کد خبر: ۳۶۶۰۱۲
تاریخ انتشار: ۱۱:۴۸ - ۰۱ شهريور ۱۴۰۴ - 2025August 23
روز پزشک و چالش‌های بزرگ نظام سلامت/

پزشکان و درد‌های بی نام و نشان

عدالت در سلامت یکی از مهمترین مولفه‌های هردولت موفق و کار آمد در دنیا است که به معنای دسترسی برابر به مراقبت‌ها، دسترسی برای نیاز برابر و تامین شرایط برای زندگی تمام مردم که تا حد ممکن آنها را بر مدار سلامت و دور از بیماری نگه دارد.

شفاآنلاین»سلامت» در قانون اساسی جمهوری اسلامی در مفاد ۳، ۲۹ و ۴۳ قانون اساسی نسبت به وظیفه دولت برای تامین سلامت مردم تاکیدشده است. براساس اصل ۲۹ قانون اساسی، تامین نیاز‌های بهداشتی و درمانی مردم بر عهده دولت است و باید از محل درآمد‌های عمومی و درآمد‌های حاصل از مشارکت‌های مردم تامین شود. در سیاست‌های کلی سلامت نیز تاکید شده که علاوه بر کاهش سهم پرداختی مردم از هزینه‌های سلامت، بیمار نباید جز رنج بیماری دغدغه دیگری داشته باشد. اگر چه در قانون آمده که مردم تنها  باید ۳۰ درصد از هزینه‌های درمان را بپردازند نه تنها کاهش پیدا نکرد بلکه ۷۰  درصد  هم  افزایش یافته است. سیاست‌های کلی سلامت نه تنها کاهش هزینه‌ها بلکه دغدغه‌های زیادی را برای بیماران بوجود آورده است. 
 
به گزارش شفاآنلاین، مردم از پس هزینه‌های درمان بر نمی‌آیند و تا زمانی که بیماریشان حاد نشود سعی می‌کنند به پزشک مراجعه نکنند. آنان حتی برای انجام آزمایشات دوره‌ای هم کمتر به مراکز درمانی مراجعه می‌کنند.  قیمت دارو افزایش پیدا کرده و دارو‌های اساسی در دارو خانه‌ها وجود ندارد و مردم برای تامین دارو هایشان  مجبورند سر از بازار سیاه دربیاورند اگر خدا‌ی ناکرده پای بیماری به بیمارستان باز شود رفتنش با خودش است و مرخص شدنش با خدا است.  پزشکانی  که زمانی افتخارشان سوگند نامه بقراط بود.  براحتی علاوه بر هزینه‌های بیمارستان برای خودشان زیر میزی می‌گیرند پزشکان و کادر درمان به خاطردهن کجی به تعیین تعرفه‌ها از سمت دولت، خودشان مقدار تعرفه را تعیین می‌کنند واز کارت خوان هم استفاده نمی‌کنند و بیمار باید یا پول نقد داشته باشد یا اینکه زحمت انتقال کارت به کارت پول را به نام یکی از اقوام دکتر واریز کند؛ و این دور باطل همچنان ادامه دارد و در این میان هر روز مردم بیشتری به خاطربیماری به زیر خط فقر می‌روند  و به علت ناکار آمدی مسئولان بی عدالتی در سلامت را تجربه می‌کنند.
 
‎زیرمیزی پزشکان زیر ذره‌بین قانون

‎چندی قبل دکتر حسینعلی شهریاری رئیس کمیسیون بهداشت مجلس در مصاحبه با رسانه‌های گروهی از بررسی راهکار‌های حذف زیرمیزی پزشکان خبر داده واظهار داشته است: پیشنهاد‌های کارشناسی در حال جمع‌بندی و هدف ما اجرای عدالت در درمان و حفظ کرامت بیماران و پزشکان است.

‎به گفته وی خوشبختانه دولت و مجلس به طور هم‌زمان وارد عمل شدند و کمیته‌ای تخصصی در این زمینه تشکیل شده و جلسات آن در حال برگزاری است البته پیشنهاد‌های کارشناسی در حال جمع‌بندی و هدف ما اجرای عدالت در درمان و حفظ کرامت بیماران و پزشکان است. مجلس هم آمادگی کامل برای همکاری با وزارت بهداشت به منظور تصویب یا اصلاح قوانین برای تعرفه‌گذاری عادلانه، شفافیت مالی و نظارت هوشمندانه را دارد تا از این طریق زمینه حذف پدیده ناپسند زیرمیزی فراهم شود.

‎نماینده مردم زاهدان در مجلس دوازدهم بر استفاده دقیق از ظرفیت سازمان امور مالیاتی برای نظارت بر گردش مالی پزشکان و اخذ مالیات تصاعدی تأکید کرده و افزوده: در چنین شرایطی، دریافت زیرمیزی دیگر برای هیچ پزشکی به‌صرفه نخواهد بود.  مجلس و دولت باید راهکار‌های عملیاتی مشترک را اجرا کنند البته برخی پزشکان در تامین معیشت با مشکل مواجه هستند و نیاز است در این رابطه تدابیر لازم را اتخاذ کرد.

‎وی هشدار داد:ه نمی‌توان از پزشکی که ماهانه ۱۴ میلیون تومان درآمد دارد و نمی‌تواند معیشت خانواده خود را تامین کند احتمال بروز رفتار‌های انحرافی را نداشته باشیم در این رابطه فشار‌های اقتصادی زمینه بروز رفتار‌های انحرافی را افزایش داده و یکی از دلایل مهاجرت گسترده پزشکان نیز همین موضوع است؛ متاسفانه سالانه با مهاجرت هزاران پزشک متخصص مواجه هستیم بنابراین باید برای حفظ نخبگان در مسیر تعرفه گذاری واقعی و منصفانه گام برداشت.

‎شرایط اخلاق پزشکی در کشور

‎دکتر حسام الدین ریاحی  – متخصص اخلاق پزشکی  در مورد وضعیت اخلاق پزشکی در جامعه به خبرنگار برنا می‌گوید: از نظر آموزش حرفه‌ای می‌توان گفت که ما شرایط خوبی نداریم پزشکان فارغ التحصیل در مورد حقوق بیماران و نحوه بر خورد با آنان آموزش‌های صحیحی ندیده‌اند، زیرا آموزش‌ها اکثرا نظری و تئوریک بوده است. اما از نظر تالیف کد و مقرارت در نظام پزشکی و بر گزاری کلاس‌های آکادمیک در دانشگاه موفق بوده‌ایم به نظر می‌رسد ما در  بحث علمی وتئوریک  مشکلی نداریم، اما در مورد بحث رفتار عملی مشکل داریم؛ که علت  این کمبود هم مداخله دولت و حاکمیت و تعرفه‌های پزشکی است. 

‎دولت و حاکمیت به پزشکان اجازه نمی‌دهد که تعرفه‌های را به عنوان یک نهاد مستقل خودشان تعیین کنند و احساس می‌کنند که مورد ظلم واقع شده‌اند از این رو رفتار اخلاقی ندارند و دنبال تجارت و پول در آوردن هستند. از این جهت ما شاهد سوء  رفتار از طرف جامعه پزشکی هستیم عدالت در چهار اصل اخلاق پزشکی حرفه‌ای وجود دارد عدالت یعنی پزشکان اجازه داشته باشند که به طور عادلانه دستمزد خودشان را داشته باشند. به عنوان مثال در حوزه تعرفه‌ها  دولت و وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی مداخله می‌کند به عنوان مثال تعرفه ویزیت یک پزشک را ۳۰۰ هزار تومان تعیین می‌کند در حالی که دستمزد یک آرایشگر بیشتر از ۳۰۰ هزار تومان است و این ناعادلانه است طبیعتا وقتی یک متخصص خودش را با یک آرایشگر مقایسه می‌کند دچار ناراحتی می‌شود از این تصمیم میگیرد در مطبش یکسری کار‌های زیبایی بی ارزش هم انجام دهد. از تزریق بوتاکس و ژل گرفته تا مو‌های زائد و.  چون میداند در این کار پول وجود دارد و این یک نوع بی عدالتی در مورد جایگاه پزشک است به طوری که شرایط آنان را به جایی رسانده است که مشاغل نامربوط دارند و به جای اینکه به فکر طبابت باشند دنبال کار‌های زیبایی بی ارزش هستند. 

‎مشاورفرهنگی دانشگاه علوم پزشکی آزاد اسلامی ایران در پاسخ به این پرسش که بسیاری از پزشکان حتی از کارت خوان هم استفاده  نمی‌کنند یاد آوری می‌کند: حاکمیت از پزشکان مالیات می‌گیرد و کارت خوان را می‌گذارند که بر اساس آن مالیات پرداخت کنند آنان معتقدند، چون تعرفه‌های ما واقعی نیست پس ما هم در آمد واقعی خودمان را پنهان میکنیم که دولت نتواند از ما مالیات دریافت کند. البته تعداد پزشکانی که این کار را انجام می‌دهند در اقلیت هستند و بیشتر پزشکان سعی می‌کنند به عنوان شهروندان عادی مالیات خود را بپردازند و در مطب هم از کار تخوان استفاده کنند.

‎درد و دل پزشکان
 
‎جراحی جوانی که خودش را علی رضا معرفی می‌کند می‌گوید: بهترین دوران عمرمان را در کشیک‌های بیمارستان با ساعات کار طولانی، شیفت‌های بدون استراحت و حقوق کم گذراندیم. در زمان دستیاری نه تنها حقوق و دستمزد ضابطه مندی نداشتیم بلکه ساعت کاری مشخص و معینی هم نداشتیم. امروز هم جایگاه پزشک آنچنان متزلزل شده است که یک چهارم پزشکان به دنبال گرفتن پروانه طبابت شان نیستند. بسیاری از پزشکان به علت اینکه جایگاه واقعی خودشان را پیدا نمی‌کنند به کشور‌های دیگر مهاجرت می‌کنند که این مساله ضرر بزرگی برای جامعه است که نیازمند نگاه جدی سیاست گذاران این حوزه است. بیماران می‌اندیشند که پول پارو می‌کنیم و این مساله تا حدود زیادی به علت غرض ورزی‌های رسانه‌ای است. اما فراموش نکنید ما هم انسان هستیم و وقتی شرایط نابسامان اقتصادی مردم را می‌بینیم دلمان به درد می‌آید. مردم نمی‌دانند از فیش بیمارستانی که بیمار پرداخت می‌کند تقریباً ۷ درصد سهم پزشک است و بیش از ۹۳ درصد فیش صرف هزینه هتلینگ، دارو، تجهیزات و فضای بیمارستانی می‌شود. در حالی که تصور بیمار این است که ۲۰ میلیونی که پرداخت کرده به جیب پزشک رفته است. اصلاً چنین چیزی نیست بلکه مبلغ نا چیزی است که با تأخیر هم پرداخت می‌شود.

‎علی رضا با بیان این مطلب که هنوز در خانه پدرم زندگی می‌کنم می‌افزاید: چرخه بهداشت و درمان کشور معیوب است و کسی هم به فکر نیست  من جراح مجبورم زیر میزی بگیرم تا هزینه‌های زندگیم تامین شود چاره‌ای نیست. دولت از دستگاه‌های کارتخوان مالیات می‌گیرد از این رو بیماران را مجبور می‌کنیم که به اسم شخصی دیگر کارت به کارت کنند. فکر می‌کنید این کار‌ها قداست پزشک را زیر سوال نمی‌برد و خوشمان می‌آید نقش دزدان سر گردنه را بازی کنیم. 

‎وی می‌گوید: با توجه به شرایط اقتصادی امروز جراحی به صرفه نیست بسیاری از همکاران ما در بخش ساخت و ساز مشغول شده‌اند و دست‌هایی که باید جان بیماران را نجات می‌داد امروز سنگ و آجر معامله می‌کنند. 

‎دکتر پروانه اعتمادی نیز می‌گوید: ما در حال حاضر با مشکل غیر واقعی بودن تعرفه‌ها رو‌به‌رو هستیم. فشار زیادی که به خاطر پرداخت مالیات به پزشکان وارد می‌شود باعث شده که جامعه پزشکی با بحران‌های زیادی رو‌به‌رو شود. متاسفانه وقتی از پزشک حرف می‌زنیم ذهنیت مردم به سمت پزشکان مرفه می‌رود در حالی که امروزه پزشکانی داریم که با حداقل‌ها زندگی می‌کنند. ما پزشکانی داریم که به علت شرایط نامساعد اقتصادی مجبورند دو شیفت در بیمارستان کارکنند. 

نظرات بینندگان