نشانه های کمتر شناخته شده یک روده ناسالم

شفاآنلاین »سلامت» دل‌درد تنها علامت مشکلات روده نیست. خستگی، مشکلات پوستی، بی‌خوابی و حتی عدم‌تحمل غذایی می‌توانند نشانه به‌هم‌خوردن تعادل میکروبیوم روده باشند؛ سیستمی حیاتی که نقشی فراتر از هضم غذا در سلامت کلی بدن دارد.

به گزارش شفاآنلاین به گفته دکتر «گیل کرسچی»، متخصص میکروبیوم در کلینیک کلیولند، میکروارگانیسم‌های روده را می‌توان به «حیوانات خانگی کوچکی» تشبیه کرد که در دستگاه گوارش زندگی می‌کنند. همان‌طور که حال بد یک حیوان خانگی از روی رفتار و علائمش مشخص می‌شود، وضعیت نامطلوب این میکروب‌ها نیز از نشانه‌های مختلفی در بدن بروز می‌کند.

میکروبیوم روده به هضم غذا، تولید ویتامین‌ها و هورمون‌ها، تقویت سیستم ایمنی و تنظیم التهاب کمک می‌کند. به همین دلیل، سلامت آن تأثیر مستقیمی بر سلامت عمومی بدن دارد.

۷ نشانه روده ناسالم

نفخ و گاز بیش‌ازحد یکی از نشانه‌های شایع به‌هم‌خوردن تعادل میکروبیوم است، اما تنها علامت نیست. سایر نشانه‌ها شامل موارد زیر می‌شوند:

1. خستگی مزمن

2. عدم‌تحمل برخی غذاها

3. مشکلات یا تحریکات پوستی (مانند آکنه و پسوریازیس)

4. اختلال در خواب

5. تهوع یا استفراغ

6. ناراحتی و دل‌درد مکرر

7. نفخ و گاز زیاد

پژوهش‌ها نشان داده‌اند که مشکلات پوستی و حتی برخی اختلالات هورمونی و باروری می‌توانند با وضعیت میکروبیوم روده در ارتباط باشند.

نکته مهم: تشخیص قطعی اختلال میکروبیوم تنها با آزمایش‌هایی مانند نمونه مدفوع امکان‌پذیر است.

چگونه روده سالم‌تری داشته باشیم؟

قبل از هر اقدامی، مراجعه به پزشک برای رد سایر بیماری‌ها ضروری است. با این حال، اصلاح سبک زندگی و رژیم غذایی می‌تواند گام اول مؤثری باشد. از آنجا که ترکیب میکروبیوم هر فرد منحصربه‌فرد است، «الگوی واحدی» برای روده کاملاً سالم وجود ندارد. با این حال، این چهار راهکار می‌توانند به تعادل آن کمک کنند:

۱. غذاهای دوستدار روده بخورید

میکروب‌های روده عاشق غذاهایی هستند که خود انسان قادر به هضم کامل آن‌ها نیست؛ یعنی فیبر.

منابع مفید:

• میوه و سبزیجات تازه

• غلات کامل

• حبوبات

• مغزها و دانه‌ها

غذاهایی که باید محدود شوند:

• قند و چربی بالا

• غذاهای فراوری‌شده و کم‌فیبر (الگوی غذایی غربی)

همچنین مصرف غذاهای تخمیرشده مانند ماست، کفیر و کامبوچا می‌تواند به افزایش باکتری‌های مفید کمک کند.

۲. حواستان به داروها باشد

آنتی‌بیوتیک‌ها تعادل باکتری‌های مفید روده را بر هم می‌زنند و می‌توانند باعث اسهال، تهوع یا عفونت‌های قارچی شوند.

داروهای دیگری که ممکن است به میکروبیوم آسیب بزنند:

• مهارکننده‌های پمپ پروتون (PPI)

• داروهای کاهنده اسید معده (H2 blockers)

اگر مجبور به مصرف طولانی‌مدت این داروها هستید، حتماً با پزشک درباره راه‌های کاهش آسیب به روده مشورت کنید.

۳. مکمل و پروبیوتیک را آگاهانه انتخاب کنید

پروبیوتیک‌ها سویه‌محور هستند؛ یعنی هر نوع آن برای مشکل خاصی طراحی شده است.پروبیوتیکی که برای اسهال ناشی از آنتی‌بیوتیک مؤثر است، لزوماً برای تنظیم اجابت مزاج مناسب نیست.

نکته مهم:اگر رژیم غذایی ناسالمی دارید، مصرف پروبیوتیک به‌تنهایی معجزه نمی‌کند. تغذیه سالم شرط اصلی است.

۴. تحرک روزانه و خواب کافی را جدی بگیرید

ورزش منظم می‌تواند:

• گردش خون را بهبود دهد

• متابولیسم را تقویت کند

• عملکرد عضلات گوارشی را بهتر کند

خواب کافی نیز نقش کلیدی دارد. میکروبیوم روده با ریتم شبانه‌روزی هماهنگ است. کم‌خوابی باعث افزایش استرس و هورمون کورتیزول می‌شود که هم برای مغز و هم برای روده مضر است.

به گفته کرسچی، خستگی مزمن باعث می‌شود فرد نه انرژی ورزش داشته باشد و نه حوصله غذای سالم؛ و این چرخه معیوب، سلامت روده را بدتر می‌کند.

روده ناسالم فقط با دل‌درد خود را نشان نمی‌دهد. خستگی، مشکلات پوستی، بی‌خوابی و نوسانات خلقی هم می‌توانند زنگ خطر باشند. با تغذیه صحیح، تحرک، خواب کافی و مصرف آگاهانه داروها و مکمل‌ها، می‌توان تعادل میکروبیوم را تا حد زیادی بازگرداند.