هر چهار ایرانی، یک نفر گرفتار اختلال روانی!
شفاانلاین»سلامت» مدیرکل دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت اعلام کرد: حدود ۲۵ درصد از مردم ایران از نوعی اختلال روانپزشکی رنج می‌برند. وی از فعالیت ۹۷ مرکز سلامت روانی-اجتماعی موسوم به «سراج» خبر داد و گفت هدف‌گذاری افزایش این مراکز به ۳۰۰ واحد در سراسر کشور است.
به گزارش شفاآنلاین با توجه به شیوع بالای اختلالات روانی در کشور، دکتر محمدرضا شالبافان، مدیرکل دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت، ضمن تأکید بر ضرورت ارتقاء سلامت روان، از ابتلای حدود ۲۵ درصد ایرانی‌ها به اختلالات روانپزشکی خبر داد و گفت: شایع‌ترین مشکلات، افسردگی و اضطراب هستند.
نقش کلیدی سلامت روان در کیفیت زندگی
وی خاطرنشان کرد: طبق تعریف سازمان جهانی بهداشت، سلامت روان فقط نبود بیماری نیست بلکه به معنای توانایی کنار آمدن با چالش‌های روزمره، مشارکت مؤثر در جامعه و داشتن احساس رفاه درونی است. امروزه سلامت روان نه تنها به فرد، بلکه به عملکرد اجتماعی، اقتصادی و جلوگیری از آسیب‌های اجتماعی نیز مرتبط است.
آمار رسمی از آخرین پیمایش ملی سلامت روان
بر اساس آخرین پیمایش ملی پس از دوران کرونا، یک‌چهارم جمعیت ایران دارای اختلالات روانی هستند. شالبافان افزود: اگرچه این آمار ممکن است در حال حاضر تغییر کرده باشد، اما تا زمان اجرای پیمایش جدید، این داده‌ها مبنای تحلیل وضعیت فعلی قرار می‌گیرد.
تمرکز بر غربالگری روانی و خدمات قابل دسترس
شالبافان اظهار داشت: وزارت بهداشت برنامه‌های متعددی برای غربالگری سلامت روان دارد. برای مثال، مادران باردار در مراکز جامع سلامت، به صورت روتین غربالگری می‌شوند. اما برای گروه‌هایی مانند کودکان و نوجوانان، همکاری نهادهایی مانند آموزش و پرورش ضروری است.
مراکز سراج؛ حلقه واسط سلامت روان در جامعه
وی با اشاره به طرح سلامت روان اجتماعی یا همان "سراج" گفت: این مراکز در راستای خدمات جامعه‌نگر ایجاد شده‌اند تا در صورت تشخیص اختلال، افراد به سطح بالاتری از درمان هدایت شوند. در حال حاضر ۹۷ مرکز سراج در کشور فعال است.
برنامه توسعه مراکز سراج در کشور
مدیرکل سلامت روان وزارت بهداشت از هدف‌گذاری برای ایجاد ۳۰۰ مرکز سراج تا آینده‌ای نزدیک خبر داد و گفت: هر مرکز قرار است برای جمعیتی حدود ۳۰۰ هزار نفر خدمات ارائه دهد و مناطق محروم در اولویت توسعه این مراکز قرار دارند.
هزینه بالا، مانع اصلی مراجعه به روانشناس
با وجود تلاش‌ها برای توسعه مراکز درمانی دولتی، تعرفه‌های بالای خدمات روانشناسی در بخش خصوصی همچنان یکی از موانع اصلی مراجعه مردم به روان‌درمانگران است. تعرفه مشاوره در سال ۱۴۰۴ برای روانشناسان با مدرک دکتری، حدود ۶۲۰ هزار تومان برای هر جلسه ۴۵ دقیقه‌ای تعیین شده است.
بیمه‌ها، عقب‌مانده از نیاز جامعه
هرچند برخی خدمات روانپزشکی در مراکز دولتی تحت پوشش بیمه قرار دارند، اما بسیاری از مطب‌ها و روانشناسان خصوصی هنوز تحت قرارداد با بیمه‌های پایه نیستند. به گفته رئیس سازمان نظام روانشناسی، بیش از ۷۰ درصد مردم توان مالی مراجعه به روانشناس را ندارند.
افزایش روزافزون اختلالات روانی، نبود پوشش کافی بیمه‌ای و هزینه‌های سنگین درمان، لزوم توجه جدی‌تر به سلامت روان را آشکار می‌سازد. مراکز سراج می‌توانند نقشی کلیدی در دسترس‌پذیری خدمات روانی ایفا کنند، اما توسعه کمّی و کیفی این خدمات، نیازمند سرمایه‌گذاری و حمایت بیشتر دولت است.
