خواب در نور مصنوعی، خطر بیماری قلبی را افزایش می‌دهد
شفاآنلاین »سلامت» چراغ خیابانی پشت پنجره، چراغ زرد یک آداپتور روی میز کنار تخت، یا حتی نور لحظه‌ای گوشی هنگام دریافت پیام هیچ‌کدام از این‌ها در طبیعت وجود ندارند. پژوهش‌های تازه نشان می‌دهد این نورهای مصنوعی می‌توانند به مغز آسیب بزنند و احتمال بیماری قلبی را بالا ببرند.
به گزارش شفاآنلاین یک مطالعه مقدماتی که در نشست سالانه انجمن قلب آمریکا در سال ۲۰۲۵ ارائه شد، نشان می‌دهد قرار گرفتن در معرض نور مصنوعی در شب با افزایش فعالیت استرسی مغز، التهاب شریان‌ها و افزایش خطر بیماری قلبی ارتباط دارد.
به گفته پژوهشگران، آلودگی نوریِ شبانه تقریباً در تمام شهرهای مدرن وجود دارد. این مطالعه که برای نخستین بار چنین رویکردی را به کار گرفته، با بررسی اسکن‌های مغزی و تصاویر ماهواره‌ای، مسیر زیستی احتمالی بین نور شبانه و بیماری قلبی را آشکار کرده است.
دکتر شِیدی ابوحاشم، سرپرست این تحقیق و مسئول کارآزمایی‌های تصویربرداری قلبی در بیمارستان عمومی ماساچوست و استاد دانشکده پزشکی هاروارد، می‌گوید:«ما می‌دانیم که آلودگی‌هایی مانند صدا و هوا می‌توانند از طریق ایجاد استرس بر اعصاب و رگ‌های خونی، خطر بیماری قلبی را افزایش دهند. نور مصنوعی هم بسیار شایع است، اما تاکنون نمی‌دانستیم چگونه بر قلب اثر می‌گذارد.»
اسکن مغز و التهاب شریان‌ها
در این مطالعه، ۴۵۰ فرد بزرگسال که هیچ‌گونه بیماری قلبی یا سرطان فعال نداشتند، تحت اسکن‌های PET/CT قرار گرفتند؛ روشی که هم ساختار دقیق بدن و هم فعالیت متابولیک بافت‌ها را نشان می‌دهد و امکان اندازه‌گیری همزمان فعالیت استرسی مغز و التهاب شریان‌ها را فراهم می‌کند.
نتایج نشان داد افرادی که در معرض نور مصنوعی بیشتر در شب بودند:
-
فعالیت استرسی بالاتری در مغز داشتند
-
التهاب بیشتری در رگ‌های خونی نشان دادند
-
و خطر بالاتری از «رویدادهای قلبی بزرگ» طی سال‌های بعد داشتند
دو متخصص قلب که از اطلاعات شرکت‌کنندگان بی‌خبر بودند، نتایج را از پرونده‌های پزشکی استخراج کردند.
افزایش نور، افزایش خطر
برای هر انحراف معیار افزایش در میزان نور شبانه:
-
۳۵٪ افزایش خطر بیماری قلبی در دوره ۵ ساله
-
۲۲٪ افزایش خطر در دوره ۱۰ ساله
حتی پس از در نظر گرفتن عوامل خطر کلاسیک و متغیرهایی مانند آلودگی صوتی یا وضعیت اجتماعی-اقتصادی، این ارتباط همچنان پابرجا بود.
در مناطقی با استرس اجتماعی یا محیطی بیشتر مثل ترافیک سنگین یا درآمد پایین محله این خطر بیشتر هم شد. در دوره ۱۰ ساله، ۱۷٪ از شرکت‌کنندگان دچار مشکلات جدی قلبی شدند.
نور شب چگونه به قلب آسیب می‌زند؟
ابوحاشم می‌گوید:«رابطه‌ای تقریباً خطی یافتیم: هرچه نور شب بیشتر، خطر بیماری قلبی بالاتر. حتی افزایش‌های کوچک نور هم با افزایش استرس در مغز و شریان‌ها همراه بود.»
وقتی مغز نور را به‌عنوان یک عامل استرس درک می‌کند، بخش‌های عصبی را فعال می‌کند که می‌توانند:
-
پاسخ ایمنی را تحریک کنند
-
التهاب در رگ‌ها ایجاد کنند
و این التهاب مزمن در طول زمان به سخت شدن دیواره رگ‌ها و افزایش خطر سکته قلبی یا مغزی می‌انجامد.
راه‌حل‌ها: از شهرها تا اتاق خواب ما
پژوهشگران موارد زیر را پیشنهاد می‌کنند:
در سطح شهری:
-
کاهش نورهای بیرونی غیرضروری
-
استفاده از چراغ‌های پوشش‌دار یا جهت‌دار
-
استفاده از چراغ‌های حساس به حرکت
در سطح فردی:
-
تاریک نگه‌داشتن اتاق خواب
-
پرهیز از صفحه‌نمایش‌ها پیش از خواب
-
کاهش نورهای کوچک و مزاحم شبانه
جولیو فرناندز-مندوزا، مدیر پزشکی خواب رفتاری دانشگاه ایالتی پنسیلوانیا، این یافته‌ها را مهم و تازه دانست و گفت کاهش نور مصنوعی شبانه یک اولویت بهداشت عمومی است.
محدودیت‌های مطالعه
پژوهشگران یادآور شدند که این مطالعه:
-
مشاهده‌ای است، بنابراین نمی‌تواند رابطه علت و معلولی را ثابت کند.
-
فقط شامل افراد مراجعه‌کننده به یک سیستم درمانی بوده و ممکن است برای تمام جمعیت‌ها تعمیم‌پذیر نباشد.
با این حال، یافته‌ها به شواهد روزافزون درباره آسیب نور مصنوعی بر سلامت قلب اضافه می‌کنند.
