» حوادث
شفا آنلاین>>سلامت>حوادث پزشکی>در اتاق معاینه‌ای در بیمارستان سالوادور آلنده در کوبا، کارلوس کمپوس، استاد پزشکی، انگشتان خود را بر قفسه‌سینه مردی که با تب روی تخت دراز کشیده است می‌لغزاند.
به گزارش شفا آنلاین،
دانشجویان پزشکی دور مرد و استاد خود جمع شده‌اند و
هر حرکت او را با دقت دنبال می‌کنند. کمپوس شست دستش را بر سینه مرد
می‌گذرد و به شاگردان خود توضیح می‌دهد که چگونه با تفسیر ارتعاشات ریه مرد
می‌توانند به برخی مشکلات پی ببرند. دکتر کمپوس هنگام فشار کف دست خود بر
بخش پایینی پشت مرد توضیح می‌دهد که «ارتعاشات شش‌ها نباید شنا کنند و نه
پرواز، بلکه باید قدم‌به‌قدم باشند.»روش‌های ساده‌ای که موثرند
این روش ساده و کم‌وبیش غیرپیشرفته برای رویکرد منحصربه‌فرد پزشکی کوبا در سلامت و درمان که بر پیشگیری و مراقبت تاکید می‌کند، نقشی حیاتی دارد.
کوبا بیشترین تعداد پزشک نسبت به جمعیت در جهان را دارد، 67 پزشک برای هر 10 هزار نفر. این میزان برای بریتانیا 5/36 پزشک برای هر 10 هزار نفر است. یک پزشک خانواده و یک پرستار باید مراقب سلامت 200-150 خانواده باشند. این پزشکان در همان جوامعی زندگی می‌کنند که بیمارانشان، غالبا آنها را به نام می‌شناسند و از مسائل شخصی، اجتماعی و محیطی که ممکن است بر سلامت آنها اثر بگذارد، خبر دارند. پزشکان این جوامع جمعیت تحت‌نظر خود را بر اساس عوامل خطرآفرین سلامت مانند میزان سیگار کشیدن، مصرف الکل یا فشارخون تقسیم‌بندی و نسبت به این بیماران توجه خاصی ابراز می‌کنند. به نظر می‌رسد، همین اقدامات پیشگیرانه توانسته است دستاوردهای چشمگیری داشته باشد، ازجمله40درصد کاهش مرگ‌ومیر نوزادان از دهه 1960 به این طرف در وضعیتی که بر اساس گزارش‌ها تا سال 2009 اقتصاد این کشور تغییر چندانی نداشته است. این میزان از میزان تلفات نوزادان در ایالات‌متحده کمتر است.
شواهد در ضمن، نشان می‌دهند که کوبا توانسته است مهار بیماری‌های قلبی- عروقی را به‌خوبی سامان دهد و از میزان تلفات حاصل از این بیماری‌ها و بستری‌شدن در بیمارستان کم کند. نظام سلامت کوبا با رویکرد پیشگیرانه طوری طراحی شده است که از 90 درصد بیماری‌ها بتواند پیشگیری کند. کوبا این رویکرد را بعد از کنفرانس مهم آلماتی درباره مراقبت‌های اولیه در سال 1978 پی گرفت.
دانشکده‌ای برای همه جهان
الکساندر آگئو، رئیس بخش بهداشت عمومی و مراقبت‌های اولیه دانشکده پزشکی آمریکای لاتین که در حومه هاوانا قرار دارد، دراین‌باره می‌گوید، «شکی نیست که بسیار به‌صرفه‌تر است که شما پیشگیری کنید تا درمان.» این دانشکده بخشی از برنامه‌های بلندپروازانه کوبا برای ارائه آموزش پزشکی به کشورهای کم‌درآمد در سراسر جهان است. این دانشکده را دولت کوبا در سال 1998 برای نجات جان نیازمندان، زمانی تاسیس کرد که توفان‌های هولناک منطقه کارائیب و آمریکای لاتین را در می‌نوردیدند. از آن زمان تا امروز، این دانشکده بیش از 26 هزار دانشجو از 123 کشور جهان را آموزش داده است. این برنامه شامل 6 سال آموزش رایگان برای دانشجویان و نیز محل زندگی رایگان است.
این دانشکده ابتدا برای آموزش دانشجویان آمریکای لاتین بر پا شد، اما امروز اغلب دانشجویان آن از اهالی کشورهای منطقه زیرصحرای آفریقا هستند. این دانشکده حتی مرزهای سیاسی را هم پشت سر گذاشته است و امروزه صدها دانشجوی آمریکایی هم در آن مشغول تحصیل هستند. با ورود بهداشت جهانی به مرحله نوین، برنامه آموزشی کوبا مساله‌ای را مورد توجه قرار می‌دهد که بسیاری از کنشگران بهداشتی در سطح محلی یا بین‌المللی آن را از قلم انداخته‌اند.
درست همان زمانی که کشورهای پردرآمد در حال بازتعریف برنامه‌های کمک‌های خارجی خود هستند و می‌خواهند منابع روبه تحلیل خود را در بحبوحه مسائل سیاسی در درست‌ترین راه به کار اندازند، درست زمانی که بخش خصوصی اهداف بلندپروازانه‌ای مانند از میان بردن بیماری‌ها یا پوشش جامع و سراسری بهداشت را پیش روی خود قرار داده است و سازمان ملل متحد در پی کم کردن بار بیماری‌ها، کاهش تلفات مادران و نوزادان و تحقق انبوهی از هدف‌های دیگر است، کوبا به این پرسش مهم پاسخ می‌دهد که «چه کسی باید همه این کارها را انجام دهد؟»
کمی از سابقه پزشکی کوبا
بعد از پیروزی انقلاب در کوبا نیمی از 6 هزار پزشکی که در آن موقع در کوبا بودند، کشور را ترک کردند و به‌این‌ترتیب کوبا با کمبود کارکنان متخصص پزشکی روبرو شد و تنها در دهه 1980 توانست بر این کمبود غلبه کند. هرچند برخی نسبت به عدم هماهنگی نظام بهداشتی کوبا با فناوری پیشرفته انتقاداتی دارند، اکنون وضعیت نظام بهداشتی در کوبا به گونه‌ای است که بسیاری از جمله دولت اوباما عملکرد آن را تحسین می‌کنند.
امید به زندگی در کوبا 78 سال است و این آمار کوبا را سومین کشور در طول زندگی در قاره آمریکا بعد از کانادا و شیلی و درست قبل از آمریکا قرار داده است. تعداد پزشکان و پرستاران و سایر کارکنان درمانی بیش از نیاز کوبا است و امروز یکی از منابع درآمد این کشور اعزام این پزشکان به کشورهای درحال‌توسعه است که دچار کمبود پزشک هستند. کوبا همگام با کشورهای پیشرفته ازجمله کشورهایی بود که به‌سرعت و با امکانات گسترده به شیوع ابولا در کشورهای آفریقای غربی واکنش نشان داد. طبق گزارش سازمان جهانی بهداشت در سپتامبر 2014، حدود 50 هزار کادر آموزش‌دیده کوبایی در زمینه بهداشت در 66 کشور جهان در حال ارائه خدمات هستند.
چه باید کرد؟
بر اساس برآورد سازمان جهانی بهداشت، جهان درحال‌توسعه، اکنون با کمبود 7 میلیون پزشک و پرستار و کارکنان آموزش‌دیده روبرو است و انتظار می‌رود این تعداد تا سال 2035 به 9/12 میلیون تن برسد. پس چه باید کرد؟ پاسخ این پرسش یا دستکم بخشی از این پاسخ را باید در تحول بی‌سروصدای کوبا در یکی از بنیادی‌ترین عرصه‌ها پیدا کرد: آموزش.Lancet
نظرشما
آخرین اخبار