متفورمین؛ فراتر از داروی دیابت

شفاآنلاین»سلامت» پژوهشگران دانشگاه کوبه ژاپن به شواهد تازه‌ای درباره مکانیسم اثر داروی پرمصرف متفورمین دست یافته‌اند. این دارو که پرکاربردترین داروی دیابت در جهان به شمار می‌رود، علاوه بر کاهش قند خون، آثار حفاظتی متعددی در برابر تومورها، التهاب و تصلب شرایین از خود نشان داده است. با وجود بیش از شش دهه استفاده، سازوکار دقیق متفورمین هنوز به طور کامل شناخته نشده و همین موضوع توسعه درمان‌های نوین را کند کرده است.

به گزارش شفاآنلاین به گفته دکتر واتارو اوگاوا، متخصص غدد دانشگاه کوبه، بیماران دیابتی دچار تغییر در سطوح فلزات خونی همچون مس، آهن و روی می‌شوند و مطالعات شیمیایی نیز نشان داده‌اند که متفورمین قادر به اتصال به برخی فلزات از جمله مس است. او تصریح کرد: «می‌خواستیم بدانیم آیا این دارو واقعاً بر سطح فلزات خون در بیماران انسانی تأثیر می‌گذارد یا خیر؛ پرسشی که تاکنون پاسخ روشنی نداشت.»

این تیم تحقیقاتی با بررسی نزدیک به ۲۰۰ بیمار دیابتی در بیمارستان دانشگاه کوبه – نیمی از آنان تحت درمان با متفورمین و نیمی دیگر بدون مصرف این دارو – نمونه‌های خونی را از نظر میزان مس، آهن و روی ارزیابی کردند.

نتایج که در نشریه BMJ Open Diabetes Research & Care منتشر شد، نخستین شواهد بالینی از تغییر سطوح فلزی در بیماران دریافت‌کننده متفورمین را نشان می‌دهد. بر اساس یافته‌ها، این بیماران سطوح پایین‌تری از مس و آهن و سطح بالاتری از روی در خون داشتند. اوگاوا تأکید کرد: «این تغییرات همگی با بهبود تحمل گلوکز و پیشگیری از عوارض مرتبط دانسته می‌شوند و احتمالاً بخشی از مکانیسم اثر متفورمین هستند.

در همین حال، ژاپن به‌تازگی مصرف داروی جدیدی به نام ایمگلیمین را تأیید کرده که مشتقی از متفورمین است اما توانایی مشابهی برای اتصال به فلزات ندارد. به گفته اوگاوا، مقایسه اثرات این دو دارو در دستور کار قرار گرفته است.

پژوهشگران معتقدند درک دقیق‌تر از ارتباط میان دارو و تغییرات فلزی در بدن، می‌تواند به طراحی درمان‌های هوشمندانه‌تر برای دیابت و عوارض آن منجر شود.