شوک قیمتی درمان سرطان در ایران!
شفاآنلاین»سلامت» در سال جاری، هزینه داروهای ضدسرطان در ایران به طور میانگین بین ۳۰ تا ۵۰ درصد نسبت به سال قبل افزایش یافته است. برآورد می‌شود که در ایران سالانه حدود ۳۰۰۰ میلیارد تومان (معادل تقریبی ۷۱۴ میلیون دلار) برای درمان سرطان هزینه می‌شود.
به گزارش شفاآنلاین: بیماران سرطانی در ایران طی سال‌های اخیر با یک شوک قیمتی در روند درمان مواجه شده‌اند؛ به گونه‌ای که هزینه‌های داروها، شیمی‌درمانی و پرتودرمانی به‌طور محسوسی افزایش یافته و بار مالی جدیدی بر دوش خانواده‌ها گذاشته است. این تغییرات اغلب ناشی از نوسانات ارزی، تحریم‌ها و افزایش هزینه تولید مواد اولیه دارویی است؛ با این حال پوشش بیمه‌ای، حمایت مراکز درمان سرطان دولتی و کمک‌های خیرین سبب شده بیماران بتوانند با آرامش بیشتری مسیر درمان را ادامه دهند و دغدغه‌های مالی تا حد امکان کاهش پیدا کند.
افزایش هزینه‌های درمان سرطان نسبت به سال قبل
در سال جاری، هزینه داروهای ضدسرطان در ایران به طور میانگین بین ۳۰ تا ۵۰ درصد نسبت به سال قبل افزایش یافته است و در برخی موارد داروهای خاص مانند نلارابین تا ۱۲۷ درصد گران‌تر شدند. این رشد قیمت عمدتا به نوسانات ارزی، تحریم‌های دارویی و افزایش تعرفه‌های پزشکی مربوط می‌شود. با وجود این افزایش، بیمه سلامت حدود ۷۰ درصد هزینه‌های دارویی سرطان را تقبل می‌کند و مؤسسات خیریه مانند محک با جذب کمک‌های مردمی بخش دیگری از هزینه درمان سرطان را جبران می‌کنند؛ در نتیجه بسیاری از بیماران با کمک این پوشش‌ها می‌توانند درمان خود را با دغدغه کمتر ادامه دهند.
تحریم‌ها چه تاثیری بر قیمت داروهای سرطانی گذاشته است؟
تحریم‌های اقتصادی، ایران را با محدودیت در تبادلات بانکی و دشواری واردات مواد اولیه دارو مواجه کرده است. بسیاری از کارخانه‌های داخلی ناگزیرند برای تولید داروهای ضدسرطان بخش اعظم مواد اولیه را از بازار سیاه یا با نرخ ارز آزاد تهیه کنند که هزینه تمام‌شده را بالا می‌برد. به‌عنوان مثال، گزارش سازمان جهانی بهداشت نشان می‌دهد دسترسی به داروهای وارداتی و مواد اولیه آنها به طرز محسوسی کاهش یافته و قیمت تمام‌شده دارو تا ۲۰ تا ۳۰ درصد افزایش یافته است. این فشار‌های اقتصادی نهایتا به افزایش هزینه شیمی درمانی در ایران می‌انجامد، هرچند هنوز کمبود مطلق داروی حیاتی در سطح بیمارستان‌ها دیده نمی‌شود.
با وجود این چالش‌ها، راهکار‌هایی برای کاهش بار مالی بیماران به کار گرفته شده است. وزارت بهداشت و بیمه سلامت با ایجاد کانال‌های ویژه بانکی، واردات داروهای سرطان را در چارچوب معافیت‌های انسان‌دوستانه تسهیل کرده و پوشش بیمه‌ای برای بیماران سرطانی را تا حدود ۷۰ تا ۹۵ درصد افزایش داده است. از سوی دیگر، توسعه تولید داخلی انواع داروی شیمی‌درمانی و کمک مؤسسات خیریه نیز در کاهش نگرانی خانواده‌ها نقش موثری داشته است؛ بنابراین اگرچه تحریم‌ها هزینه‌های درمان را بالاتر برده، اما با حمایت‌های دولتی و مردمی، دغدغه بیماران تا حد قابل قبولی مدیریت می‌شود.
راهکار‌های کاهش هزینه‌ها
سازمان بیمه سلامت ایران از طریق صندوق بیماری‌های خاص و صعب‌العلاج بیش از ۷۰ درصد هزینه داروهای سرطان را تحت پوشش قرار می‌دهد و در مواردی تا ۱۰۰ درصد هزینه داروهای جدید را پرداخت می‌کند؛ این کمک هزینه بیماران سرطانی به ویژه برای داروهای گران‌قیمت، فشار مالی را تا حد زیادی کاهش داده است. علاوه بر این، بیمه تأمین اجتماعی در مراکز خود تا ۹۰ درصد هزینه شیمی‌درمانی را پوشش می‌دهد و بیمه‌های تکمیلی می‌توانند با تقبل بخشی از هزینه‌های تشخیصی و پرسنل درمانی، نیاز‌های مالی خانواده‌ها را بیشتر تأمین کنند.
در کنار حمایت‌های بیمه‌ای، بیمارستان‌های دولتی مانند بیمارستان میلاد، امام‌خمینی و شرکت نفت خدمات شیمی‌درمانی و رادیوتراپی را با تعرفه‌های دولتی ارائه می‌کنند؛ طبق ضوابط سازمان بیمه سلامت، هزینه هر جلسه شیمی‌درمانی در این مراکز بین ۷۶ هزار تا ۱۶۱ هزار تومان است که معمولا تا ۶۰ درصد کمتر از بخش خصوصی محاسبه می‌شود. در این شرایط، دکتر اربابی متخصص رادیوتراپی و دیگر پزشکان باتجربه با برنامه‌ریزی دقیق درمان، همراه و همدل با بیماران، شرایط مراقبتی و مشاوره‌ای مناسبی را فراهم می‌کنند تا خانواده‌ها با آرامش بیشتری روند بهبود را دنبال کنند.
مقایسه هزینه‌های درمان سرطان در ایران با کشور‌های همسایه
در مقایسه کلی، برآورد می‌شود که در ایران سالانه حدود ۳۰۰۰ میلیارد تومان (معادل تقریبی ۷۱۴ میلیون دلار) برای درمان سرطان هزینه می‌شود، در حالی که فقط درمان سرطان در ترکیه در سال‌های اخیر به حدود ۳ میلیارد دلار رسیده است. همچنین در امارات متحده عربی هر دور شیمی‌درمانی ممکن است بین ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار درهم (معادل ۸۲ تا ۱۱۰ هزار دلار) هزینه داشته باشد و در عربستان سعودی نیز متوسط هزینه دوره‌های کامل درمان در کلینیک‌های خصوصی به ۲۰ تا ۳۰ هزار دلار نزدیک می‌رسد. این ارقام نشان می‌دهد هزینه‌های درمان در ایران کمتر از بسیاری از کشور‌های منطقه است، هرچند امکانات و سطح درآمد سرانه نیز باید در نظر گرفته شود.
از سوی دیگر در ایران مراکز درمان سرطان دولتی و دانشگاهی با تعرفه‌های مصوب وزارت بهداشت خدمات شیمی‌درمانی و پرتودرمانی را با هزینه‌ای بسیار کمتر از بخش خصوصی ارائه می‌کنند؛ علاوه بر این بیمه سلامت و تأمین اجتماعی تا ۷۰–۹۵ درصد هزینه‌های درمان را پوشش می‌دهند و خیریه‌هایی مثل محک نیز در تأمین کمک هزینه برای بیماران سرطانی به آنها کمک می‌کنند. همین شبکه‌های حمایتی موجب شده خانواده‌ها بتوانند روند درمان را با آرامش و هزینه معقول‌تری دنبال کنند، بی آنکه دچار فشار مالی سنگین شوند.
