نسل در حال نابودی؛ رشد مصرف دخانیات در نوجوانان ایران
شفاآنلاین »سلامت» مصرف دخانیات یکی از مهمترین بحرانهای سلامت عمومی در سطح جهان و ایران است. این معضل نه تنها بهدلیل پیامدهای جسمی و روانی گستردهاش بلکه بهخاطر هزینههای اقتصادی سنگینی که به دولتها و جوامع وارد میکند، یکی از دغدغههای جدی در حوزه سلامت به شمار میرود. با وجود هشدارهای سازمانهای بهداشتی جهانی، هنوز هم در بسیاری از کشورها از جمله ایران، استفاده از محصولات دخانی بدون کنترل و نظارتهای لازم ادامه دارد.
سن شروع مصرف دخانیات: به ۱۳ سال رسیده است!
به گزارش شفاآنلاین طبق آخرین گزارشها، سن آغاز مصرف دخانیات در ایران به ۱۳ سال رسیده است، آمار نگرانکنندهای که نشان میدهد نوجوانان کشور در معرض تهدیدات جدی برای سلامت خود قرار دارند. این سن پایین مصرف دخانیات نه تنها به وابستگی شدید به نیکوتین در آینده میانجامد، بلکه خطر ابتلا به بیماریهای ریوی، قلبی و انواع سرطانها را از سالهای ابتدایی زندگی افزایش میدهد.
دخانیات: مرگبارترین محصول قانونی
دخانیات، با وجود تمام آگاهیرسانیها درباره عوارض آن، همچنان به عنوان یکی از کالاهای قانونی در دسترس است که سالانه جان میلیونها نفر را میگیرد. طبق تحقیقات سازمان جهانی بهداشت، دخانیات عامل مرگ نیمی از مصرفکنندگان خود است. در ایران، حدود ۵۰ هزار نفر هر سال بهدلیل مصرف دخانیات یا مواجهه با دود آن جان خود را از دست میدهند، رقمی که از تلفات حوادث رانندگی نیز بیشتر است.
موانع قانونی و نظارتی در مقابله با مصرف دخانیات
گرچه قوانین محدودی برای کنترل مصرف دخانیات در ایران وجود دارد، اما این قوانین در عمل بهطور کامل اجرا نمیشوند. مصرف دخانیات در اماکن عمومی بدون هیچگونه جریمه یا محدودیتی ادامه دارد. در حالی که برای تخلفات رانندگی جریمههای سنگینی در نظر گرفته شده است، مصرفکنندگان دخانیات در مکانهای عمومی از هیچگونه مجازات یا نظارت قانونی برخوردار نیستند. این خلأ قانونی باید هرچه سریعتر اصلاح شود تا به سلامت عمومی آسیب وارد نشود.
دود دستدوم: تهدید برای افرادی که مصرفکننده نیستند
یکی از بزرگترین خطرات دخانیات، تأثیر آن بر افرادی است که خود مصرفکننده نیستند. طبق آمار سازمان جهانی بهداشت، هر ساله بیش از یک میلیون و سیصد هزار نفر در جهان بر اثر دود دستدوم جان خود را از دست میدهند. در ایران نیز، حدود ۱۰ تا ۱۲ هزار نفر سالانه بهدلیل دود دستدوم دخانیات جان خود را از دست میدهند. بیشترین قربانیان این دود غیرمستقیم، زنان، مادران و کودکان هستند که بدون آنکه مصرفکننده باشند، بهطور غیرمستقیم در معرض خطر قرار دارند.
محصولات دخانی جذاب برای نوجوانان: بستهبندیهای فریبنده
بستهبندیهای رنگارنگ و جذاب محصولات دخانی یکی از راههای اصلی جذب نوجوانان به مصرف سیگار است. این بستهبندیها نه تنها مصرف سیگار را فریبنده میکنند، بلکه بهطور غیرمستقیم به تبلیغ مصرف آن کمک میکنند. با وجود مصوبات قانونی برای استانداردسازی بستهبندیها، صنایع دخانی مقاومت کرده و مانع اجرای کامل این طرحها میشوند.
سیگارهای الکترونیکی: تهدید جدید نسل جوان
سیگارهای الکترونیکی که بهطور غیرقانونی وارد ایران میشوند، به یکی دیگر از چالشهای جدی سلامت تبدیل شدهاند. این محصولات، که حاوی ترکیبات شیمیایی ناشناخته هستند، بهویژه در میان نوجوانان محبوبیت پیدا کردهاند. سیگارهای الکترونیکی با ترکیبات معطر و تبلیغات فریبنده، مصرفکنندگان را به سمت خود جذب میکنند. این محصولات میتوانند خطرات بسیار بیشتری نسبت به سیگارهای معمولی داشته باشند.
راهکارهای کاهش مصرف دخانیات در نوجوانان
برای مقابله با رشد مصرف دخانیات در میان نوجوانان و جوانان، نیاز به اجرای دقیقتر قوانین و برخورد قاطع با تخلفات است. نظارت دقیق بر فروش دخانیات به افراد زیر ۱۸ سال و آموزشهای پیشگیرانه در مدارس و خانوادهها از جمله گامهای ضروری در کاهش مصرف دخانیات هستند. علاوه بر این، بستهبندیهای استاندارد، افزایش قیمتها و کاهش دسترسی به محصولات دخانی میتواند به عنوان راهکارهای بازدارنده مؤثر عمل کند.
افزایش مصرف دخانیات در میان نوجوانان ایرانی یکی از تهدیدات جدی برای سلامت عمومی است. این روند نه تنها به وابستگی به نیکوتین میانجامد، بلکه باعث بروز بیماریهای خطرناک و مرگبار از جمله سرطانها، بیماریهای ریوی و قلبی میشود. مقابله با این معضل نیازمند اجرای دقیقتر قوانین، تغییرات فرهنگی و آموزشی و برخورد قاطع با تولید و فروش محصولات دخانی است تا نسل آینده از این تهدیدات در امان بماند.
