مشتقات صنعتی کاتینون: کاتینون الکالوئیدی طبیعی است که از گیاه Catha edulis (Khat) استخراج میشود که در آفریقا و خاورمیانه به صورت طبیعی وجود دارد.

شفا آنلاین:ترکیبات صنعتی کاتینون انواع مختلفی دارند که برای ایجاد تاثیرات تحریکی
مشابه با کوکایین و متیلن دیاکسی متآمفتامین مورد سوءمصرف قرار
میگیرند. در ایران ترکیب میتلکاتینون که جایگزین قرص اکس شده، با اسامی
حباب، بادکنک و میومیو به فروش میرسد.
این ترکیبات هم از راه بینی استنشاق
میشوند و هم قابل خوردن یا تزریق هستند ولی فرآورده فوق به شکل قرص و
پودر سفیدرنگ در کشور توزیع شده است. طول مدت تاثیر دارو بر حسب روش
استفاده، از 1-2 ساعت تا 4 ساعت متفاوت است. علایم به دنبال مصرف شامل
تعریق، تپش قلب، تهوع، سردرد و سرگیجه بوده و همچنین بیقراری، پارانویا،
حملات هراس و پرخاشگری نیز شایع هستند. علایم مشابه
مسمومیت با
سمپاتومیمتیکها مانند گشاد شدن مردمکها، تاکیکاردی و پرفشاری خون است و
موارد هیپرترمی، تشنج، هیپوناترمی، رابدومیولیز و مرگ نیز گزارش شده است.
این ترکیبات به طور معمول قابل شناسایی در ادرار نیستند.
روانگردان
گل: همان اندازه که اسم خوشایندی دارد، یکی از خطرناکترین روانگردانهایی
است که این روزها در دسترس جوانها در کشور قرار گرفته و به اسم یک
روانگردان طبیعی خرید و فروش میشود. نامهای دیگر آن شهرزاد، AK 47 یا
AK48 است. شاهدانه گیاهی است که هم نوع نر آن وجود دارد و هم نوع ماده. نوع
نر ۳ درصد و نوع ماده ۸ درصد ماده موثره دارد. اما گیاه جدیدی با تغییرات
ژنتیکی تولید شده که دوجنسیتی بود و برخلاف شاهدانه طبیعی که گلهای کمی
دارد، بسیار پر گل است. در این گلها ۷ برابر بیشتر از شاهدانه ماده موثره
روانگردان وجود دارد، آنقدر که اگر از کنار آن عبور کنید یا شب بالای سر
باشد نیز ایجاد توهم میکند و در حال حاضر در استان فارس کشت میشود. این
فراورده به صورت پودر سبزرنگی است که داخل سیگار تدخین میشود از آنجایی که
این ماده به طور مستقیم بخشهای مسئول آرامشبخشی را در مغز مهار کرده و
خودش جایگزین آن میشود، بنابراین با مصرف نکردن گل، فرد دچار اضطراب شدید،
بیقراری، وحشتزدگی، تپش قلب شدید و... میشود. با یک بار استفاده ممکن
است فرد به مدت ۶ ماه تا یک سال دچار توهم عصرگاهی شود. هنوز اثرات این
مخدر به طور کامل مشخص نشده اما علایم گستردهای با مصرف آن مشاهده شده از
جمله اضطراب، حملات وحشت، خندههای فراوان، خشکی دهان، ضربان قلب بالا،
فراموشکاری، سندرم بیانگیزگی، اشتهای سیریناپذیر و توهم شدید.
کتامین
و دکسترومتورفان: این دو دارو از لحاظ ساختار شیمیایی شبیه فنسیکلیدین
هستند. کتامین و فنسیکلیدین به عنوان داروهای dissociative شناخته
میشوند، چراکه باعث تغییر در درک بصری و شنیداری شده، احساس جدا شدن از
محیط و خود را در فرد مصرف کننده ایجاد میکنند. کتامین که در بین
مصرفکنندهها گاهی به عنوان «ویتامین K» نیز معروف است به صورت تزریق
زیرجلدی و عضلانی مصرف میشود و پودر خشک شده آن نیز به صورت استنشاق از
طریق بینی یا تدخین پودر خشک شده مخلوط با ماریجوانا و تنباکو مورد سوء
مصرف قرار میگیرد. سوءمصرف کنندهها ممکن است به علت اضطراب، تپش قلب و
درد قفسه سینه به بخش اورژانس مراجعه کنند.
دکسترومتورفان
به عنوان داروی بدون نسخه ضدسرفه در دسترس است و مصرف آن در بین نوجوانان
دیده میشود. برای ایجاد تاثیرات روانگردانی نیاز است تا حجم زیادی از آن
خورده شود.سپید
شروین فرهمند
متخصص طب اورژانس
دانشیار دانشگاه علوم پزشکی تهران