جراحی زیبایی یک مسکن موقت
شفاآنلاین»سلامت»جامعه» اتاق‌های انتظار کلینیک‌های زیبایی، هر روز شلوغ‌تر از دیروز می‌شوند. زنانی که بارها زیر تیغ جراحی رفته‌اند، باز هم با همان اضطراب و امید روی صندلی می‌نشینند؛ گویی هیچ عملی آن‌ها را به نقطه رضایت نرسانده است.
به گزارش شفاآنلاین کسی متوجه نمی‌شود چه زمانی تصمیم ساده برای یک تغییر کوچک تبدیل به زنجیری از جراحی‌های مداوم و پرهزینه می‌شود. برای خیلی‌ها اولین عمل زیبایی پایان ماجرا نیست بلکه آغاز یک مسیر طولانی است.
خطرناک بودن عمل‌های زیبایی فقط محدود به جسم افراد نیست؛ در هر یک از اقدامات برای انجام جراحی‌های زیبایی انگیزه‌هایی پنهان است که ریشه در روان افراد دارد.
لازم به ذکر است تکرار مداوم این الگوی رفتاری نه تنها به بهبود مشکلات روانی فرد منجر نمی‌شود، بلکه در برخی مواقع می‌تواند بسیار تشدید کننده خطرات روحی و روانی باشد.
زینب غدیری، پژوهشگر روانشناسی و مشاور خانواده با اشاره به عمل‌های زیبایی متعدد در گفت‌وگو با برنا گفت: این پدیده یک طوفان کامل از عوامل روانی، اجتماعی و فرهنگی است. در سطح فردی ما شاهد اختلال بدشکلی و نارضایتی مداوم از بدن و وسواس‌های فکری و عملی برای کاهش اضطراب و افزایش اعتماد به نفس کاذب هستیم. این احساسات بعد از هر عمل به طور موقت همراه با تایید و توجه بیرونی است.
وی افزود: عمل جراحی مانند یک مسکن موقت اضطراب فرد را کاهش می‌دهد اما از آنجا که مشکل ریشه روانی دارد به سراغ نقص بعدی می‌رود.
وی می‌گوید: بدن تبدیل به پروژه‌ای شده است که باید دائما بهبود یابد تا ارزش اجتماعی خود را حفظ کند و اینجاست که متاسفانه صنعت زیبایی و شبکه‌های اجتماعی وارد میدان می‌شوند.
این مشاور معتقد است: کمال گرایی بیمارگونه این افراد جست‌وجوی وسواسی برای پیدا کردن ایده‌آل دست نیافتنی‌اش است و فرد هرگز از ظاهرش راضی نیست.
وی ضمن اشاره به از دست دادن هویت اصلی خاطر نشان کرد: زمانی که فرد ارزش را به ظاهر خودش گره بزند، هویت اجتماعی‌اش نه براساس اخلاق و مهربانی و عدالت بلکه بر اساس تغییر ظاهری تقویت می‌شود و نقش کم رنگ شده معنویت، اخلاق و انسانیت با جابجایی ارزش‌ها از قناعت به سمت تجمل گرایی می‌رود و مشکلاتی ایجاد می‌کند.
وی با بیان اینکه این الگوی رفتاری نشانه‌ی اعتیاد رفتاری را دارد افزود: الگوی رفتاری این عمل‌ها از مرحله تحمل و نیاز به عمل‌های بزرگ‌تر برای رسیدن به رضایت اولیه و مرحله عود یعنی بازگشت اضطراب پس از عمل و نیاز به تکرار آن است. همچنین مرحله اختیارزدایی یعنی ناتوانی در توقف علی‌رغم آگاهی از پیامدهای منفی نشان دهنده رفتار اعتیادی این پدیده است.
غدیری با اشاره به نقش رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی اظهار کرد: تغییر هنجارهای ادراکی یعنی فیلترها و ادیت‌ها، درک ما از طبیعی بودن را مخدوش کرده است و در مقایسه اجتماعی افراد خود را با تصاویر ویرایش شده افراد معروف مقایسه می‌کنند.
وی افزود: در پزشکی‌سازی زیبایی ویژگی‌های طبیعی مانند چین‌وچروک به بیماری تبدیل می‌شوند که نیاز به درمان دارند و ظاهر بی‌نقص داشتن به یک ارزش اخلاقی تبدیل می‌شود.
وی در خصوص عوارض این الگوی تکراری می‌گوید: افسردگی، اضطراب، انزوای اجتماعی، بحران هویت و احساس غریبگی با خود در بعد اجتماعی از عوارض عمل‌های زیبایی پی در پی است. همچنین تعمیق شکاف طبقاتی، همگن‌سازی زیبایی و نابودی تنوع قومی و تبدیل زیبایی به کالایی لوکس باعث ایجاد نژادبرتری در زیبایی‌شناختی می‌شود.
وی با بیان اینکه راهکارها باید چندسطحی باشند گفت: در ابتدا غربالگری اجباری مهم است. ارجاع تمام متقاضیان جراحی به روانشناس تا تشخیص دهند تقاضای عمل‌ها از اختلال نباشد. دوم آموزش سواد رسانه‌ای از دوران مدرسه است.
وی افزود: نیاز به تغییر گفتمان رسانه‌ای داریم. مثلا نمایش تنوع طبیعی بدن‌ها و زیبایی‌های اصیل در فرهنگ‌های قومی و بومی.
وی معتقد است: باید ارزش‌های انسانی تقویت شود. یعنی تاکید بر مهربانی و صداقت به جای ظاهر و بازتعریف موفقیت بر اساس خدمت به دیگران نه ظاهر افراد.
غدیری افزود: در نهایت این پدیده فقط درباره زیبایی نیست. بلکه آینه تمام‌نمای بحران معنویت و اخلاق در جامعه مصرفی ماست و تا زمانی که سود شرکت‌ها در گرو ایجاد نارضایتی از خود واقعی‌مان باشد این جنگ نابرابر ادامه دارد و وظیفه ما ایستادن در برابر این جریان و احیا کردن خود اصیل انسانی و ایرانی و مسلمانمان است.
