عوامل موثر در افزایش ابتلا به پیرگوشی و راه‌های پیشگیری

شفاآنلاین »سلامت» پیرگوشی یا کاهش شنوایی مرتبط با سن، یک مشکل طبیعی است که با افزایش عمر دستگاه شنوایی رخ می‌دهد. این کاهش شنوایی به طور معمول پس از ۶۰ سالگی شروع می‌شود و به تدریج پیشرفت می‌کند. اما طبق گفته دکتر افسانه دوستی، مدیرگروه شنوایی شناسی دانشگاه علوم پزشکی شیراز، برخی عوامل می‌توانند روند ابتلا به پیرگوشی را تسریع کنند.

عوامل خطر غیرقابل تغییر

به گزارش شفاآنلاین عوامل طبیعی مانند سن، ژنتیک، نژاد و جنسیت از جمله عواملی هستند که نمی‌توان تغییرشان داد و بر روند پیرگوشی تاثیر می‌گذارند. با این حال، عوامل قابل تغییری وجود دارد که می‌توان با تغییر سبک زندگی و اجتناب از آن‌ها، خطر ابتلا به پیرگوشی را کاهش داد.

عوامل قابل تغییر که می‌توانند بر پیرگوشی تاثیر بگذارند:

1. قرار گرفتن در معرض صدا (نویز)
   قرار گرفتن در محیط‌های پر سر و صدا، به ویژه به صورت مکرر، می‌تواند به تدریج آسیب‌هایی به گوش وارد کرده و شنوایی را کاهش دهد. این صداها می‌توانند ناشی از محیط‌های کاری (مانند کار در کارخانه‌ها یا کارگاه‌های پر سر و صدا) یا استفاده مکرر از هدفون‌ها و دستگاه‌های پخش موسیقی با صدای بلند باشند.

2. سیگار کشیدن
   سیگار کشیدن یکی از عواملی است که می‌تواند باعث افزایش آسیب به دستگاه شنوایی شود. ترکیبات شیمیایی موجود در سیگار به رگ‌های خونی آسیب می‌زنند و به طور غیرمستقیم باعث کاهش خونرسانی به گوش داخلی می‌شوند.

3. تروما (ضربه و آسیب)
   ضربه یا آسیب به گوش و سر می‌تواند منجر به آسیب‌های دائمی در سیستم شنوایی شود و سرعت فرآیند پیرگوشی را افزایش دهد. این آسیب‌ها ممکن است به دلیل تصادف، آسیب‌های ورزشی یا تصادفات کاری اتفاق بیفتند.

4. استرس
   استرس مزمن می‌تواند بر سیستم عصبی تاثیر بگذارد و به افزایش خطر ابتلا به مشکلات شنوایی کمک کند. استرس باعث افزایش سطح هورمون‌هایی مانند کورتیزول می‌شود که می‌تواند بر عملکرد گوش داخلی و شنوایی تاثیر منفی بگذارد.

بیماری‌ها و شرایط دیگر که می‌توانند پیرگوشی را تشدید کنند:

برخی بیماری‌ها و شرایط پزشکی می‌توانند باعث ایجاد یا تشدید کم‌شنوایی در سنین بالا شوند. از جمله این بیماری‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• بیماری‌های مغزی و عروقی

• بیماری‌های قلبی و عروقی

• دیابت نوع دوم

• فشار خون بالا

• کلسترول بالا

• هیپوکسی (کمبود اکسیژن در بدن)

راهکارهای پیشگیری و درمان

دکتر دوستی اشاره کرد که شنوایی شناس می‌تواند با انجام ارزیابی‌های دقیق شنوایی، نوع و درجه کم‌شنوایی را شناسایی کرده و در مسیر درمان گام بردارد. تجویز سمعک، آموزش مهارت‌های ارتباطی، و آگاهی‌بخشی به خانواده و محیط فرد سالمند، از جمله روش‌های موثر در مدیریت پیرگوشی است.

همچنین، استفاده از تمرینات تعادلی برای کمک به بهبود اختلالات تعادلی ناشی از مشکلات شنوایی و کاهش خطر زمین خوردن سالمندان، یکی دیگر از مداخلات مفید است.

پیرگوشی یک فرایند طبیعی است که با افزایش سن به تدریج رخ می‌دهد، اما با پرهیز از عوامل خطر قابل تغییر مانند مواجهه با صدا، سیگار کشیدن، استرس و آسیب‌ها، می‌توان این فرآیند را به تعویق انداخت. همچنین، مراقبت‌های پزشکی و شنوایی‌شناسی می‌توانند در کاهش عوارض ناشی از کم‌شنوایی و ارتقای کیفیت زندگی سالمندان کمک کنند.