مدیریت اختلال شخصیت مرزی

به گزارش شفا آنلاین،هرچند که علل ایجاد‌کننده و پاتوفیزیولوژی این عارضه هنوز به درستی مشخص نیست، ترکیبی از عوامل ژنتیکی، محیطی و سابقه آسیب در دوران کودکی، همگی در ابتلا به این اختلال دخیل دانسته شده‌اند. هر چند که روان‌درمانی باید به‌عنوان اولین اقدام برای درمان اختلال شخصیت مرزی درنظر گرفته شود؛ در بیشتر موارد، درمان دارویی برای کنترل علائم ضروری است.

       اختلال شخصیت مرزی، به‌طور اخص با رفتارهای تکانشی و خلق ناپایدار مشخص می‌شود. کلمه شخصیت، واژه‌ای پیچیده است که برای شرح چگونگی تفکرات، احساسات و رفتارهای فرد به کار می‌رود. اختلال شخصیت مرزی با افزایش خطر خودکشی همراه با ترس از طرد شدن مرتبط است. مبتلایان به اختلال شخصیت مرزی، احساس پوچی می‌کنند و تصویری منفی از خود دارند.

آمار نگران‌کننده اختلال شخصیت مرزی
       اختلال شخصیت مرزی و اختلال خلقی دوقطبی، علائمی مشابه دارند. الگوی بی‌ثبات خلق در هر دو دیده می‌شود. مبتلایان به اختلال شخصیت مرزی، نوسانات خلق را در پاسخ به عوامل اضطراب‌زای بین‌فردی نشان می‌دهند در حالی که در اختلال دوقطبی، تغییرات مداوم خلق را شاهدیم. اغلب مبتلایان به اختلال شخصیت مرزی به دنبال اقدام به خودکشی یا یک اپیزود ناتوان‌کننده خودآزاری در یک سیستم درمانی پذیرش می‌شوند. خطر اقدام به خودکشی در حدود 60 تا 70 درصد است و در حدود 10درصد از مبتلایان به اختلال شخصیت مرزی خودکشی موفق دارند. به‌طور متوسط این بیماران سالانه 3/6 روز در بیمارستان بستری می‌شوند و هر 2 سال حداقل یک مراجعه به بخش اورژانس دارند. این آمارها در حدود 6 تا 12 برابر بیشتر از آمار مبتلایان به اختلال افسردگی اساسی است. در نتیجه، بار اقتصادی سنگینی به جامعه و خانواده آنان تحمیل می‌شود.

 مبتلایان به اختلال شخصیت مرزی ممکن است در برقراری روابط اجتماعی پایدار دچار مشکل باشند و برخورد با سایر افراد در آنان اغلب موجب طرد‌شدگی و مشکل در فعالیت اجتماعی می‌شود. علائم سایکوتیک ممکن است وجود داشته باشند؛ اما معمولا مختصر و نتیجه آزمون‌های درک واقعیت در آنان خوب است. اختلال شخصیت مرزی اغلب با سایر بیماری‌های روان نظیر اضطراب، افسردگی، اختلالات خوردن، اختلال اضطراب پس از حادثه و سوء مصرف مواد همراه است و همپوشانی علائم ممکن است تشخیص آن را دشوار کند. به علاوه، ابتلا به اختلال شخصیت مرزی، اثرات منفی بر درمان بیماری روان پزشکی همراه خواهد داشت.

تظاهرات اختلال شخصیت مرزی
       چهار تظاهر اصلی اختلال شخصیت مرزی عبارتند از بی‌ثباتی عاطفی، مشکلات هویتی، روابط منفی و آسیب به خود. تشخیص صحیح اختلال شخصیت مرزی اهمیت دارد زیرا تجویز درمان مناسب را امکان پذیر می‌کند. تشخیص اختلال شخصیت مرزی پس از 18 سالگی و با استفاده از معیارهای 5-DSM یا معیارهای 10- ICD گذاشته می‌شود.

       تئوری‌های مختلفی برای ابتلا به اختلال شخصیت مرزی مطرح هستند. یکی از این تئوری‌ها، تولید افزایش یافته کورتیزول به دلیل تحریک محور هیپوتالاموس-هیپوفیز-آدرنال است که اغلب در موارد اضطراب مزمن رخ می‌دهد. سیستم لیمبیک که شامل آمیگدال، هیپوکامپ و بخش فرونتال مغز است نیز با ابتلا به اختلال شخصیت مرزی مرتبط است. در تصویربرداری، کاهش در اندازه آمیگدال در مبتلایان به اختلال شخصیت مرزی مشاهده می‌شود که می‌تواند نتیجه تخریب سلول‌های عصبی به دلیل تحریک اضافی و شدید باشد. یک مطالعه دیگر نشان داده که آمیگدال در اختلال شخصیت مرزی حساس‌تر از سایر افراد است.

درمان اختلال شخصیت مرزی
       اختلال شخصیت مرزی، یک بیماری پیچیده و چندگانه است که معمولا درمانی چندجانبه شامل درمان دارویی، روان‌درمانی و حمایت در منزل را می‌طلبد. درمان موثر معمولا منتهی می‌شود به پیش آگهی خوب و بیماران درمان را در حین حضور در جامعه دریافت خواهند کرد. در حالی که بستری غیرضروری، وضعیت بیمار را وخیم‌تر می‌کند.

       روان‌درمانی: روان‌درمانی اثر خوبی روی درمان انواع مختلف اختلالات روان پزشکی نظیر اختلال شخصیت مرزی دارد. روان‌درمانی نیاز به درمان حین بستری را کاهش می‌دهد؛ بنابراین به‌عنوان درمان اولیه اختلال شخصیت مرزی در نظر گرفته می‌شود. هدف از روان‌درمانی، ایجاد درک بهتر از خود، بهبود روابط بین‌فردی و درک عاطفی، تعدیل رفتارهای غیرعملکردی و انطباق بهتر با محیط است. حداقل دوره درمان 3 ماه، 2 جلسه در هفته است.

       دارودرمانی: روان‌درمانی برای بهبود درازمدت عملکرد شخصیتی و کلی بیمار لازم است. داروها اغلب برای مدیریت علائم و آسیب‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند. دارودرمانی ممکن است به‌عنوان درمان همراه با روان‌درمانی در بیماران با علائم بی‌ثباتی خلقی و سایکوز مورد استفاده قرار گیرند.

هنوز هیچ دارویی از سوی سازمان غذا و داروی آمریکا به‌عنوان درمان اختصاصی اختلال شخصیت مرزی مورد تایید قرار نگرفته است. آنتی‌سایکوتیک‌ها، تثبیت‌کننده‌های خلقی، ضدافسردگی‌ها و مکمل‌های غذایی به صورت تایید نشده برای درمان مبتلایان به اختلال شخصیت مرزی مورد استفاده قرار می‌گیرند. تثبیت‌کننده‌های خلقی(توپیرامات، والپروات، لاموتریژین)، نسل دوم آنتی‌سایکوتیک‌ها (الانزاپین، آریپیپرازول) و اسیدچرب امگا3 در مدیریت علائم خلقی و تکانشی مبتلایان به اختلال شخصیت مرزی موثر دانسته شده‌اند.

بنظر می‌رسد که آنتی‌سایکوتیک‌ها در بهبود علائم شناختی مبتلایان به اختلال شخصیت مرزی نیز موثرند. آنها در درمان مشکلات شناختی و نوسانات عاطفی مفیدند. کاربرد این داروها اخیرا به دلیل عوارض ناخواسته آنها نظیر چاقی، فشارخون بالا و دیابت ناشی از آنتی‌سایکوتیک‌های آتیپیک؛ و خواب‌آلودگی و مسمومیت کلیوی احتمالی ناشی از تثبیت‌کننده‌های خلقی محدود شده است. مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین در کاهش شدت علائمی نظیر خلق افسرده، اضطراب و عصبانیت به ویژه در شرایط وجود اختلال خلقی همزمان، موثرند. اثرات ضدافسردگی‌ها بر رفتارهای تکانشی مشخص نیست.

برخی از مطالعات بالینی نشان داده اند که مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین و سایر ضدافسردگی‌ها برتری ناچیزی نسبت به دارونما در کنترل این علائم دارند. از آنجا که اختلال شخصیت مرزی پیش آگهی افسردگی را وخیم‌تر می‌کند، احتمال می‌رود که بیماران پاسخ کمتری به درمان دهند.

تجویز بنزودیازپین‌ها در مبتلایان به اختلال شخصیت مرزی ممنوع است؛ زیرا مهار را کاهش می‌دهند و بنابراین ممکن است موجب وخامت تکانش‌ها شوند، بنابراین، مبتلایان به اختلال شخصیت مرزی، در معرض خطر بیشتری برای اعتیاد هستند و ممکن است به آرام بخش‌ها معتاد شوند. سایر ضداضطراب‌ها، آرام بخش‌ها و خواب آورهایی نظیر زولپیدم ممکن است در درمان اختلال شخصیت مرزی مفید باشند؛ البته فقط هنگامی که برای مدت زمان کوتاهی تجویز می‌شوند و برای مدیریت وضعیت‌های بحرانی مانند پذیرش بیمار در بیمارستان برای مدت کوتاه مورد استفاده قرار گیرند.US.Pharmacist,2015