بازار شبدعید؛ آینه اقتصاد
شفاانلاین»اقتصاد» بازار میوه شب عید همواره یکی از حساس‌ترین بخش‌های اقتصادی در روزهای پایانی سال است. وضعیت این بازار نه تنها بر سفره هفت‌سین ایرانیان تأثیر می‌گذارد، بلکه شاخصی برای سنجش توان مدیریتی دولت در تنظیم بازار نیز محسوب می‌شود.
عوامل اقلیمی در صدر تأثیرگذاران بر بازار میوه قرار دارند. سرمازدگی، خشکسالی، بارندگی‌های نامنظم و تغییرات دمایی غیرمعمول، مستقیماً بر میزان تولید و کیفیت محصولات باغی اثر می‌گذارند. این تغییرات اقلیمی در سال‌های اخیر شدت یافته و چالش‌های جدی برای باغداران ایجاد کرده است.
هزینه‌های تولید، عامل کلیدی دیگری است که قیمت نهایی میوه را تعیین می‌کند. افزایش قیمت نهاده‌های کشاورزی مانند کود، سم، آب و انرژی، هزینه تولید را بالا برده و این امر به افزایش قیمت تمام‌شده محصولات منجر می‌شود. دستمزد کارگران فصلی و هزینه‌های حمل و نقل نیز در سال‌های اخیر رشد چشمگیری داشته‌اند. نظام توزیع و وجود واسطه‌های متعدد، از مزرعه تا خرده‌فروشی، یکی دیگر از عوامل تأثیرگذار بر قیمت میوه است. گاه قیمت یک محصول از باغ تا بازار مصرف تا چند برابر افزایش می‌یابد. این امر نه تنها به زیان مصرف‌کننده، بلکه به ضرر تولیدکننده نیز هست. میزان صادرات و واردات میوه نیز بر وضعیت بازار داخلی اثرگذار است. صادرات بی‌رویه محصولات با کیفیت، بازار داخلی را با کمبود مواجه می‌کند و واردات نامتناسب می‌تواند به تولید داخلی ضربه بزند. سیاست‌های تنظیم بازار دولت، به‌ویژه در آستانه سال نو، نقش مهمی در کنترل قیمت‌ها دارد. ذخیره‌سازی میوه‌های پرمصرف، تنظیم عرضه و تقاضا و نظارت بر قیمت‌ها، ابزارهایی هستند که دولت برای مدیریت بازار میوه شب عید به کار می‌گیرد. خرید مردم و الگوی مصرف نیز بر بازار میوه اثر می‌گذارد. کاهش توان اقتصادی خانوارها منجر به تغییر سبد مصرفی و کاهش مصرف میوه‌های گران‌قیمت می‌شود.
در نهایت، مدیریت کارآمد بازار میوه شب عید مستلزم رویکردی جامع است که همه عوامل فوق را در نظر بگیرد و با برنامه‌ریزی دقیق، زمینه را برای عرضه مناسب، با قیمت منطقی و کیفیت مطلوب فراهم کند.
