ساخت نرمافزارهای كاربردی در ایران همواره با چالشهای فراوانی همراه بوده و برنامههای زیادی به بازار فناوری ایران عرضه شده است كه به دلیل داشتن برخی اشكالات با استقبال اندكی از سوی كاربران مجازی مواجه شدهاند.

شفاآنلاین>اجتماعی>ساخت نرمافزارهای كاربردی در ایران همواره با چالشهای فراوانی همراه بوده و برنامههای زیادی به بازار فناوری ایران عرضه شده است كه به دلیل داشتن برخی اشكالات با استقبال اندكی از سوی كاربران مجازی مواجه شدهاند. قاعدهای كه البته نرمافزار «شاد» نیز از آن مستتثنا نبوده است. در این میان، به نظر میرسد كه یكی از مهمترین اشكالات طراحان نرمافزار در ایران این است كه بدون توجه به اصول متدولوژی (روششناسی) شروع به نوشتن كدهای لازم برای یك نرمافزار میكنند و به همین جهت، نسخه نهایی نرمافزارهای طراحیشده چندان كاربردی از آب در نمیآید. این در حالی است كه در كشورهای پیشرفته جهان وقتی میخواهند نرمافزاری بومی طراحی كنند، ابتدا به تمام زوایای متدولوژی توجه میكنند و بعد با توجه به نیاز كاربران خود، برنامه خاصی را طراحی و به بازار عرضه میكنند. تا زمانی هم كه ما در ایران به اصول روششناسی توجه نكنیم نرمافزارهای طراحیشده ما دارای باگهای متعددی خواهد بود. برای حل این مشكل نیز باید مهندسان طراح نرمافزار در ایران به روششناسی ایجاد و توسعه سیستمهای اطلاعاتی مجهز شوند تا بتوانند نرمافزارهایی كاربردی و پرمخاطب را طراحی كنند.
امروزه یكی از مهمترین اصولی كه در روششناسی طراحی نرمافزار در كشورهای پیشرفته مورد توجه قرار میگیرد، بررسی نیاز كاربران پیش ازشروع به طراحی هر نوع نرمافزاری است. این در حالی است كه ما در ایران كمتر به این مساله توجه میكنیم و گاهی فقط با كپیبرداری از برخی نرمافزارهای Open Source و ایجاد تغییرات اندك در آنها، مدعی ساخت یك نرمافزار میشویم و چون خلاقیتی را هم به خرج ندادهایم، كاربران از نرمافزار ما استقبال مناسبی نمیكنند.
علاوه بر این، ضعف زیرساختهای فناوری اطلاعات در كشورمان باعث میشود كه طراحی نرمافزارهای كاربردی برایمان دشوار باشد. این در حالی است كه بیشتر كشورهای مطرح در این حوزه همواره برای تقویت زیرساختهای فناوری اطلاعات خود برنامهریزی میكنند. اساسا اگر زیرساختهای كشوری در این زمینه قدرتمند باشد، میتواند به كاربران تمام دنیا اطمینان دهد كه در 24ساعت شبانهروز و هفت روز هفته نرمافزارهای تولیدشدهاش با كمترین میزان اختلال، سرویسدهی خواهند كرد. ما هم برای قدرتمند كردن زیرساختهایمان باید پیك كاری و بیشترین سطح از مخاطبان ممكن هر نرمافزارهای پركاربرد كشور را در نظر بگیریم و بر مبنای آن سرورهای خود را با استفاده از روشهای روز تعریفشده در علم معماری سرور تقویت كنیم.
در این میان، برخی كارشناسان فناوری اطلاعات اظهار كردهاند كه با وجود نرمافزارهای مشابه «شاد» در بازار فناوری اطلاعات، لزوما به ساخت نرمافزاری بومی در این زمینه احتیاج نبود و بهتر بود یكی از نرمافزارهای جهانی در زمینه آموزشهای مجازی را خریداری و آن را بومیسازی كرد. اما لازم است توجه داشته باشیم كه كشور ما در تحریم قرار دارد و بسیاری از تولیدكنندگان نرمافزارهای كاربردی ممكن است نرمافزارهای خود را به همراه كدنویسیها و سرورهایشان به ایران نفروشند، همچنین این امكان وجود دارد كه برخی نرمافزارها عملا جاسوسافزار باشند و كاربردی شدن آنها در سطح كشور بتواند بستری برای جاسوسی نهادهای امنیتی كشورهای دیگر فراهم كند. در هر صورت، اكنون نرمافزار شاد طراحی شده است و وزارت آموزش و پرورش هم از میلیونها معلم و دانشآموز میخواهد كه به صورت روزانه از آن استفاده كنند.
حالا هم برای برطرف كردن مشكل این نرمافزار نخست باید كمیتهای بیطرف تشكیل شود تا نقاط ضعف و قوت این نرمافزار را بررسی كند، بعد هم باید مسؤولان حوزه فناوری اطلاعات در كشور به لزوم تقویت زیرساختهای فناوری بیشتر توجه داشته باشند و با سرعت بالاتری اشكالات موجود در این زمینه را رفع كنند تا دیگر نرمافزارهای كابردی كشور به دلیل خلأهای سختافزاری به مشكل برنخورند.
دكتر علیرضا حسنزاده مدیر گروه مدیریت فناوری دانشگاه تربیت مدرس
روزنامه جام جم