جادوی مغز و چشم انسان؛ رنگ بنفش ارغوانی وجود خارجی ندارد!

شفاآنلاین»عمومی  » رنگ ارغوانی ویژگی منحصربه‌فردی دارد که آن را از بقیه رنگ‌هایی که می‌بینیم، متمایز می‌کند: این رنگ ساخته مغز ماست و شاید بهتر باشد آن را تخیلی بدانیم. در این مطلب با یکی از عملکردهای جادویی مغز آشنا می‌شویم که چگونه محدودیت‌های ادراکی خود را به نحوی زیبا دور می‌زند تا بتوانیم رنگی به نام بنفش ارغوانی را ببینیم.

به گزارش شفاآنلاین رنگ بنفش برخلاف رنگ‌های اصلی، در طیف نور مرئی وجود ندارد و در واقع ترکیبی است که تنها توسط مغز انسان ساخته می‌شود. هیچ طول موج خاصی در نور وجود ندارد که به‌تنهایی بنفش باشد.

وقتی نور قرمز و آبی به‌طور هم‌زمان وارد چشم می‌شوند، مغز ما آن‌ها را به‌گونه‌ای ترکیب می‌کند که احساس رنگی جدید به‌نام بنفش یا ارغوانی را ایجاد کند؛ درحالی‌که در واقعیت، چنین رنگی در طبیعتِ طیف نوری وجود ندارد.

پدیده بنفش نشان‌دهنده پیچیدگی درک رنگ توسط مغز انسان است و تأکید می‌کند آنچه ما می‌بینیم، تنها بازتابی از واقعیت فیزیکی نیست بلکه حاصل پردازش مغزی نیز هست. به همین دلیل، بنفش را «رنگی که فقط در مغز ما وجود دارد» می‌نامند.

رنگ ارغوانی از کجا می‌آید؟

ارغوانی ترکیبی از طول موج‌های قرمز (بلند) و آبی (کوتاه) است. دیدن چیزی که ارغوانی است، مانند بادمجان، مخروط‌های با طول موج کوتاه و بلند را تحریک می‌کند. این باعث سردرگمی مغز می‌شود: اگر مخروط‌های با طول موج بلند تحریک شوند، رنگ باید قرمز یا نزدیک به آن باشد، اگر مخروط‌های با طول موج کوتاه تحریک شوند، رنگ باید نزدیک به آبی باشد. مسئله ایجاست: این 2 رنگ در دو طرف طیف قرار دارند. چگونه یک رنگ می‌تواند هم‌زمان به هر 2 انتها نزدیک باشد؟

برای پاسخ به این مسئله، مغز بداهه‌پردازی می‌کند. طیف مرئی معمولاً خط مستقیم است اما مغز آن را به‌صورت دایره خم می‌کند. این کار آبی و قرمز را در کنار یکدیگر قرار می‌دهد:

مغز دو سر طیف را خم می‌کند تا قرمز و آبی را کنار هم قرار دهد.

درکل رنگ‌هایی که بخشی از طیف مرئی هستند رنگ‌های طیفی شناخته می‌شوند اما ارغوانی رنگی غیرطیفی است؛ یعنی از 2 طول موج نور (یکی بلند و دیگری کوتاه) ساخته شده است. پس بنفش رنگ طیفی اما ارغوانی رنگ غیرطیفی است