جان کارگر چند؟

شفا آنلاین:جامعه کارگری>آنطور که فعالان کارگری تاکید دارند بیش از ۷۵درصد پروژه‌های کشور خودمالک هستند؛ یعنی کارفرما تخصصی در ساخت‌وساز ندارد و اهمیتی به موضوع ایمنی نمی‌دهد و نهایتا اگر مهندس ناظری هم بگیرد باز هم به دنبال کاهش هزینه‌های ایمنی و حتی حذف این هزینه‌هاست، زیرا از نظرش هزینه مهمی نیست.
به گزارش شفا آنلاین  به نظر می‌رسد جان انسان‌ها هم برای کارفرما و هم برای دولت‌ها بی‌ارزش شده است؛ اگر دولت‌ها در سنوات مختلف در خصوص تامین شرایط ایمنی کار محکم می‌ایستادند، امروز پروژه‌های ساختمانی رکورددار حوادث ناشی از کار نبودند.
اکبر شوکت رییس انجمن‌های صنفی کارگران ساختمانی در این ارتباط گفته است که ۵۰درصد آسیب‌های کارگران در محل کارشان مربوط به کارگران ساختمانی بوده و از سوی دیگر ۶۰درصد فوتی‌ها در میان کارگران ایران مربوط به کارگران ساختمانی است.
به گفته شوکت، بالا بودن حوادث کار در بخش ساختمان ناشی از نبود نظارت بر کار کارفرمایان است. او در این ارتباط تاکید کرده است که «در بخش حوادث بزرگ‌ترین مشکلی که در زمینه حوادث کارگران ساختمانی وجود دارد، این است که کارفرمایان الزامی برای رعایت مسائل ایمنی ندارند. اهرم‌های فشار بر دوش کارفرما نیست.»
گزارش‌های کارشناسی حاکی از آن است که به دلیل عدم تهیه تجهیزات مناسب و ایمن و البته عدم نظارت کافی از سوی مجری طرح و همچنین استفاده نکردن کارگران از وسایل ایمنی شاهد روند رو به رشد مرگ کارگران ساختمانی هستیم. اگر مجریان طرح وسایل ایمنی استاندارد را برای کارگران تهیه کنند و بر استفاده از آن اصرار و نظارت داشته باشند و سختگیری کنند، کارگر از ترس از دست دادن کارش هم که باشد، مسائل ایمنی را رعایت می‌کند.
آمار حوادث شغلی
براساس آمار سازمان تامین اجتماعی در سال‌۱۴۰۱، از کل بیمه‌شدگان در معرض حادثه شغلی حدود ۳۸۷۳۴نفر دچار حادثه شغلی شده‌اند که این تعداد نسبت به سال‌۱۴۰۰، حدود ۶/۱۵درصد کاهش یافته است.
مطابق آمار ارائه‌شده از مرکز برنامه‌ریزی و اطلاعات راهبردی، براساس آمار سازمان تامین اجتماعی در سال‌۱۴۰۱، از کل بیمه‌شدگان در معرض حادثه شغلی حدود ۳۸۷۳۴نفر دچار حادثه شغلی شده‌اند که این تعداد نسبت به سال‌۱۴۰۰، حدود ۶/۱۵درصد کاهش یافته است.
از تعداد ۳۸۷۳۴نفر حادثه شغلی حدود ۴۵۵مورد آن منجربه فوت و ۳۶مورد آن منجربه از کارافتادگی کلی شده است. از کل حادثه‌دیدگان گزارش‌شده توسط این سازمان۸/۹۴درصد یعنی ۳۶۷۱۹نفر مرد و ۲/۵درصد یعنی۲۰۱۵نفر زن هستند.
بیشترین حادثه‌دیدگان شغلی مربوط به گروه‌‌های سنی ۳۹-۳۵سال و ۳۴-۳۰سال و به ترتیب با ۰/۲۲درصد و ۳/۲۰درصد است. به عبارت دیگر ۳/۴۲درصد از کل حادثه‌دیدگان شغلی مربوط به این دو گروه سنی بوده است. با توجه به زمان وقوع حادثه به ترتیب ۶/۶۶درصد، ۸/۱۵درصد و ۶/۱۷درصد از حادثه‌دیدگان شغلی در هنگام صبح، عصر و شب دچار حادثه شده‌اند.
سرنوشت نافرجام بیمه کارگران ساختمانی
بیمه یکی از ملزومات شغل کارگران ساختمانی است، چراکه به دلیل شرایط ویژه کار از جمله کار کردن در ارتفاع، کار با مصالح ساختمانی سنگین و… بسیار در معرض حوادث و سوانح ناشی از کار قرار دارند و اگر حادثه‌ای برای آنها رخ دهد برای تمام عمر زندگی خود و خانواده‌ آنها به‌خصوص از نظر معیشتی دچار مشکل می‌شوند اما از آنجا که بسیاری از این کارگران به جهت درآمد پایین امکان پرداخت حق بیمه آزاد را ندارند، به ناچار پشت نوبت بیمه کارگران ساختمانی در انتظار هستند؛ بنابراین در این راستا باید وزارت کشور و وزارت راه‌و‌شهرسازی نظارت جدی داشته باشند تا شهرداری‌ها رقم واقعی پروانه ساختمانی را بیان کنند تا درآمد سازمان تامین اجتماعی علاوه‌بر اینکه جوابگوی هزینه‌ها باشد، بتواند تمام کارگران ساختمانی که چشم‌انتظار بیمه هستند را زیرپوشش بگیرد.
آنطور که فعالان کارگری می‌گویند، از تعداد کل کارگران ساختمانی در کشور، کمتر از ۶۰۰هزار نفر بیمه‌پردازی می‌کنند و بین ۴۰۰ تا ۶۰۰هزار نفر در نوبت انتظار برای بیمه تامین اجتماعی هستند.
این در حالی است که یک‌میلیون و ۲۰۰هزار کارگر ساختمانی در کشور مشغول به کار هستند که همانطور که اشاره شد از این تعداد زیر ۶۰۰هزار نفر بیمه‌پردازی می‌کنند و بین ۴۰۰ تا ۶۰۰ هزار نفر نیز در لیست انتظار بیمه قرار دارند.
طبق اطلاعاتی که فعالان کارگری ارائه کرده‌اند آماری که بعضا درباره ۸۵۰هزار کارگر ساختمانی بیمه‌شده ارائه می‌شود، قابل پذیرش نیست زیرا بسیاری از بیمه‌ها به دلایل مختلف و واهی در سال‌های اخیر قطع شده‌اند؛ این در حالی است که همه افراد حق بهره‌مندی از بیمه تامین اجتماعی را دارند و در حال حاضر قانون به اندازه کافی داریم و ابلاغیه درباره سیاست‌های کلی تامین اجتماعی هم هست، ولی مساله این است که به آن تمکین نمی‌شود. بنابراین تا وقتی قانون اجرا نشود، بیمه کارگران ساختمانی را شاهد نخواهیم بود.
یکی از فعالان کارگری در این ارتباط می‌گوید: سازمان تامین اجتماعی کارگران ساختمانی را به سمت بیمه‌سلامت سوق می‌دهند و اعلام می‌شود که درمان رایگان دارد. ممکن است در تهران بیمه رایگان برقرار باشد ولی در شهرستان‌ها فاقد درمان است و جدا از بحث درمان، باید از کارافتادگی و فوت را هم در مورد کارگران ساختمانی پیش‌بینی کنیم.
به گفته این فعال کارگری، در حال حاضر کارگران ساختمانی جزو مشاغل و حرف آزاد هستند و بیمه آنها به صورت خویش‌فرمایی (اختیاری) است که ۷درصد حق بیمه را پرداخت می‌کنند و بقیه منابع در یک صندوق تجمیع می‌شود تا همه کارگران از آن بهره‌مند شوند.
البته آنطور که سازمان تامین اجتماعی اعلام کرده است در حال حاضر بیش از ۸۰هزار کارگر ساختمانی از مزایای مستمری این سازمان برخوردارند و براساس اصلاحیه صورت‌گرفته در بیمه کارگران ساختمانی، سازمان تامین اجتماعی این اجازه را دارد که ۲۵درصد عوارضی شهرداری‌ها بابت ساخت‌وساز را وصول کند. البته باید ابتدا درآمدهای سازمان تامین اجتماعی جوابگوی جذب‌شده‌های حال حاضر باشد و بعد به اندازه افزایش درآمد، کارگر ساختمانی جدید را زیرپوشش بگیرد.
با این حال فعالان کارگری تاکید دارند بیمه یکی از ملزومات شغل کارگران ساختمانی است، چراکه به دلیل شرایط ویژه کار از جمله کار کردن در ارتفاع، کار با مصالح ساختمانی سنگین و… بسیار در معرض حوادث و سوانح ناشی از کار قرار دارند و اگر حادثه‌ای برای آنها رخ دهد برای تمام عمر زندگی خود و خانواده‌ آنها به‌خصوص از نظر معیشتی دچار مشکل می‌شود، اما از آنجا که بسیاری از این کارگران به جهت درآمد پایین امکان پرداخت حق بیمه آزاد را ندارند، به ناچار پشت نوبت بیمه کارگران ساختمانی در انتظار هستند.
شوکت در این ارتباط می‌گوید: بیمه ۳۰۰ تا۴۰۰هزار بیمه‌شده کارگر ساختمانی از سال۹۹ قطع شده است و نه‌تنها کسی بیمه نشده، بلکه همانطور که اشاره کردم بیمه ۳۰۰ تا۴۰۰هزار نفر قطع شده است.
او با بیان اینکه حدود ۵۰۰هزار نفر در نوبت برای بیمه هستند، تصریح می‌کند: اینکه ۱۰هزار نفر در روز کارگر برای کارگران ساختمانی تخصیص داده شده، بسیار ناچیز است و اگر آن را در شعب کل کشور تقسیم کنیم، جزو اعداد به حساب نمی‌آید، ضمن آنکه طی سال‌های گذشته سهمیه‌ بیمه‌ جدیدی اختصاص نیافته بود.
به گفته شوکت، گزارش‌های میدانی حاکی از آن است که به دلیل عدم بازرسی سازمان تامین اجتماعی، بسیاری از کارگران در کارگاه‌های ثابت با وجود سال‌ها فعالیت بیمه ندارند اما تامین اجتماعی از کارگاه‌های ساختمانی که شرایط ثابتی ندارند، ماهی چندبار بازرسی می‌کند و به دلایل مختلف بیمه کارگران ساختمانی را قطع می‌کند.
آنطور که شوکت بیان کرده است: شیوه بازرسی‌ها بسیار عجیب است، به‌طوری که با کارگر ساختمانی تماس می‌گیرند و اگر او جواب نداد بیمه‌اش را قطع می‌کنند! مثلا طرف گچ‌کار است یا در ارتفاع کار می‌کند و آن لحظه نمی‌تواند جواب تلفن را بدهد، بعد از ۵دقیقه وقتی کارگر به همان شماره زنگ می‌زند جواب او را نمی‌دهند یا گوشی را از دسترس خارج می‌کنند و می‌گویند ما زنگ زدیم.
رییس کانون کارگران ساختمانی می‌گوید: تخصیص ۱۰هزار بیمه برای کارگران ساختمانی تقسیم استانی شده است اما به قدری تعداد کم است که نمی‌دانیم به کدام کارگر ساختمانی بگوییم تا برای بیمه اقدام کند. در حالی که رییس‌جمهور بارها بر حل هرچه سریع‌تر مشکل بیمه کارگران تاکید کرده و دستور فوری به حل مشکل بیمه کارگران ساختمانی داده است اما تاکنون اقدامی برای اجرای دستور رییس‌جمهور صورت نگرفته و بیمه کارگران ساختمانی به یک بحران تبدیل شده است./جهان صنعت