سالم سازی اقتصاد دارو نیازمند تصمیمات شجاعانهای است
شفا آنلاین>اجتماعی>درحال حاضر وضعیت گردش مالی در داروخانه‌ها مطلوب نیست. مسائل مختلفی از جمله حق فنی و سودآوری کم دارو و مالیات‌ها منجر شده است که اقتصاد داروخانه‌ها نچرخد.
به گزارش شفا آنلاین،به نقل از سپید سرمایه‌گذاری سنگین برای راه‌اندازی یک داروخانه، خواباندن سرمایه در انبار کردن اجباری برخی داروها به دلیل نوسانات در تولید یا واردات دارو می‌تواند، از مهم‌ترین دلایل بیمار بودن اقتصاد داروخانه باشد. سیدحمید خویی، دبیر انجمن علمی داروسازاندر خصوص وضعیت اقتصاد داروخانه در کشور می‌گوید: «کافی است که به 10 داروخانه شهر سر بزنید، تا ببینید چرا داروخانه‌ها برای جبران کاستی‌ها و ناکارآمدی اقتصادی مجبور به شیفت دادن فروش خود به مواد و محصولات آرایشی بهداشتی و مکمل‌های ورزشی شده‌اند. این موضوعات نشان می‌دهد، اگر مدیریت اقتصادی دارو به طور سالم انجام شود، داروخانه یک واحد اقتصادی سودآور و مقرون به صرفه نخواهد بود. لذا داروخانه‌دارها بخشی از فعالیت‌های خود را به خدماتی که جنبه دارویی و درمانی ندارد، سوق می‌دهند و این موضوع به ضرر سطح سلامت کشور است. اگر اقتصاد داروخانه، اقتصادی منطقی و معقول باشد، داروساز می تواند، زمان، دانش و تجربه خود را بر عرضه خدمات دارویی متمرکز کرده و دغدغه سررسید چک و مدیریت سود و زیان و داروی مانده و چک برگشتی و ... نداشته باشد.
اما شرایط فعلی داروخانه‌ها اجازه چنین کاری را نمی دهد. شاید در کشور محصول دیگری جز دارو وجود نداشته باشد که قیمتش ثابت مانده است. ثابت نگه داشتن قیمت دارو با توجیه اینکه فشار مالی بیشتری به مردم وارد نشود، در ظاهر امری پسندیده است. اما در حقیقت انگار دولت دست در جیب صنایع داروسازی و داروخانه‌ها کرده تا مردم را راضی مگه دارد. بالاخره تامین هزینه سلامت جزو وظایف مسلم دولت‌ها است که دولت ها باید این هزینه‌ها را تامین کنند.»
وی می‌گوید: «چرا باید پزشکان باید حق زحمات خود را دریافت کنند، اما داروساز نتواند؟ حق فنی داروخانه که نزدیک به صفر است. از طرف دیگر وقتی قیمت دارو ثابت بماند، به طور غیرمستقیم، بر سود دارو تاثیر گذاشته و اقتصاد داروخانه را فلج می کند. لذا روان سازی و سالم سازی اقتصاد دارو نیاز به بازبینی اساسی و تصمیمات شجاعانهای دارد که اگر داروساز در یک داروخانه بخواهد، فقط خدمات دارویی ارائه دهد، بتواند این کار را بکند و مجبور به فروش محصولات آرایشی و بهداشتی و مکمل‌های ورزشی و حتی اقلامی که فروش آنها در شان داروساز نباشد، اما ضرورت‌های چرخاندن اقتصاد داروخانه این شرایط را بر بعضی همکاران داروساز تحمیل می‌کند، تا به وجود چنین کالاهایی در داروخانه تن بدهند.»
دبیر انجمن علمی داروسازان می‌گوید: «صنعت داروسازی یک دوره رقابت کاملا نابرابر و ظالمانه‌ای را با واردات طی می‌کند. یعنی قیمت دارو و ثابت نگه داشتن آن به صنعت داروسازی داخلی امکان و اجازه سرمایه‌گذاری روی کیفیت و سرمایه‌گذاری سنگین روی داروهای جدید و ورود به عرصه‌های جدیدی که بسیار پرهزینه است، مانند، بیوتکنولوژی، نانوتکنولوژی و داروهای ضد سرطان را نمی‌دهد. در حالیکه دست واردکنندگان برای تغییر محصولات خودشان با کمترین تغییر در نرخ ارز باز است و لذا صنعت داروسازی در شرایط نابرابر رقابت می کند. هرچند توانسته علیرغم هجمه‌ای که در سال‌های اخیر بر کیفیت داروی ایرانی صورت گرفته که غالبا هم انگیزه‌های تجاری داشته و مستندات علمی ندارد، سرپا باشد، اما اگر به داد آن رسیده نشود و حمایت مالی و معنوی صورت نگیرد، چشم انداز روشنی برای فردای دور و نزدیک نخواهد داشت.»
خویی می‌گوید: «امیدواریم جامعه داروسازی کشور این شرایط پرالتهاب خود را پشت سر بگذارد سالی را گذراندیم که هر ماه جامعه داروسازی با یک بحران روبرو بود. مثلا زمانی بحث داروخانه های گیاهی مطرح شد یا بحث داروخانه‌های زنجیره‌ای به وجود آمد و متاسفانه به دلیل اینکه اطلاع‌رسانی درستی صورت نگرفت و از انجمن‌های داروسازان مشورت مناسبی دریافت نشد، اضطراب زیادی ایجاد شد.»
وی ادامه می‌دهد: «با وجود اینکه طب سنتی منبع ارزشمند طب ایرانی اسلامی می‌شناسیم، اما تقریبا تمام نهادهای حرفه‌ای و صنفی داروخانه‌های ایران مخالفت رسمی خود را با تاسیس داروخانه‌های مستقلی به نام داروخانه‌های گیاهی اعلام کردند. اما متاسفانه این فرایند ادامه پیدا می‌کند و به دغدغه‌های جامعه داروسازی توجهی نشده است.»
97 درصد مصرف دارو در کشور تولید داخل است
محمدرضا شانه ساز، رئیس انجمن علمی داروسازان ایران درخصوص اقتصاد داروخانه ها در کشور می‌گوید: «اقتصاد داروخانه در کشور ما قلب ضعیفی دارد و نگرانی هر روز برای این تپش ضعیف، بیشتر می‌شود. به هرحال نحوه قیمت گذاری دارو که بخش عمده آن تولید داخل است، باعث می‌شود، (97 درصد مصرف دارو در کشور تولید داخل است) نتواند تکاپوی واحدهای تولیدی توزیعی و داروخانه را داشته باشد. داروخانه با مشکلات اقتصاد شدید روبرو بوده و به استفاده از وام‌های گرانقیمت بانکی روی آورده‌اند. اما این وام های بانکی در قیمت گذاری دارو لحاظ نمی شود.
درحال حاضر داروخانه از نظر اقتصادی بر تعرفه حق فنی ارائه خدمات دارویی متکی هستند که این موضوع در سال‌های اخیر مورد کم لطفی قرار گرفته و از طریق مراجع مختلف بدون اینکه به درد این بخش از جامعه که خدمت استراتژیک ارائه می‌کند، توجه کنند، همواره مورد شماتت و بازپرسی قرار دادند. بدون اینکه توضیح دهند، چرا اقدامات شایسته‌ای که باید به وجود می‌آمد، رخ نداده است. به هرحال اقتصاد داروخانه‌ها ضعیف است. این مسئله خطرناک بوده و گردش مالی پایین داروخانه‌ها باید مورد بررسی قرار بگیرد.»
شانه‌ساز می‌گوید: «وقتی صحبت داروخانه می‌شود، افکار عمومی و عده‌ای از مسئولان که در بالای شهر زندگی می‌کنند، ذهن‌شان سمت چند داروخانه عمده معطوف می‌شود. اما در حقیقت منظور از داروخانه فقط اینها نیست، بلکه بخش اعظم منظور ما سمت داروخانه‌هایی است که مثلا در مناطق محروم و دوردست، جمعیت چهارپنج هزارنفری را پوشش می‌دهند. داروخانه‌هایی که به عشق خدمت به مردم در مناطق دورافتاده نیازهای دارویی مردم را تامین می‌کند. وضعیت اقتصادی داروخانه ها بد است. ماحصل این وضعیت هم در آینده‌ای نزدیک دو حالت است: یا داروخانه هایی که در مناطق محروم بخش اعظم خدمات ارزنده دارویی را ارائه می‌دهند، باید تعطیل کنند و دسترسی مردم به دارو کم شود یا اینکه بعضی داروخانه ها از راه های ناصحیح دنبال عواید و درآمد باشند. این به نفع مردم و مصرف کنندگان نیست. در قدم اول داروساز و داروخانه متضرر می‌شوند، اما در درازمدت بیماران و مردم تاوان این وضعیت را پس می‌دهند. کمااینکه در حال حاضر هم داروخانه‌ها لوازم آرایشی، بهداشتی و داروهای خارج از سیکل و چرخه رسمی کشور را می فروشند و این یک ایراد برای داروخانه‌ها قلمداد می‌شود. لذا این مشکلات باید ریشه‌یابی شود، که چرا اینگونه است؟
اینکه علیرغم تمام بازرسی‌ها و برخوردها و حرکات تعزیراتی که صورت گرفته، چرا به توفیقات جدی در این زمینه دست پیدا نکردیم؟ اینها باید ریشه‌یابی شود. داروخانه نه تنها در کشور ما، بلکه در تمام دنیا به عنوان یک حرفه و بخش استراتژیک مورد توجه است. از شواهد قابل برداشت است که متاسفانه در سیستم کلان سیاست گذاری دارویی کشور، به این بخش از جامعه نه تنها توجه معمول نشده، بلکه کاملا مورد بی مهری قرار گرفته اند. این موشع در آینده می تواند معضلات برای داروسازها ایجاد کند. داروسازها همشه جزو سرلیست‌های تولیدکنندگان علم در کشور هستند. پیچیده‌ترین داروها در کشور تولید می‌شود. »
وی اد امه می‌دهد: «داروسازها قادر هستند، 99/7 درصد از داروهای موردنیاز کشور را تولید کنند. یعنی 0/3 درصد از داروهای موردنیاز مردم در کشور قابل تولید نیست، که تولید آنها هم اقتصادی نیست، چراکه داروها جدید هستند. این آمار در کشورهای دنیا کم‌نظیر است. همین موضوع یکی از مظاهر عینیت بخشیدن به اقتصاد مقاومتی است. در تحریم‌ها علیرغم تمام مشکلاتی که وجود داشت، مخصوصا در یک سال اول، بیماری در کشور به دلیل کمبود دارو ازبین نرفت. در حالیکه در بعضی کشورهای همسایه این اتفاق افتاد. باید قدر این توان را بدانیم، نه اینکه با کم لطفی و صحبت‌های گزنده همیشه کاری کنیم، انگیزه از بین برود و جریان خروج داروسازها از کشور را ببینیم. دانش‌آموخته‌های داروسازی در کشور برای رفتن به خارج از کشور با استقبال زیادی روبرو می‌شوند. زیرا سطح علمی و دانش آنها عالی است.»
داروخانه بنگاه اقتصادی صرف نیست
وحید محلاتی، مدیر عامل شرکت داروپخش و مشاور هیئت مدیره انجمن علمی داروسازان ایران می‌گوید: «با توجه به مارژین تعیین شده برای دارو و هزینه‌های داروخانه، اغلب داروخانه‌ها درحالت معمول از سودآوری برخوردار نیستند. در واقع آنچه داروخانه‌ها را سودآور می‌کند، تخفیف شرکت‌های داروسازی به آنها و فروش اقلام غیردارویی در داروخانه است. درغیراین‌صورت داروخانه‌ها توجیه اقتصادی ندارند. داروخانه بنگاه اقتصادی صرف نیست و درکنار ارائه خدمات دارویی و فروش آنها باید اطلاعاتی را هم به مردم بدهد.»
خبرهای مرتبط
نظرات بینندگان
آخرین اخبار