شفاآنلاین»سلامت آلزایمر، شایعترین نوع دمانس و یکی از چالشهای جدی سلامت عمومی، با تخریب تدریجی سلولهای مغزی همراه است؛ فرآیندی که به اختلال در حافظه، کاهش تواناییهای شناختی و بروز مشکلات رفتاری منجر میشود. با توجه به روند روبهرشد سالمندی جمعیت کشور، پیشبینی میشود طی دو دهه آینده شمار مبتلایان به این بیماری در ایران چند برابر شود و آلزایمر به بحرانی اجتماعی و اقتصادی بدل گردد.
یکی از باورهای نادرستی که در جامعه رایج است، این تصور است که فراموشی در سالمندان بخشی طبیعی از فرآیند پیری است. اما باید دانست که آلزایمر، بیماریای مستقل و پیشرونده است که نباید آن را به سادگی نادیده گرفت. در مراحل پیشرفته، این بیماری میتواند استقلال فرد را به طور کامل از بین ببرد و توانایی انجام سادهترین فعالیتهای روزمره را نیز مختل کند.
راههایی برای کاهش سرعت پیشرفت بیماری
ورزش منظم، درگیر نگه داشتن ذهن از طریق مطالعه و بازیهای فکری، حضور فعال در جمعهای خانوادگی و اجتماعی، و همچنین کنترل بیماریهای مزمنی نظیر دیابت و فشار خون، از جمله راهکارهایی هستند که میتوانند روند پیشرفت بیماری را کند کرده و کیفیت زندگی بیماران را بهبود بخشند.
از سوی دیگر، نقش تغذیه در پیشگیری از پیشرفت آلزایمر بسیار مهم است. رژیم مدیترانهای که بر مصرف میوه و سبزیجات تازه، غلات کامل، حبوبات، ماهی و روغن زیتون تأکید دارد و در عین حال مصرف گوشت قرمز و غذاهای پرچرب را محدود میکند، میتواند سلامت مغز را حفظ کرده و در کاهش سرعت پیشرفت این بیماری مؤثر باشد.
نقش خانواده و مراقبین سالمندان نیز در این میان حیاتی است. طراحی برنامههای منظم روزانه، استفاده از یادداشتها و تقویمها، ایمنسازی فضای منزل و فراهم آوردن لحظات شاد و تعاملات عاطفی، همگی میتوانند به بهبود کیفیت زندگی سالمندان کمک کنند.
امیدهای نو در سایه پیشرفت علم
در سالهای اخیر، فناوریهای نوین از جمله تصویربرداریهای دقیق مغزی و کاربرد هوش مصنوعی، نقش قابل توجهی در تشخیص زودهنگام آلزایمر ایفا کردهاند. همچنین درمانهای دارویی جدیدی معرفی شدهاند که برخی از آنها توانستهاند سرعت پیشرفت بیماری را کاهش دهند. گرچه هنوز درمان قطعی در دسترس نیست، اما این پیشرفتها امید تازهای در عرصه پزشکی ایجاد کردهاند.
۲۱ سپتامبر، روز جهانی آلزایمر بنا به اعلام سازمان بینالمللی آلزایمر، روز ۲۱ سپتامبر هر سال به عنوان روز جهانی آلزایمر گرامی داشته میشود. آمارهای جهانی حاکی از آن است که بیش از ۵۵ میلیون نفر در سراسر جهان با این بیماری زندگی میکنند و پیشبینی میشود این رقم تا سال ۲۰۵۰ به بیش از ۱۳۰ میلیون نفر برسد/ مدیرگروه سالمندشناسی دانشکده بهداشت و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی شیراز