دارودرمانی، سپری در برابر خطرات پنهان اختلال بیش‌فعالی
شفاآنلاین »سلامت» اختلال کم‌توجهی – بیش‌فعالی یا اِی‌دی‌اِچ‌دی (ADHD) یکی از شایع‌ترین اختلالات عصبی-رشدی است که با تکانشگری، بی‌قراری و حواس‌پرتی شناخته می‌شود. این ویژگی‌ها اگر کنترل نشوند، می‌توانند زمینه‌ساز رفتارهای پرخطر مانند سوءمصرف مواد، تصادفات رانندگی، جرم و حتی خودکشی شوند.
یافته‌های کلیدی پژوهش
به گزارش شفاآنلاین پژوهشگران مؤسسه کارولینسکا در سوئد با بررسی داده‌های ۱۴۸ هزار و ۵۸۱ بیمار ۶ تا ۶۴ ساله که بین سال‌های ۲۰۰۷ تا ۲۰۱۸ تشخیص ADHD دریافت کرده بودند، به نتایج چشمگیری دست یافتند. آنان دریافتند که آغاز دارودرمانی در سه ماه نخست پس از تشخیص می‌تواند خطر بروز رفتارهای پرخطر را به‌طور محسوسی کاهش دهد:
-
🔹 اقدام به خودکشی: ۱۷٪ کاهش در اولین اقدام، ۱۵٪ در موارد مکرر
-
🔹 سوءمصرف مواد: ۱۵٪ کاهش در نخستین‌بار، ۲۵٪ در موارد عود
-
🔹 ارتکاب جرم: ۱۳٪ کاهش در نخستین جرم، ۲۵٪ در جرایم مکرر
-
🔹 حوادث رانندگی: ۱۲٪ کاهش در اولین حادثه، ۱۶٪ در تکرارها
چرا دارودرمانی مؤثر است؟
به گفته‌ی ساموئل کورتز (Samuele Cortese)، روان‌پزشک و نویسنده‌ی این مطالعه، «شواهد جدید نشان می‌دهد که درمان دارویی نه‌تنها تمرکز و کنترل رفتاری را بهبود می‌بخشد، بلکه از بروز پیامدهای اجتماعی و روانی خطرناک جلوگیری می‌کند.»
داروهای محرک مانند متیل‌فنیدات (ریتالین) با افزایش سطح انتقال‌دهنده‌های عصبی در مغز، به بهبود توجه، تصمیم‌گیری و کنترل تکانه‌ها کمک می‌کنند و به همین دلیل می‌توانند اثر محافظتی در برابر رفتارهای پرخطر داشته باشند.
یک چالش جهانی
طبق آمار جهانی، حدود ۵ درصد از کودکان و ۲.۵ درصد از بزرگسالان به ADHD مبتلا هستند. این اختلال در زندگی روزمره، تحصیل، روابط اجتماعی و شغلی اثرگذار است و درمان‌نشدن آن می‌تواند به مشکلات جدی‌تر منجر شود.
پژوهشگران تأکید می‌کنند که آگاهی از فواید دارودرمانی و شروع به‌موقع آن، می‌تواند مسیر زندگی مبتلایان را از خطر به سوی کنترل و تعادل هدایت کند.
نتایج این مطالعه که در مجله پزشکی بریتانیا (British Medical Journal) منتشر شده، نشان می‌دهد دارودرمانی نه‌تنها ابزاری برای کنترل علائم ADHD است، بلکه سپری محافظ در برابر خطراتی است که ممکن است بدون درمان، آینده فرد را تهدید کنند.
