کاهش محسوس عرضه و مصرف آنتی بیوتیک ها در ایران

 که البته یقینا افتخار اصلی آن متوجه نظام سلامت کشور است و آن اتفاق مهم عبارت از این است که برای نخستین بار در تاریخ پزشکی و داروسازی کشور مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها دچار افت و رکورد محسوس و قابل‌توجهی گردیده است.

به این ترتیب که برای مثال کپسول آموکسی‌سیلین 500 که به صورت سنتی سال‌هاست حائز رتبه اول پرمصرف‌ترین داروی کشور از منظر حجم ریالی فروش بوده است برای نخستین بار در طی سال‌های اخیر با کاهش تقریبی 50 درصدی مصرف، به جایگاه چهارم سقوط کرده است و از نظر میزان مصرف عددی این دارو از جایگاه چهارم به رتبه سیزدهم سقوط کرده است یا سفکسیم 400 شاهد افت رتبه 22 پله‌ای در رده‌بندی این فهرست بوده و از جایگاه 6 به رتبه 28 تنزل یافته است و از بعد فروش عددی نیز از رتبه 54 به 96 سقوط کرده است.

  بدون شک بروز مقاومت میکروبی در برابر آنتی‌بیوتیک‌های موجود در عرصه پزشکی و داروسازی، یکی از دغدغه‌های جدی سازمان جهانی بهداشت (WHO) بوده و اختصاص شعار سالیانه این سازمان به مبحث مصرف بی‌رویه آنتی‌بیوتیک‌ها و بروز مقاومت میکروبی در 5 سال گذشته خود شاهدی روشن بر این مدعاست، عمق فاجعه زمانی بیشتر آشکار می‌گردد که می‌شنویم در بررسی بیش از 1000 مولکول دارویی جدید عرضه شده به جامعه بین‌المللی داروسازی و پزشکی در جهان، سهم آنتی‌بیوتیک‌ها به تعداد انگشتان دست هم نمی‌رسد.

       بنابراین وقتی اعلام می‌گردد کاهش عرضه و مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها در کشور توفیقی بی‌سابقه تلقی می‌گردد، زیاده‌گویی و مبالغه نبوده و جا دارد از دست‌اندرکاران این امر مهم یعنی صنایع تولیدکننده آنتی‌بیوتیک، داروسازان شاغل در داروخانه‌ها، شرکت‌های توزیع‌کننده دارو، سندیکای تولیدکنندگان داروهای انسانی (که نقش هماهنگ و هدایت‌کننده این حرکت را در بین صنایع به عهده داشته) و همچنین مسئولین سازمان غذا و دارو وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تشکر ویژه‌ای نمود.


در پایان ذکر چند نکته جهت استمرار این حرکت مثبت و سازنده ضروری است.
       خوشبختانه عمر میثاق‌نامه ممانعت از ارایه تخفیفات و جوایز فروش آنتی‌بیوتیک‌ها به بیش از 6 ماه بالغ گشته است. اهمیت این موضوع را دست‌اندرکاران امر بیش از سایرین درک می‌نمایند، زیرا که در 12 سال گذشته مدت زمان بر جا ماندن این قبیل توافق‌نامه‌ها بی‌سابقه است.

       سهم بالای فروش آنتی‌بیوتیک‌ها در درآمد صنایع و داروخانه‌های کشور، ارزش این اقدام مشترک و پایبندی به اخلاق حرفه‌ای توسط مدیران صنایع و داروخانه‌ها و چشم‌پوشی از بخش عمده‌ای از درآمد‌های قابل‌ وصول توسط این عزیزان را در سالی که وضعیت اقتصادی صنایع دارویی، شرکت‌های توزیعی و داروخانه‌ها، حال و احوال خوشی ندارد، چشمگیرتر و قابل تحسین‌تر می‌نماید.

       به منظور استمرار و (انشاءا...) دائمی‌شدن این حرکت ارزنده و تسری آن به سایر گروه‌های دارویی حساس و پرخطر در درجه اول از سازمان غذا و دارو، و در درجات بعد از سازمان نظام پزشکی جمهوری اسلامی، سندیکای تولیدکنندگان داروهای انسانی، انجمن داروسازان ایران و سازمان‌های بیمه‌گر انتظار می‌رود با اقلیت افراد حقیقی و حقوقی که به قصد سوءاستفاده از موقعیت و با هدف فروش و کسب سهم بازار بیشتر از مفاد این میثاق‌نامه (علیرغم تذکرات سندیکای تولیدکنندگان داروهای انسانی) تخطی و تخلف می‌نمایند، قاطعانه برخورد نمایند، چراکه بی‌تفاوتی در خصوص اقدامات سودجویانه این اقلیت، مصداق یکسان دانستن دوغ و دوشاب بوده و اسباب دلسردی اکثریت افراد متعهد به این میثاق‌نامه حرفه‌ای را فراهم می‌آورد و چه بسا بیم آن می‌رود که خروج تولیدکنندگان بزرگ آنتی‌بیوتیک کشور از تعهدات این میثاق‌نامه، افتخار به دست آمده در خصوص کاهش عرضه و مصرف غیرمنطقی آنتی‌بیوتیک‌ها را به وادی نابودی، سوق دهد.

       اکنون که با از خودگذشتگی مثال‌زدنی، مدیران صنایع دارویی، شرکت‌های توزیع‌کننده دارو و داروخانه‌های کشور و پایبندی به اخلاق حرفه‌ای، از بخش بزرگی از درآمد مکتسبه خود چشم پوشیده‌اند و از این رهگذر هم زمینه‌ساز کسب افتخاری بزرگ برای نظام سلامت کشور گردیده‌اند و به سلامت بیماران و آحاد جامعه خدمتی شگرف ارایه نموده‌اند و هم با کاهش هزینه‌های غیرضرور، اقتصاد سلامت کشور را یاری نموده و در جهت تحقق اقتصاد مقاومتی و کاهش مصرف القایی، نمونه‌ای عملی ارایه نموده‌اند، از کمیسیون قانونی قیمت‌گذاری دارو و سازمان‌های بیمه‌گر انتظار می‌رود به منظور جبران بخشی از زیان وارده به صنایع و داروخانه‌ها، واکنشی اقدامی شایسته و در خور توجه نشان داده، با قدردانی از این حرکت ارزشمند، موجبات بروز این قبیل حرکت‌های خود جوش و سازنده بیش از پیش فراهم نمایند.سپید

محمد رضا شانه ساز-مدیر عامل شرکت سرمایه گذاری دارویی تامین