در میان برخی بانوان رواج دارد. بسیاری از آنان با وجود هزینه‌های کلان و درد و رنج‌های ناشی از جراحی، این مسیر را ادامه می‌دهند، چرا که زیبایی، در نگاهشان به یک ضرورت اجتماعی تبدیل شده است.

هزینه‌های گزاف، فشاری مضاعف بر خانواده‌ها

امروز جراحی زیبایی به پدیده فراگیری تبدیل شده که برخی افراد، به‌ویژه زنان و دختران، احساس می‌کنند اگر تغییری در چهره و اندام خود ایجاد نکنند، از قافله جامعه عقب مانده و حتی بی‌فرهنگ تلقی می‌شوند. این در حالی است که هزینه‌های سنگین جراحی‌های زیبایی، بسیاری از خانواده‌ها را با مشکلات مالی جدی مواجه کرده و گاه آنان را مجبور به تأمین این هزینه‌ها از هر طریق ممکن می‌کند.

فریب تبلیغات را خوردم؛ روایت یک تجربه تلخ

بانویی که نخواست نامش فاش شود و برای درمان عوارض جراحی زیبایی به مطب یکی از پزشکان مراجعه کرده بود، جراحی‌های زیبایی را «قاتل جان زنان و دختران و حتی مردان» توصیف کرد.

او گفت: با تقلید از دوستان و اطرافیان و تنها برای عقب نماندن از دیگران، تصمیم گرفتم جراحی فک، صورت و بینی انجام دهم.

وی افزود: نه‌تنها چهره‌ام زیباتر نشد، بلکه سلامتی‌ام را از دست دادم و امروز با عوارض شدید و خطرناکی دست‌وپنجه نرم می‌کنم، عوارضی که هر روز دردهای جسمی‌ام را بیشتر می‌کند.

این بانو با اشاره به هزینه‌های سنگین درمان ادامه داد: هرچقدر برای جراحی زیبایی هزینه کرده بودم، امروز دست‌کم دو برابر آن را صرف درمان عوارض ناشی از این عمل می‌کنم؛ آن هم فقط با این امید که شاید دوباره به وضعیت اولیه بازگردم.

عوارض جسمی و روانی؛ بهایی فراتر از زیبایی

پزشکان نیز با افزایش مراجعات ناشی از عوارض جراحی‌های زیبایی، نسبت به فراگیری عوارض جسمی و روانی این اقدامات هشدار می‌دهند. به گفته آنان، این جراحی‌ها نه‌تنها تضمینی برای زیبایی نیست، بلکه در بسیاری از موارد سلامت افراد را به‌طور جدی تحت‌الشعاع قرار می‌دهد.

جراحی زیبایی

رقابت بی‌سرانجام برای شبیه شدن به دیگران

دکتر کاظم تارقلی، پزشک عمومی، در این‌باره می‌گوید: عوارض جراحی‌های زیبایی ابتدا سلامت جسمانی افراد را هدف قرار می‌دهد. افرادی که جراحی فک و صورت انجام می‌دهند، ممکن است دچار عفونت‌های شدید شده و ماه‌ها درگیر درمان باشند.

وی اضافه می‌کند: بینی طبیعی بر اساس شرایط خاص بدن انسان طراحی شده و نقش مهمی در سلامت و تنفس دارد، اما دستکاری آن می‌تواند مشکلات تنفسی جدی ایجاد کند.

آسیب‌های روانی، پدیده فراگیر پنهان جراحی‌های زیبایی

این پزشک عمومی آسیب‌های روانی را از دیگر عوارض جدی جراحی‌های زیبایی می‌داند و می‌گوید: وقتی جراحی زیبایی به یک فرهنگ غالب تبدیل می‌شود، دختران نوجوان در خانواده‌های کم‌درآمد که توان انجام این جراحی‌ها را ندارند، دچار فشار روانی، پرخاشگری و افت تحصیلی می‌شوند.

آرایشگاه‌های غیرمجاز، چهره پنهان آسیب

به گفته دکتر تارقلی، بخش قابل‌توجهی از تغییر چهره‌ها در آرایشگاه‌های زنانه غیرمجاز انجام می‌شود؛ مراکزی که سال‌ها فعالیت می‌کنند اما از نظارت قانونی دور مانده‌اند و در صورت بروز مشکل، مسئولیت آن به گردن هیچ نهادی نمی‌افتد.

اقتصاد پرسود جراحی زیبایی و تغییر مسیر پزشکی

این پزشک عمومی با اشاره به درآمد بالای جراحی‌های زیبایی می‌گوید: برخی پزشکان عمومی به دلیل سود چندبرابری این حوزه، از کار درمانی فاصله گرفته و وارد عرصه جراحی زیبایی می‌شوند، مسأله‌ای که خود به گسترش این پدیده دامن می‌زند.

فضای مجازی و سلبریتی‌ها، موتور محرک جراحی زیبایی

تبلیغات گسترده در فضای مجازی و الگوبرداری از چهره‌های مشهور هنری و سلبریتی‌ها، از عوامل مهم گرایش جامعه به جراحی‌های زیبایی است. جامعه‌شناسان معتقدند سبک زندگی و ظاهر این افراد، به‌طور مستقیم بر رفتار و انتخاب‌های مردم تأثیر می‌گذارد.

خلأ آگاهی‌بخشی و ضعف نظارت

کارشناسان بر این باورند که نبود برنامه‌های آموزشی و هشداردهنده در رسانه‌های مختلف، نقش مهمی در ناآگاهی عمومی نسبت به عوارض جراحی‌های زیبایی دارد، در حالی که اطلاع‌رسانی درست می‌تواند از بسیاری از تصمیم‌های پرخطر جلوگیری کند.

زیبایی به چه قیمتی؟

در مجموع، آنچه جراحی‌های زیبایی برای جامعه به همراه داشته، چیزی جز آسیب‌های جسمی و روانی، هزینه‌های سنگین و فشارهای اجتماعی نیست. بی‌توجهی به این پدیده فراگیر و ضعف نظارت، زنان و دختران بسیاری را در دام این رفتار پرهزینه گرفتار کرده و سلامت آنان را به حراج گذاشته است. اما در این میان پرسشی که همچنان بی‌پاسخ مانده این است که زیبایی به چه قیمتی؟