آموزش رانندگی در شهر، آزمون رانندگی در جاده
شفاآنلاین »جامعه» چند روز پیش با پسرم در جاده بودیم. او تازه گواهینامه گرفته و همه آموزش‌های رسمی رانندگی را گذرانده است. اما در یک سربالایی، سه کامیون سنگین با سرعت حدود ۳۰ کیلومتر جلوتر بودند و از روبه‌رو خودروهای سواری با سرعت بالا نزدیک می‌شدند. پسرم تصمیم گرفت سرعتش را کم کند، اما خودرو – که هنوز صفر و رگلاژ نشده – خاموش کرد و برای چند ثانیه وسط جاده ماند. خوش‌شانسی آوردیم که تصادفی رخ نداد.
آن لحظه به وضوح دیدم که آموزش رانندگی در شهر با واقعیت رانندگی در جاده فرق زیادی دارد. در آموزشگاه‌ها، هنرجو یاد می‌گیرد چگونه پارک دوبل بزند یا در چهارراه توقف کند، اما درباره‌ی کنترل خودرو در شیب، تخمین سرعت در جاده یا تصمیم‌گیری زیر فشار، آموزشی نمی‌بیند.
جاده، کلاسی که در آموزش نداریم
بسیاری از موقعیت‌های خطرناک جاده‌ای در محیط شهری قابل تجربه نیستند. برای مثال:
ترکیب خطرناک پیچ و سرازیری
اختلاف زیاد سرعت بین خودروهای سنگین و سواری
تخمین نادرست فاصله و سرعت در سبقت‌ها
خاموش شدن یا لغزش خودرو در مسیر
در شهر با سرعت‌های ۵۰ یا ۶۰ کیلومتر در ساعت، چنین شرایطی وجود ندارد، اما در جاده اختلاف سرعت گاهی به ۷۰ کیلومتر می‌رسد. همین ناآشنایی باعث می‌شود رانندگان تازه‌کار در جاده‌ها بیشتر دچار استرس، خطا و تصادف شوند.
شبیه‌سازهای رانندگی؛ حلقه گمشده آموزش و ایمنی
در آموزش خلبان‌ها، استفاده از شبیه‌ساز پرواز سال‌هاست که جزو الزامات است؛ چرا نباید چنین امکانی برای رانندگان وجود داشته باشد؟ اگر هر راننده‌ای سالی یک یا دو بار در شبیه‌ساز رانندگی جاده‌ای تمرین کند، ذهن او برای واکنش سریع و تصمیم درست در موقعیت‌های بحرانی تربیت می‌شود، بدون آنکه خطری در کار باشد.
اجرای چنین طرحی نه‌تنها نیاز به سرمایه‌گذاری دولتی ندارد، بلکه می‌تواند پتانسیل اقتصادی بالایی برای بخش خصوصی داشته باشد. مراکز شبیه‌ساز می‌توانند مانند آموزشگاه‌های رانندگی فعالیت کنند و در عین حال به کاهش تصادفات و حفظ جان انسان‌ها کمک کنند.
البته لازم است پیش از تبدیل این ایده به قانون، پژوهش‌هایی درباره‌ی تأثیر آن انجام شود؛ اما تجربه‌ی کشورهای پیشرفته نشان داده که آموزش با شبیه‌ساز می‌تواند میزان تصادفات مرگبار را به‌طور چشمگیری کاهش دهد.
نتیجه: آموزش رانندگی در کشور ما هنوز شهری است، در حالی که بیشتر تلفات، جاده‌ای‌اند. شبیه‌سازهای رانندگی می‌توانند حلقه‌ی گمشده میان یادگیری و ایمنی باشند — پلی میان آموزش و زندگی.
