پروانه ساخت دمنوشها ،مجوز ادعای درمانی؟
شفاآنلاین »سلامت» وزارت بهداشت دوباره در واکنش به تبلیغات دمنوشهای لاغری و مکملهای مشابه که در رسانهها پخش میشود، هشدار داد و تأکید کرد که پروانه ساخت این محصولات به هیچوجه مجوزی برای طرح ادعای درمانی یا تبلیغ این محصولات بهویژه در زمینه کاهش وزن یا درمان بیماریها نیست. این هشدار پس از آن صادر شد که اخیراً معاون بهداشت وزارت بهداشت، دکتر علیرضا رئیسی، در نامهای به رئیس سازمان صدا و سیما از پخش مکرر تبلیغات دمنوشهای لاغری انتقاد کرد و از آن بهعنوان «اغواکننده و فریبدهنده» یاد کرد.
به گزارش شفاآنلاین در مقابل، صدا و سیما در پاسخ خود تأکید کرده که تبلیغات این محصولات بر اساس پروانه ساخت رسمی از سازمان غذا و دارو صورت میگیرد و به همین دلیل نمیتوان بهطور کامل از پخش آنها جلوگیری کرد. صدا و سیما این تناقض را «تضاد درونسازمانی وزارت بهداشت» نامیده و از این وزارتخانه خواسته است که یک رویه شفاف و واحد برای اینگونه مسائل اتخاذ کند.
دکتر احمد اسماعیلزاده، مدیر دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت، توضیح داد که سازمان غذا و دارو فقط مجوز ساخت و تولید محصولات دارویی، مکملها و مواد غذایی را صادر میکند، اما این مجوز به هیچ عنوان به معنای تأسیس مجوز تبلیغاتی یا تأسیس ادعاهای درمانی برای این محصولات نیست. وی مثال زد که اگر محصولی قصد دارد در تبلیغات خود ادعای درمانی مانند کاهش وزن سریع یا درمان بیماریها را مطرح کند، باید مجوزهای جداگانهای از وزارت بهداشت دریافت کند.
اسماعیلزاده ادامه داد که برای تبلیغ هرگونه محصولی که ادعای درمانی یا بهبود سلامت داشته باشد، شواهد علمی آن محصول باید توسط وزارت بهداشت بررسی شود. کمیتههای علمی و تخصصی وزارت بهداشت مسئول ارزیابی صحت این ادعاها هستند و در صورتی که شواهد علمی کافی نباشد، اجازه چنین تبلیغاتی داده نمیشود.
تبلیغات در برنامههای پزشکی؛ فریبکاری و خطر برای سلامت مردم
اینطور که بهنظر میرسد، بسیاری از این تبلیغات در برنامههای سلامتمحور مانند «طبیب» و «دکتر سلام» پخش میشوند، که منبع اعتماد مردم برای مسائل پزشکی هستند. این امر باعث میشود که تبلیغات این محصولات بیشتر تأثیرگذار باشند و بسیاری از افراد به اشتباه فکر کنند که این محصولات واقعی و مؤثر هستند.
اسماعیلزاده این نوع تبلیغات را غیرمجاز و مضر دانسته و گفت که برنامههای سلامتمحور باید از پخش تبلیغات با ادعاهای اغواکننده و غیرعلمی جلوگیری کنند تا سلامت مردم به خطر نیفتد. او همچنین اشاره کرد که در گذشته هم شاهد تبلیغات اینگونه دمنوشها بودهایم که پس از مدتی آسیبهای کلیوی و کبدی برای مصرفکنندگان به همراه داشته است.
مسئولیت وزارت بهداشت و لزوم نظارت بیشتر
مدیر دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت در پایان گفت که وزارت بهداشت به عنوان متولی سلامت مردم، مسئول است که از سلامت عمومی کشور دفاع کند و به هیچوجه اجازه نمیدهد که سلامت مردم با تبلیغات غیرمجاز و غیرعلمی به خطر بیفتد. وی از شورای بازرگانی صدا و سیما خواست که قبل از پخش تبلیغ هر محصولی، حتماً مجوزهای لازم را از وزارت بهداشت دریافت کرده و از طرح هرگونه ادعای درمانی بدون شواهد علمی خودداری کنند.
این هشدارها نشان میدهد که تضاد بین تبلیغات رسانهای و نظارتهای بهداشتی هنوز هم بهطور جدی در حال تأثیرگذاری بر سلامت عمومی جامعه است و نیاز به نظارت دقیقتر و هماهنگی بیشتر بین ارگانهای مختلف برای جلوگیری از فریب مردم و آسیب به سلامت احساس میشود.
