شفاانلاین»جامعه» از توسعه تعاریف متعددی ارائه شده است. شاخصهای توسعه مظاهر مختلفی از جمله سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی را در بر میگیرد که به هم مرتبط هستند و برای مثال با بررسی کشورهای توسعه یافته به این نتیجه میرسیم که معمولا ابتدا به توسعهی اقتصادی و سپس سیاسی رسیده اند و کشورهای توسعه یافته در راستای تحقق تمام این ابعاد توسعه، برنامه ریزی و فعالیت کرده اند.
عموما وقتی صحبت از توسعه یافتگی میشود، شهروندان میزان آن را با میزان رضایتمندی خود از زندگی میسنجند که این رضایتمندی از زندگی میتواند از فاکتورهایی از جمله میزان سلامت، بهداشت، آموزش، شرایط اقتصادی و… سرچشمه بگیرد. بر اساس گزارش جهانی شادی سال ۲۰۲۵ که کشورها را از نظر درک شهروندانش از میزان شاد بودن بررسی میکند، ایران از بین ۱۵۶ کشور مورد بررسی، رتبهی ۹۹م جدول را دارا میباشد که این کمبود شادی در جامعه میتواند باعث کاهش بهرهوری، رفاه در جامعه و رشد اقتصادی و به سبب آن، توسعهی اقتصادی شود.
شاخص توسعهی انسانی که یکی از مهمترین شاخصهای ترکیبی برای سنجش میزان توسعه تحققیافته در یک کشور است، میانگین وزنی سه معیار توان برخورداری از عمر طولانی توأم با سلامت ، توان معرفت اندوزی و کسب علم، و توان دسترسی به منابع و امکانات لازم برای برخورداری از یک سطح زندگی مناسب را به ما نشان میدهد و هرچه به عدد یک نزدیکتر باشد، از مطلوبیت بیشتری برخوردار است که ایران با نمرهی ۰.۷۸ رتبهی ۷۸ را از ۱۹۳ کشوری که آمارشان در سال ۲۰۲۲ موجود بوده، کسب کرده است.
با توجه به این که شاخص توسعه انسانی ایران در تمامی سالها از میانگین جهانی بالاتر بوده است، طبق دسته بندی سایت UNDP کشوری با توسعه انسانی بالا شناخته میشود. اما با کاهش این شاخص در سالهای اخیر ایران و رشد توسعه جهانی، شاهد همگرایی نمودار HDI ایران و نمودار جهانی این شاخص و نزول ایران در شاخص توسعه انسانی هستیم. با توجه به این که لازمهی دستیابی به توسعهی اقتصادی، رشد اقتصادی است و در سالهای اخیر، کشور به دلایل مختلفی از جمله رشد منفی بهرهوری، رشد منفی تشکیل سرمایه ثابت ناخالص، رشد ناکافی اشتغال کل، از این مسیر رشد اقتصادی فاصله گرفته و دستیابی به توسعه و محقق شدن هدف گذاریهای توسعهای را با مشکل جدی مواجه کرده است، نیازمند برنامههای توسعهی فراگیر، دارای قابلیت اجرایی و ساز و کار خوداصلاحی، مشارکتی، منسجم و آینده نگر و مهمتر از همه تعامل بین الملی مناسب است.