طب فشاری و تقویت عملکرد زناشویی در زنان

شفاآنلاین »سلامت» اختلالات عملکرد جنسی از مشکلات شایع در میان زنان به شمار می‌روند و می‌توانند شکل‌های مختلفی مانند کاهش تمایل، ناتوانی در رسیدن به ارگاسم یا درد حین رابطه داشته باشند. آمارها نشان می‌دهند که بین ۴۰ تا ۵۰ درصد از زنان در مقطعی از زندگی خود نوعی از این اختلالات را تجربه می‌کنند. این مسئله تنها به روابط زناشویی محدود نمی‌شود، بلکه می‌تواند بر اعتماد به نفس، سلامت روان و احساس رضایت از زندگی اثر منفی بگذارد. از این رو، درمان یا کنترل این مشکلات اهمیت زیادی دارد و یافتن روش‌های مؤثر و کم‌عارضه یکی از دغدغه‌های اصلی پژوهشگران حوزه سلامت زنان است.

به گزارش شفاآنلاین در کنار درمان‌های دارویی و جراحی که در طب پزشکی جنسی به کار می‌روند، استفاده از روش‌های مکمل مانند طب فشاری نیز در سال‌های اخیر مورد توجه قرار گرفته است. طب فشاری بر پایه مفاهیم طب سنتی چین استوار است و بر اساس آن، انرژی حیاتی بدن در مسیرهایی موسوم به «نصف‌النهارها» جریان دارد. در این طب، با اعمال فشار روی نقاط خاصی از بدن، تلاش می‌شود جریان انرژی متعادل و عملکرد اندام‌ها بهبود یابد. یکی از نقاط مهم در این روش، نقطه Sp۶ در ناحیه ساق پا و نقطه Liv۳ در روی پای داخلی است که هر دو به سیستم‌های «یین» بدن مرتبط هستند و نقش مهمی در تعادل هورمونی و عملکرد جنسی دارند.

در همین راستا، راضیه معصومی، دانشیار گروه مامایی و سلامت باروری در دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه علوم پزشکی تهران، به همراه جمعی از پژوهشگران از دانشگاه‌های لودویک ماکزیمیال مونیخ، علوم پزشکی گیلان و پژوهشکده علوم بهداشتی جهاد دانشگاهی، مطالعه‌ای علمی برای بررسی تأثیر طب فشاری در این دو نقطه بدن بر عملکرد و کیفیت زندگی جنسی زنان انجام داده‌اند.

در این پژوهش، ۱۲۶ زن واجد شرایط که به مراکز بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی تهران مراجعه کرده بودند، شرکت داشتند. طب فشاری برای مدت هشت هفته و در فواصل زمانی مشخص روی دو نقطه Sp۶ و Liv۳ اجرا شد. عملکرد جنسی و کیفیت زندگی جنسی شرکت‌کنندگان پیش از آغاز مداخله، بلافاصله پس از آن و همچنین چهار هفته بعد از پایان دوره ارزیابی شد. داده‌ها با استفاده از پرسشنامه‌های معتبر بین‌المللی، گردآوری و با نرم‌افزار آماری تحلیل شدند تا نتایج دقیق و قابل اطمینانی به دست آید.

نتایج بررسی‌ها نشان دادند که بلافاصله پس از مداخله و همچنین چهار هفته بعد از آن، عملکرد جنسی زنان در گروهی که طب فشاری دریافت کرده بودند، به طور معنی‌داری بهتر از گروه کنترل بود. در بیشتر حوزه‌های عملکرد جنسی، از جمله تمایل و برانگیختگی، پیشرفت قابل توجهی مشاهده شد. تنها استثنا، کاهش درد در حین رابطه جنسی بود که تفاوت محسوسی نداشت.

با این حال، کیفیت زندگی جنسی کلی شرکت‌کنندگان در دو گروه تفاوت چشمگیری نشان نداد. تنها در زیرشاخص‌های مرتبط با رضایت زناشویی و احساس صمیمیت میان زوجین، بهبود قابل ملاحظه‌ای گزارش شد. پژوهشگران تأکید کردند که بهبود عملکرد جنسی لزوماً به معنای افزایش کیفیت کلی زندگی جنسی نیست، زیرا کیفیت این جنبه از زندگی به عوامل متعددی از جمله وضعیت عاطفی، رابطه زوجی و سلامت روان وابسته است.

تحلیل‌های تکمیلی پژوهش نیز نشان داد که یافته‌های این مطالعه با برخی تحقیقات مشابه در زمینه طب سوزنی همخوانی دارد. هرچند در روش طب فشاری از سوزن استفاده نمی‌شود، اما هر دو روش بر تحریک نقاط کلیدی بدن برای تنظیم انرژی حیاتی تکیه دارند. نتایج نشان دادند که طب فشاری، همچون طب سوزنی، می‌تواند در بهبود تمایل و برانگیختگی جنسی زنان مؤثر باشد، اما برای کاهش درد حین رابطه به مداخلات بیشتری نیاز است.

پژوهشگران خاطرنشان کردند که استفاده از طب فشاری به عنوان روشی ساده، کم‌هزینه و بدون عارضه می‌تواند برای ارائه‌دهندگان خدمات سلامت زنان مفید باشد. با آموزش صحیح این روش، می‌توان آن را در کنار درمان‌های معمول به کار گرفت تا کیفیت عملکرد جنسی زنان بهبود یابد. این مطالعه از نخستین تحقیقات علمی در ایران است که به صورت کارآزمایی کنترل‌شده به بررسی اثرات نقاط Sp۶ و Liv۳ بر عملکرد جنسی زنان پرداخته و از نظر سطح شواهد علمی در رتبه بالایی قرار دارد.

این یافته‌ها که در «مجله علمی زنان، مامایی و نازایی ایران» وابسته به دانشگاه علوم پزشکی مشهد منتشر شده‌اند، مسیر تازه‌ای را برای استفاده از طب مکمل در بهبود سلامت جنسی زنان گشوده‌اند. هرچند به گفته پژوهشگران، برای تعمیم نتایج و بررسی بلندمدت تأثیر این روش، انجام مطالعات بیشتر ضروری است، اما همین نتایج اولیه نیز نشان می‌دهند که می‌توان از قدرت بدن و انرژی درونی خود، برای تقویت کیفیت زندگی بهره گرفت.