نقش نوشیدنی‌های انرژی‌زا در بروز مشکلات قلبی، کلیوی و روانی

 شفاانلاین»سلامت یک نوشیدنی غیرالکلی پرطرفدار که میلیون‌ها جوان در ایالات متحده به‌طور منظم آن را مصرف می‌کنند، با افزایش خطر ابتلا به مشکلات قلبی، کلیوی و اختلالات روانی مانند اضطراب مرتبط شده است.

به گزارش شفاآنلاین پژوهش‌ها همچنین نشان داده‌اند که این نوشیدنی‌ها می‌توانند باعث بی‌خوابی، افزایش فشار خون، سردرد و دردهای شکمی شوند.

در سال‌های اخیر، نوشیدنی‌های انرژی‌زا به بخشی جدایی‌ناپذیر از سبک زندگی بسیاری از افراد، به‌ویژه جوانان، تبدیل شده‌اند. طبق آمار، حدود ۳۱ درصد از مردم آمریکا به‌طور منظم این نوع نوشیدنی‌ها را مصرف می‌کنند.

نگرانی درباره‌ی تأثیر این نوشیدنی‌ها بر سلامت جوانان

اگرچه این نوشیدنی‌ها ممکن است به‌طور موقتی سطح انرژی را بالا ببرند، اما متخصصان به‌شدت نگران تأثیرات بلندمدت آن‌ها بر بدن افراد جوان هستند – گروهی که بیشترین مصرف را دارند.

نظر متخصص تغذیه درباره نوشیدنی‌های انرژی‌زا

خانم آنابل گیپ، متخصص تغذیه عضو انجمن رژیم‌درمانی بریتانیا (BDA)، توضیح می‌دهد که بسیاری از عوارض منفی این نوشیدنی‌ها مربوط به مقدار زیاد کافئین موجود در آن‌هاست.

او می‌گوید:«افزایش مصرف کافئین در کودکان و نوجوانان باعث افزایش فشار خون، اختلال در خواب، سردرد و دل‌درد می‌شود. حتی گزارش‌هایی از آسیب‌های بدنی ناشی از بیش‌فعالی هم دیده شده است.»

او همچنین به نکته مهمی اشاره می‌کند:«دوره نوجوانی، زمان اوج ساخت توده استخوانی بدن است. اما کافئین مانع جذب کلسیم در روده کوچک می‌شود و ممکن است باعث کاهش ذخیره‌ کلسیم در استخوان‌ها شود. به‌ویژه اگر نوشیدنی‌های انرژی‌زا جایگزین نوشیدنی‌های حاوی کلسیم مانند شیر شوند.»

یافته‌های علمی درباره اثرات بلندمدت نوشیدنی‌های انرژی‌زا

مروری علمی که در سال ۲۰۲۳ در ژورنال Nutrients منتشر شد، به بررسی ۱۸ مورد گزارش‌شده از عوارض ناشی از مصرف نوشیدنی‌های انرژی‌زا در افراد زیر ۱۸ سال پرداخت.

نتایج:

• ۴۵٪ موارد: اثر بر دستگاه قلبی‌-عروقی

• ۳۳٪ موارد: تأثیر بر سیستم روان‌-عصبی

• ۲۲٪ موارد: تأثیر بر اندام‌های دیگر از جمله کلیه‌ها

در ۴۴ درصد از این موارد، افراد سابقه‌ی بیماری‌های زمینه‌ای داشته‌اند. با این حال، حتی مصرف مقدار به‌ظاهر منطقی از این نوشیدنی‌ها هم در برخی موارد باعث عوارض شده است.

مثلاً یک نوجوان پسر سالم پس از مصرف ۸۰ میلی‌گرم کافئین (مقدار معمول یک قوطی نوشیدنی انرژی‌زا) دچار پارگی خودبه‌خودی سرخرگ کرونری قلب شد – وضعیتی بسیار خطرناک و نادر که معمولاً در افراد بیمار دیده می‌شود.

عوارض قلبی

در این مطالعه، برخی از مشکلات قلبی گزارش‌شده شامل:

• آریتمی قلبی (بی‌نظمی ضربان)

• فشار خون بالا

• اسپاسم حاد در سرخرگ‌های قلب

• پارگی خودبه‌خودی سرخرگ کرونری

محققان تأکید کرده‌اند که این عوارض بخشی از اثرات منفی کافئین بالا در نوشیدنی‌ها هستند

آسیب به کلیه‌ها

در یکی از موارد گزارش‌شده در سال ۲۰۱۱، پسری ۱۷ ساله پس از مصرف زیاد نوشیدنی انرژی‌زا دچار نارسایی حاد کلیه شد.

محققان احتمال دادند که مقدار زیاد ماده‌ای به نام "تائورین" در این نوشیدنی‌ها، عامل اصلی آسیب بوده است. آن‌ها نوشتند:«حدود ۹۵ درصد تائورین در کلیه‌ها متابولیزه می‌شود و مصرف زیاد آن می‌تواند به کلیه‌ها فشار وارد کند.»

همچنین، نوشیدنی‌های انرژی‌زا می‌توانند موجب فشار خون بالا، اختلال در متابولیسم قند و افزایش وزن شوند – که همه این موارد، عوامل خطر اصلی برای بیماری مزمن کلیه به شمار می‌روند.

نوشیدنی‌های انرژی‌زا به‌رغم ظاهر بی‌خطر و تبلیغات فریبنده، می‌توانند تأثیرات جدی بر سلامت قلب، کلیه، استخوان‌ها و سلامت روانی افراد به‌ویژه نوجوانان داشته باشند. حتی مصرف «معمولی» آن‌ها هم ممکن است برای برخی افراد خطرناک باشد.

اگر شما یا فرزندتان به‌طور مرتب از این نوشیدنی‌ها استفاده می‌کنید، توصیه می‌شود با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنید.