گامی نو در تشخیص بیماری های خطرناک قبل از تولد
شفاآنلاین»سلامت» در حالی که مشکلات دوران بارداری همواره چالش‌های بزرگی برای سلامت مادر و جنین بوده است، یک پیشرفت تازه در دنیای پزشکی می‌تواند راهی نو برای حل این مسائل باز کند. پژوهشگران دانشگاه فناوری سیدنی (UTS) موفق شده‌اند با استفاده از فناوری چاپ سه‌بعدی زیستی، نسخه‌هایی از جفت انسان را در آزمایشگاه تولید کنند. این جفت‌های کوچک موسوم به «ارگانوئید» می‌توانند درک بهتری از مشکلات بارداری فراهم کنند و زمینه‌ساز درمان‌های جدید برای بیماری‌های پیچیده مانند پره‌اکلامپسی شوند.
جفت، اندام حیاتی در بارداری
به گزارش شفاآنلاین؛ جفت، که در دوران بارداری به‌عنوان رابطی بین مادر و جنین عمل می‌کند، وظیفه انتقال مواد غذایی و اکسیژن به جنین و دفع مواد زائد از بدن او را بر عهده دارد. هرگونه اختلال در عملکرد جفت می‌تواند به مشکلات جدی برای مادر و جنین منجر شود. طبق آمار سازمان جهانی بهداشت، مشکلات بارداری سالانه بیش از ۲۶۰ هزار مادر و میلیون‌ها نوزاد را در سراسر جهان به خطر می‌اندازد.
یکی از بیماری‌های جدی و شایع در دوران بارداری، پره‌اکلامپسی است که به‌ویژه در سه‌ماهه دوم و سوم بارداری بروز می‌کند. این بیماری می‌تواند موجب فشار خون بالا، آسیب به اعضای بدن و حتی مرگ مادر و جنین شود. به‌ویژه در مواردی که این بیماری به موقع تشخیص داده نشده یا درمان نشود، خطرات جدی برای سلامت مادر و نوزاد به همراه دارد.
چالش‌های مطالعه جفت و بارداری
مطالعه دقیق مشکلات بارداری به‌ویژه در مراحل اولیه همیشه دشوار بوده است. دستیابی به بافت جفت در سه‌ماهه اول بارداری به‌هیچ‌وجه ایمن و عملی نیست و پس از تولد نوزاد، ساختار جفت تغییراتی اساسی می‌کند که دیگر نمی‌تواند نمایانگر وضعیت اولیه خود باشد. علاوه بر این، مدل‌های حیوانی و سلولی نیز همواره قادر به بازسازی دقیق جفت انسانی نبوده‌اند.
بنابراین، پژوهشگران به دنبال روش‌هایی نوین برای مطالعه دقیق‌تر جفت و مشکلات مربوط به آن بوده‌اند تا بتوانند راه‌حل‌های ایمن‌تر و مؤثرتری برای مشکلات بارداری پیدا کنند.
تولید جفت‌های کوچک با چاپ سه‌بعدی زیستی
در این راستا، گروهی از محققان به سرپرستی لانا مک‌کلمنتس در دانشگاه فناوری سیدنی به‌تازگی توانسته‌اند با استفاده از فناوری چاپ سه‌بعدی زیستی، مدل‌هایی از جفت انسانی بسازند. این فناوری مشابه پرینترهای جوهرافشان است، با این تفاوت که در این فرآیند، سلول‌های زنده به جای جوهر استفاده می‌شوند.
محققان با استفاده از سلول‌های ویژه جفت به نام تروفوبلاست، آن‌ها را درون ژل‌های مصنوعی کنترل‌شده قرار داده و با استفاده از چاپ سه‌بعدی، این سلول‌ها را در محیط آزمایشگاهی به شکل توده‌هایی به نام ارگانوئید تولید کردند. این ارگانوئیدها به‌طور شگفت‌انگیزی شباهت زیادی به جفت انسانی در مراحل اولیه بارداری دارند.
نتایج و اهمیت این تحقیق
یافته‌های این تحقیق که در نشریه معتبر Nature Communications منتشر شده است، نشان دادند که جفت‌های کوچک تولید شده با این روش جدید، رشد و نوع سلول‌هایی متفاوت از ارگانوئیدهای سنتی دارند. این تفاوت‌ها نشان‌دهنده اهمیت محیط رشد سلول‌ها و نقش آن در بلوغ و توسعه آن‌هاست.
اهمیت این دستاورد در آن است که برای نخستین بار می‌توان شرایط پیچیده دوران بارداری را با دقت بسیار بیشتری بازسازی کرد. پژوهشگران این ارگانوئیدهای چاپ‌شده را در معرض مولکول‌های التهابی مرتبط با بیماری‌هایی همچون پره‌اکلامپسی قرار دادند و واکنش آن‌ها به داروهای مختلف را آزمایش کردند. این رویکرد می‌تواند در آینده به پیش‌بینی، پیشگیری و درمان بهتر مشکلات بارداری کمک کند.
راه‌گشایی برای درمان‌های آینده
این فناوری نوین نه تنها می‌تواند به درک بهتر از فرآیندهای بارداری و مشکلات مرتبط با آن کمک کند، بلکه می‌تواند به محققان اجازه دهد تا داروهای جدید را در محیطی امن و کنترل‌شده آزمایش کنند، بدون آنکه خطراتی برای مادر یا جنین وجود داشته باشد. با این رویکرد، امیدها برای درمان بیماری‌های پیچیده‌ای مانند پره‌اکلامپسی و سایر اختلالات بارداری افزایش یافته است.
نتایج این تحقیق نویدبخش گام‌های جدید در علم پزشکی است که می‌تواند به بهبود سلامت مادران و نوزادان در دوران بارداری کمک شایانی کند.
در حالی که مشکلات دوران بارداری همواره چالش‌های بزرگی برای سلامت مادر و جنین بوده است، یک پیشرفت تازه در دنیای پزشکی می‌تواند راهی نو برای حل این مسائل باز کند. پژوهشگران دانشگاه فناوری سیدنی (UTS) موفق شده‌اند با استفاده از فناوری چاپ سه‌بعدی زیستی، نسخه‌هایی از جفت انسان را در آزمایشگاه تولید کنند. این جفت‌های کوچک موسوم به «ارگانوئید» می‌توانند درک بهتری از مشکلات بارداری فراهم کنند و زمینه‌ساز درمان‌های جدید برای بیماری‌های پیچیده مانند پره‌اکلامپسی شوند.
جفت، اندام حیاتی در بارداری
جفت، که در دوران بارداری به‌عنوان رابطی بین مادر و جنین عمل می‌کند، وظیفه انتقال مواد غذایی و اکسیژن به جنین و دفع مواد زائد از بدن او را بر عهده دارد. هرگونه اختلال در عملکرد جفت می‌تواند به مشکلات جدی برای مادر و جنین منجر شود. طبق آمار سازمان جهانی بهداشت، مشکلات بارداری سالانه بیش از ۲۶۰ هزار مادر و میلیون‌ها نوزاد را در سراسر جهان به خطر می‌اندازد.
یکی از بیماری‌های جدی و شایع در دوران بارداری، پره‌اکلامپسی است که به‌ویژه در سه‌ماهه دوم و سوم بارداری بروز می‌کند. این بیماری می‌تواند موجب فشار خون بالا، آسیب به اعضای بدن و حتی مرگ مادر و جنین شود. به‌ویژه در مواردی که این بیماری به موقع تشخیص داده نشده یا درمان نشود، خطرات جدی برای سلامت مادر و نوزاد به همراه دارد.
چالش‌های مطالعه جفت و بارداری
مطالعه دقیق مشکلات بارداری به‌ویژه در مراحل اولیه همیشه دشوار بوده است. دستیابی به بافت جفت در سه‌ماهه اول بارداری به‌هیچ‌وجه ایمن و عملی نیست و پس از تولد نوزاد، ساختار جفت تغییراتی اساسی می‌کند که دیگر نمی‌تواند نمایانگر وضعیت اولیه خود باشد. علاوه بر این، مدل‌های حیوانی و سلولی نیز همواره قادر به بازسازی دقیق جفت انسانی نبوده‌اند.
بنابراین، پژوهشگران به دنبال روش‌هایی نوین برای مطالعه دقیق‌تر جفت و مشکلات مربوط به آن بوده‌اند تا بتوانند راه‌حل‌های ایمن‌تر و مؤثرتری برای مشکلات بارداری پیدا کنند.
تولید جفت‌های کوچک با چاپ سه‌بعدی زیستی
در این راستا، گروهی از محققان به سرپرستی لانا مک‌کلمنتس در دانشگاه فناوری سیدنی به‌تازگی توانسته‌اند با استفاده از فناوری چاپ سه‌بعدی زیستی، مدل‌هایی از جفت انسانی بسازند. این فناوری مشابه پرینترهای جوهرافشان است، با این تفاوت که در این فرآیند، سلول‌های زنده به جای جوهر استفاده می‌شوند.
محققان با استفاده از سلول‌های ویژه جفت به نام تروفوبلاست، آن‌ها را درون ژل‌های مصنوعی کنترل‌شده قرار داده و با استفاده از چاپ سه‌بعدی، این سلول‌ها را در محیط آزمایشگاهی به شکل توده‌هایی به نام ارگانوئید تولید کردند. این ارگانوئیدها به‌طور شگفت‌انگیزی شباهت زیادی به جفت انسانی در مراحل اولیه بارداری دارند.
نتایج و اهمیت این تحقیق
یافته‌های این تحقیق که در نشریه معتبر Nature Communications منتشر شده است، نشان دادند که جفت‌های کوچک تولید شده با این روش جدید، رشد و نوع سلول‌هایی متفاوت از ارگانوئیدهای سنتی دارند. این تفاوت‌ها نشان‌دهنده اهمیت محیط رشد سلول‌ها و نقش آن در بلوغ و توسعه آن‌هاست.
اهمیت این دستاورد در آن است که برای نخستین بار می‌توان شرایط پیچیده دوران بارداری را با دقت بسیار بیشتری بازسازی کرد. پژوهشگران این ارگانوئیدهای چاپ‌شده را در معرض مولکول‌های التهابی مرتبط با بیماری‌هایی همچون پره‌اکلامپسی قرار دادند و واکنش آن‌ها به داروهای مختلف را آزمایش کردند. این رویکرد می‌تواند در آینده به پیش‌بینی، پیشگیری و درمان بهتر مشکلات بارداری کمک کند.
راه‌گشایی برای درمان‌های آینده
این فناوری نوین نه تنها می‌تواند به درک بهتر از فرآیندهای بارداری و مشکلات مرتبط با آن کمک کند، بلکه می‌تواند به محققان اجازه دهد تا داروهای جدید را در محیطی امن و کنترل‌شده آزمایش کنند، بدون آنکه خطراتی برای مادر یا جنین وجود داشته باشد. با این رویکرد، امیدها برای درمان بیماری‌های پیچیده‌ای مانند پره‌اکلامپسی و سایر اختلالات بارداری افزایش یافته است.
نتایج این تحقیق نویدبخش گام‌های جدید در علم پزشکی است که می‌تواند به بهبود سلامت مادران و نوزادان در دوران بارداری کمک شایانی کند.
