شفاآنلاین عمومی» آمار تصادفات در اکثر کشورها نشان میدهد که تعداد سوانح رانندگی در تابستان بیشتر است. آن هم به خاطر تعطیلات و افزایش سفرهای بین شهری، رانندگیهای طولانی و خستگی، ترافیک بیشتر در جادهها و سرعتهای بالا به دلیل شرایط خشک و صاف جاده، اما با این حال تصادفات در زمستان به دلیل لغزندگی جادهها، کاهش دید، از دست رفتن کنترل خودرو و افزایش احتمال تصادفات زنجیرهای بیشتر است.
به گزارش شفاآنلاین طبق بررسیها از Temporal Patterns of Road Traffic Injuries in Iran که ۴۵۲.۱۹۲ تصادف را بررسی کرده، حدودا ۲۸درصد کل تصادفات و بیش از یک سوم تصادفات منجر به مرگ در ماههای تابستان گزارش شده است.
این در حالی است که هفدهم آذر ماه جاری، «احمد کرمیاسد» رییس پلیس راه فراجا درباره طرح زمستانی و وضعیت ترددها و حوادث جادهای کشور اعلام کرده است: «با وجود افزایش تجهیزات و نیرو، در ترددهای برونشهری در زمستان گذشته رشد ۳.۲ درصدی ثبت شد. بیشترین فراوانی تردد نیز در محورهای استانهای تهران، البرز، مرکزی، قزوین و قم مشاهده شد. همچنین بیشترین افزایش تردد نسبت به سال قبل در استانهای لرستان، کرمانشاه، مرکزی، قزوین و گیلان به ثبت رسید. در مقابل، آذربایجان غربی کاهش تردد را تجربه کرد.
در زمستان سال گذشته ۳۳۸۳ نفر از هموطنان جان خود را در تصادفات از دست دادهاند که در مقایسه با سال قبل ۱۳۹ نفر افزایش داشته و رشد ۴.۳ درصدی را نشان میدهد. بیشترین رشد، مربوط به ماه اسفند بوده که امسال باید بهطور ویژه مورد توجه قرار گیرد. اگرچه زمستان کمترین تعداد جانباختگان را در مقایسه فصلی به خود اختصاص میدهد، اما رشد تلفات در این فصل نگرانکننده است.
بیشترین افزایش جانباختگان زمستان گذشته مربوط به استان خوزستان با ۴۹ نفر و رشد ۳۳درصدی بوده است. استانهای اردبیل، تهران بزرگ، گلستان و اصفهان نیز بیشترین افزایش جانباختگان را داشتهاند. استانهای مرکزی، کرمان، شمال، مازندران، هرمزگان و آذربایجان غربی جزو استانهای موفق در مدیریت حوادث و کاهش تلفات زمستانی بودهاند.»
رییس پلیس راه فراجا در مورد عوامل تصادفات زمستانی عنوان کرده است: «در بررسی علتشناسی تصادفات زمستانی، بیشترین علت مربوط بهعدم کنترل وسیله نقلیه متأثر از شرایط آبوهوایی است؛ عاملی که در کنارعدم توجه به جلو به عنوان دو فاکتور اصلی حوادث مطرح میشود. همچنین بحرانیترین ساعات تصادفات بین ساعت ۱۶ تا ۲۰ است که با سهم ۲۷ درصدی بیشترین نقش را در بروز حوادث دارد.
کاملا آشکار است که چه میزان از حوادث زمستانی در بازه ساعت ۱۲ ظهر تا ۸ شب رخ میدهد؛ بهطوریکه حدود ۵۰درصد تصادفات در همین بازه زمانی ثبت شده است. این مساله در ارزیابی طرح زمستانی سال گذشته باید بهطور ویژه مورد توجه قرار گیرد. بخشی از آسیبها و چالشهای خدماترسانی به هموطنان در سال گذشته ناشی از همین شرایط بود.
برای مثال، یکی از موضوعات مهم، فراهمبودن مکانهای مناسب برای اسکان اضطراری راهماندگان است. ما در شرایط عادی برای تأمین غذا و پوشش نیازهای اولیه آمادگی داریم، اما در شرایط خاص زمستانی سال گذشته با چالش مواجه شدیم. یکی دیگر از محورهای مهم، کنترل فنی ویژه پیش از اعزام ناوگان حملونقل مسافری است. سال گذشته برخی شرکتها با تأخیر در آمادهسازی و اعزام ناوگان مواجه بودند که میتواند در شرایط بحرانی نگرانیهای جدی ایجاد کند. در شرایط عادی مشکلی وجود ندارد، اما در زمان بحران، همین تأخیرها به مشکلات عمده منجر میشود و امسال باید بهطور جدی مدنظر قرار گیرد.»
کرمی اسد همچنین اظهار کرده است: «موضوع سوخترسانی در محورهای زمستانی نیز اهمیت بالایی دارد. پیشبینیهای لازم باید انجام شود تا در شرایط اضطراری با کمبود سوخت مواجه نشویم. همچنین پیشبینی نکردن جرثقیل سنگین در محورهای کوهستانی یکی از آسیبها بود؛ موضوعی که تأخیر در امدادرسانی و انسداد راهها را بهدنبال داشت. در حوزه مدیریت محورها، تجربه پلیس راه نشان داده که استقرار مدیر واحد در محورهای همجوار و هماهنگی کامل میان دستگاههای امدادی، باعث تسهیل خدماترسانی در شرایط خاص میشود.
پیشنهاد میکنم این مدل مدیریت واحد در سایر حوزهها نیز مورد توجه قرار گیرد. از دیگر چالشها، ضعف در ایمنی پرتگاهها و تجهیزات راه است که باید توسط دستگاههای مرتبط دنبال شود. همچنین یکی از مشکلات امدادرسانی، استفاده از لباسهای غیرمتحدالشکل توسط نیروهای امدادی بود؛ به همین دلیل امسال اولویت ما استفاده از پوششهای یکپارچه و استاندارد است. در طرح زمستانی امسال، یک خط قرمز جدی برای خودروهای شخصی و امدادی تعریف شده است.
همکاران ما در محورهای ورودی و پایگاهها بر نحوه تردد و رعایت الزامات ایمنی نظارت ویژه دارند و مسافران نیز باید این موضوع را مدنظر قرار دهند. اطلاعرسانی از شرایط ترافیکی و وضعیت محورهای کشور از اهمیت بالایی برخوردار است. استفاده از سامانههای پیامکی و هشداردهنده باید بر اساس جغرافیای هر استان انجام شود؛ زیرا ممکن است وضعیت جوی در مبدأ سفر پایدار باشد اما در ادامه مسیر، مسافر با شرایط زمستانی و کولاک مواجه شود.
با بهرهگیری از دادههای سازمان هواشناسی و پیشبینیهای دقیق این سازمان، میتوان مدیریت بهتری در عملیات زمستانی داشت و از بروز بسیاری از مشکلات پیشگیری کرد. لازم است تمام دستگاههای امدادی و خدماترسان، اطلاعات جوی را ملاک برنامهریزی قرار دهند تا عملیات زمستانی با دقت و هماهنگی بیشتری انجام شود.»
«محمدباقر سلیمی» معاون عملیات پلیس راهور با تأکید بر اینکه سرعت ثابت در همه شرایط جوی قابل قبول نیست، گفته است: «تجربه جهانی نشان میدهد اعمال سرعتهای متغیر در روزهای برفی، مهآلود و شرایط نامساعد جوی میتواند سهم مهمی در کاهش تصادفات داشته باشد. ریشه اصلی بسیاری از تصادفات ما سرعت غیرمجاز است و تجربه جهانی نیز این موضوع را تأیید میکند. در شرایط نامساعد جوی و جنبی، محدودیتهای سرعت باید متغیر باشد.
هیچ جای دنیا اینگونه نیست که سرعت مجاز ۱۲۰ کیلومتر در روز آفتابی، همان ۱۲۰ کیلومتر در روز مهآلود یا برفی باشد. به نظر میرسد باید از جایی آغاز کنیم. اگر زیرساختها فعال باشد و بتوانیم از طریق تابلوهای پیام متغیر و سامانههای اطلاعرسانی سرعت را در مقاطع مختلف کنترل کنیم، میتوانیم بخش مهمی از مشکلات و حوادث را کاهش دهیم.
خواهش من این است که اگر امکان فراهم است، حداقل در یکی دو آزادراه کشور این طرح را برای نخستینبار امسال اجرا کنیم تا نتایج آن مشخص شود. وقتی ظرفیتها در قالب یک طرح مشترک باشد، باید ظاهر کار نیز نشاندهنده اجرای طرح باشد. یعنی تیمهایی که در محورهای پرتصادف و ساعات اوج ترافیک حضور مییابند، فعال، آماده و کاملا مشخص باشند تا بتوانند در مدیریت ترافیک و پیشگیری از حوادث نقش موثر ایفا کنند. رسانهها نقش بسیار مهمی دارند و خواهش ما این است که در بحثهای آموزشی و اطلاعرسانی بهویژه در فصل زمستان ما را همراهی کنند.
این موضوع میتواند کمک بزرگی در کنترل تصادفات و بهبود وضعیت ایمنی در روزهای باقیمانده از سال باشد. یکی از چالشهای فنی، موضوع خودروهای هیبریدی و برقی است. سال گذشته نیز تیم کارشناسی پلیس راهور برای بررسی این خودروها به مراکز تولید مراجعه کرد و اطلاعات دقیقتری دریافت شد. تولیدکنندگان باید راهنماییهای لازم را در اختیار پلیس بگذارند تا هنگام وقوع حادثه، اقدامات فنی مناسب انجام شود و دامنه آسیبها افزایش پیدا نکند.»
همچنین «احمد شیرانی» رییس مرکز اطلاعات و کنترل ترافیک پلیس راهور فراجا با توجه به ورود موج بارشی جدید به کشور و آغاز بارشهای پاییزی اعلام کرده است: «در نخستینبارشهای پاییزی، به علت وجود ذرات روغن و رسوبات باقیمانده روی سطح مسیر، میزان لغزندگی بهطور قابلتوجهی افزایش مییابد وعدم رعایت احتیاط از سوی رانندگان میتواند احتمال تصادفات، واژگونیها و خروج از مسیر را بالا ببرد. در چنین شرایطی، کاهش سرعت پایینتر از حد مجاز اعلامشده در تابلوها، رعایت سرعت مطمئنه و افزایش هوشیاری رانندگان از مهمترین الزامات تردد ایمن است.
در شروع بارشهای سال گذشته نیز شاهد وقوع تصادفات زنجیرهای سنگین در بخش خودروهای شخصی و ناوگان حملونقل عمومی بودهایم که علت اصلی آن، بیتوجهی رانندگان به ضرورت کاهش سرعت در بارندگی و رعایت فاصله طولی مناسب با خودروی جلویی بوده است. اصرار برخی رانندگان به رسیدن در زمان مقرر، بدون توجه به شرایط نامناسب جوی، یکی از عوامل زمینهساز حوادث است.
رانندگان باید برای سفر در شرایط بارندگی زمان بیشتری در نظر بگیرند و با آگاهی از افزایش لغزندگی سطح مسیر، فاصله طولی ایمن را رعایت کنند و با سرعت مطمئنه، که الزاما پایینتر از سرعتهای مصوب جادهای است، تردد داشته باشند. توجه به شرایط پیشرو، رعایت احتیاط بیشتر، کاهش سرعت و افزایش فاصله طولی با خودرو جلویی، سه اصل حیاتی برای جلوگیری از بروز حوادث در روزهای بارانی پیشِرو است.»