ارتباط کابوس با پیری و مرگ زودرس

شفاآنلاین»سلامت» نتایج یک تحقیق جدید نشان می‌دهد افرادی که به‌ طور منظم کابوس می‌بینند، نه‌تنها سریع‌تر پیر می‌شوند، بلکه احتمال مرگ زودهنگام در آنها تا سه برابر بیشتر است.

به گزارش شفاآنلاین: پژوهشگری به نام دکتر عبیدمی اوتایکو و همکاران او داده‌های بیش از ۱۸۳ هزار بزرگسال بین سنین ۲۶ تا ۸۶ سال را تجزیه و تحلیل کردند، که در چندین مطالعه شرکت کرده بودند. در آغاز این مطالعات، افراد میزان تجربه کابوس‌های خود را به‌ صورت خوداظهاری گزارش دادند و سپس بین ۱.۵ تا ۱۹ سال تحت پیگیری قرار گرفتند.

نتایج مطالعه

نتایج نشان داد افرادی که هفته‌ای یک‌بار یا بیشتر کابوس می‌بینند، بیش از سه برابر افرادی که هرگز یا به‌ندرت کابوس می‌دیدند، قبل از رسیدن به ۷۰ سالگی فوت کرده بودند.

اوتایکو بیان کرد که این ارتباط کاملاً مشخص است. او و گروهش به این نتیجه رسیدند که تکرار کابوس‌ها، پیش‌بینی‌کننده‌ای قوی‌تر برای مرگ زودرس نسبت به عواملی مانند سیگار کشیدن، چاقی، رژیم غذایی ناسالم یا بی‌تحرکی است. او این نتایج را در کنگره آکادمی نورولوژی اروپا ۲۰۲۵ در هلسینکی، فنلاند در تاریخ ۲۳ ژوئن ارائه خواهد داد.

تحلیل سن زیستی افراد

پژوهشگران سن زیستی شرکت‌کنندگان را با اندازه‌گیری طول تلومر بررسی کردند. تلومرها توالی‌های کوچکی از DNA هستند که در انتهای کروموزوم‌ها قرار دارند و با هر بار تقسیم سلولی کوتاه‌تر می‌شوند. کوتاه شدن آنها با پیری زودهنگام مرتبط است. پیری زیستی به روند فرسودگی بدن از داخل اشاره دارد.

در این بخش از مطالعه، داده‌های حدود ۲۴۰۰ کودک ۸ تا ۱۰ ساله نیز وارد شد، که والدین آنها تعداد کابوس‌ها را گزارش داده بودند. سن زیستی بزرگسالان علاوه بر تلومر، با استفاده از یک ابزار مولکولی معروف به «ساعت‌ اپی‌ژنتیکی» نیز بررسی شد.

به گفته اوتایکو، در همه سنین، جنسیت‌ها و نژادها، ارتباط ثابتی بین کابوس‌های مکرر و پیری سریع‌تر سلولی وجود دارد. او گفت: «حتی در دوران کودکی، کودکانی که کابوس بیشتری می‌بینند، تلومرهای کوتاه‌تری دارند که نشان‌دهنده پیری سریع‌تر سلولی است.»

پیری زیستی سریع‌تر در میان بزرگسالان، حدود ۴۰ درصد از افزایش خطر مرگ زودرس را توضیح می‌دهد.

چرا کابوس باعث پیری و مرگ زودرس می‌شود؟

دلیل این ارتباط چیست؟ اوتایکو عنوان کرد که به احتمال زیاد دو عامل اصلی در این زمینه نقش دارند:

1. افزایش طولانی‌مدت سطح کورتیزول یا همان هورمون استرس، که می‌تواند روند پیری سلولی را سرعت بخشد. کابوس‌ها اغلب ما را با تپش قلب شدید از خواب بیدار می‌کنند و این واکنش استرسی حتی شدیدتر از واکنش‌هایی است که در بیداری تجربه می‌کنیم.
2. اختلال در خواب شبانه که باعث اختلال در فرایندهای ترمیم سلولی شبانه بدن می‌شود. این اختلالات خواب با افزایش خطر بیماری‌های مختلفی از جمله بیماری‌های قلبی در ارتباط هستند.

چگونگی پیشگیری از کابوس دیدن و پیری و مرگ زودرس

به گفته اوتایکو، اغلب روش‌های ساده‌ای برای پیشگیری از کابوس‌های مکرر وجود دارد. که از جمله آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• تماشا نکردن فیلم‌های ترسناک
• درمان مشکلات روانی مانند اضطراب

تردیدها و نیاز به تحقیقات بیشتر

دکتر گای لشزاینر از مؤسسه خدمات سلامت ملی بریتانیا (NHS) نیز این یافته‌ها را جالب و دارای پایه‌ علمی قوی می‌داند، اما معتقد است که تحقیقات بیشتری برای اثبات رابطه علنی لازم است. او تأکید کرد که کابوس‌ها می‌توانند با بیماری‌های مختلف و داروهایی که با افزایش سن مصرف می‌شوند نیز مرتبط باشند و این عوامل ممکن است در نتایج مطالعه اختلال ایجاد کرده باشند.