تحريف
کتاب ارزش نسبي خدمات در بعد تعاريف و نسبتها، روش پرداخت پلکاني، افزايش
بيسابقه ظرفيت پذيرش دستياري، اعمال محدوديت سني براي پذيرفتهشدگان
دستياري ، ابهامات در زمينه آموزش رشتههاي تخصصي و فوق تخصصي و طرح
درجهبندي پزشکان از جمله طرحهايي بودند که برخي از آنها در ابتدا به صورت
شايعه مطرح، سپس تکذيب و در آخر به تصويب رسيدند.
حالا چندماهي است که نحوه پرداخت به پزشکان، به مشکل اصلي وزارت بهداشت و درمان تبديل شده است. شيوه پرداخت براساس کارانه، طرح پرداخت مبتنيبر عملکرد يا همان قاصدک و به دنبال آن اختياري کردن روش پرداخت و تفويض آن به عهده روساي بيمارستانها حکايت از عدم توانمندي متوليان نظام سلامت در چارهانديشي در اين زمينه است.
حالا از گوشه کنار اخباري مبنيبر يک روش
ديگر پرداخت موسوم به شيوه پرداخت ثابت به گوش ميرسد.
طرحي که به نظر
ميرسد جهتگيري آن بهسوي دولتي کردن کامل بخش درمان و سپس پروژه
کارمندسازي پزشکان است که هر چند اين موضوع مورد انکار مسئولان قرار گرفت،
اما خبرها حاکي از آن است که قرار است اين طرح بر اساس پرداخت غيرعملکردي و
حقوق ثابت، در مراکز آموزشي اصفهان به عنوان پايلوت کليد بخورد.
سازوکارهاي اجراي اين طرح مهيا نيست
يک
متخصص جراحي عمومي که اخبار مربوط به طرح جديد پرداخت را شنيده،، گفت: «از داخل بدنه مديريت وزارتخانه اطلاعاتي
رسيده مبنيبر اينکه طرح جديد در دستور کار قرار گرفته و ممکن است دانشگاه
اصفهان بهعنوان پايلوت انجام آن انتخاب شود.
اما درخصوص نحوه اجراي آن، هنوز خبري به صورت رسمي اعلام نشده و اطلاعات ما نيز برحسب حدس و گمان است که نميتوان به آن استناد کرد.»
سيد محمدرضا جوادي با بيان اينکه اجراي اين طرح ارتباط و بستگي زيادي به زيرساختها دارد، تصريح کرد: «اگرچه هماکنون اين طرح در بسياري از کشورها درحال انجام است، اما در کشورهاي مجري اين سيستم، نظام ارجاع بسيار کارآمد حاکم است و نظارتهاي بيمهاي نيز به شکل اصولي و صحيح اجرا ميشود. در ايران اما متاسفانه هنوز اين سازوکارها پياده نشده و هنوز از سيستم پزشک خانواده و نظام ارجاع محروم هستيم.»
وي ضمن
اشاره به اهميت قوانين کار در اجراي طرح پرداخت ثابت، خاطرنشان کرد: «در
کشور ما تناسبي ميان نيروي کاري و حجم مراجعه وجود ندارد. کاري که يک پزشک
در کردستان انجام ميدهد، 5 پزشک در تهران انجام ميدهند.
لذا نگاه به همه
اين موارد از يک زاويه، شدني نيست. اينکه بگوييم در تهران ميانگين درآمد
پزشکان 12 ميليون تومان است و اين را ميتوان به عنوان يک حقوق ثابت به
تمام کشور تعميم داد، قابليت اجرا ندارد. لذا بايد تمام جوانب را سنجيد و
سپس در مورد آن صحبت کرد. اما در مجموع با شرايط فعلي بعيد است که اين طرح
اجرايي شود.»
معاون آموزشي گروه جراحي دانشگاه علوم پزشکي همدان دليل اصلي سردرگمي وزارت بهداشت در پرداختي پزشکان را نحوه اعلام کتاب جديد عنوان و خاطرنشان کرد: «وزارتخانه کتاب جديد را در زماني اعلام کرد که هنوز شورايعالي بيمه آن را تاييد نکرده بود. قبل از اينکه شورايعالي بيمه نسبت به امکانسنجي اقدام و بودجه طرح به صورت کامل ديده شود، تغييرات کتاب تعرفهها را اعلام کردند.
به دنبال آن هجمه وسيعي در مجلس به وجود آمد، مبنيبر اينکه قرار است بودجه طرح تحول به جيب پزشکان واريز شود و از همين تغييرکتاب به عنوان سند استفاده کردند و گفتند از آنجاکه کتاب 3 برابر شده است، به اين معني است که درآمد پزشکان نيز 3 برابر ميشود. لذا بودجه طرح تحول قرار است که به جيب پزشکان واريز شود.»
وي ادامه داد: «اين مسئله منجربه واکنش جامعه بهداشتي و در نتيجه اعلام طرح پلکاني شد. در دل طرح پلکاني نيز مشکلات بسيار زيادي وجود داشت که اولين نمونه آن عدم وجود قانون ماليات مضاعف مصوب در کشور است.
اينکه از يک قشر مالياتي اخذ شود که قرار نيست به خزانه دولت واريز
شود، مشکلساز است. بنابراين طرح را به شکل انتخابي تغيير دادند. اما از
آنجاکه بودجههاي پيشبيني شده محقق نشد، در نتيجه بخشي از هزينهها از محل
پرداختيها تامين شد.»
جوادي با تاکيدبر اينکه در نظام قبلي پرداخت، 60 تا 65 درصد کارکرد يک پزشک در طرح تمام وقت به خود او ميرسيد، تصريح کرد: «اين مقدار هماکنون بر اساس محل کار ميتواند تا 35 درصد نيز کم شود.
مسئله بعدي که در پرداختها مشکل
ايجاد کرده، غيرشفاف بودن آن است. دستورالعملها به ميزان زيادي غيرشفاف
است و درنهايت کسي که از آن منتفع ميشود، نميداند داستان از چه قرار است.
اين باعث شده مقدار زيادي از کارها روي زمين بماند و انگيزه براي کار از
بين برود.» وي ضمن پراهميت خواندن نحوه سنجش شرايط، ادامه داد: «ايران يک
کشور وسيع با 31 استان و تعداد زيادي دانشگاه علوم پزشکي و پزشک است.
از آنجاکه شرايط يک پزشک در آذربايجان غربي با سيستان و بلوچستان يکسان نيست، لذا نميتوان شرايط را براي کل کشور به يک شکل ديد. از طرفي اختيارات وسيعي به دانشگاهها داده شده که در بعضي جاها ايجاد اشکال کرده است.
يعني گاهي
اوقات از اختيارات، به شکل درست استفاده نميشود. تمام اين مسائل دست به
دست هم داده که باعث شده پرداختها به شدت به تاخير افتد.»
جوادي ضمن گلايه
از اينکه در بعضي استانها که اسناد آن نيز قابل ارائه است، هنوز
پرداختيهاي سه ماهه چهارم سال 93 انجام نشده و براساس همان پرداخت
عليالحسابي است، گفت: «بعضي از استانها سه ماهه اول سال 94 را نيز پرداخت
کردهاند.» وي ضمن عدم رضايت از نحوه پرداختي و همکاري بيمهها، تصريح
کرد: «هماکنون بودجه طرح تحول و تغييرات اعمال شده در کتاب کا بدون اينکه
سازوکار درستي به عنوان گايدلاين در اختيار بيمهها قرار دهيم، در حال اجرا
است. ما طرحي براي جلوگيري از نياز القايي نديديم و اين مساله باعث شده
خيلي از جاها بودجه به سمت اعمالي برود که ضرورتي نداشته و مستند ادعاي عدم
ضرورت، ميانگين تعداد جراحهايي بوده که قبل از اعلام طرح انجام ميشده
است.
وزارتخانه براساس اين زمينه ذهني ابلاغيهاي به دانشگاهها داد که
تعداد اعمال هزينهبر و پرخرج براساس ميانگين سال 92 پرداخت شود. غافل از
اينکه تعدادي از بيماراني که الان به سيستم مراجعه ميکنند، بيماراني هستند
که در طرح جديد مشمول بيمه شده يا از مزاياي اين طرح استفاده ميکنند و
علاقهمند به درمان شدهاند و الزاما اين نيست که تمام آن نياز القايي
باشد. وزارتخانه اين دو بخش را نميتواند از هم جدا کند و از آنجاکه
گايدلاين درست نداريم، به مشکل ميخوريم.»
اصفهان پايلوت طرح پرداخت ثابت نيست
همه
گمانهزنيها در مورد طرح جديد پرداخت ثابت درحالي انجام ميشود که معاون
درمان دانشگاه علوم پزشکي اصفهان، پايلوت قرار گرفتن اين شهر را در طرح
جديد، تکذيب ميکند و آن را صرفا يک جريان ايجاد شده در فضاي مجازي و
گروههاي تلگرامي معرفي ميکند.
حميدرضا طلوعي
طرح جديد پرداخت ثابت به پزشکان را يک طرح تجربه شده در دنيا معرفي و تصريح
کرد: «اينکه حقوق پزشکان به شکل ثابت پرداخت شود در دنيا طرفداراني دارد و
در برخي کشورها درحال اجرا است.
طرفداران اين طرح نيز دلايل قانع کنندهاي
براي خود دارند و در مراکز آموزشي پژوهشي، مابهازاي تعداد مشخصي فعاليت
آموزشي، تعداد مشخصي مقاله و درمان عددي را در نظر ميگيرند و ديگر کاري به
کتاب ارزشگذاري خدمات سلامت يا کاليفرنيا ندارند. مثلا در ايالات متحده
اين قانون پياده شده است که البته آن رقم، قابل توجه و جزو درآمدهاي خوب
جامعه به حساب ميآيد که دهکهاي اول و دوم هر جامعهاي از آن بهرهمند
ميشوند.»
وي با تاکيدبر اينکه اجراي اين طرح در ايران فعلا در حد گمانه و سوال مطرح است که صرف پرسيدن سوال در مورد آن به معناي طرح و برنامه نيست، خاطرنشان کرد: «مثل اين است که شخصي سوال کند نظر شما در مورد دوطرفه شدن خيابان وليعصر چيست؟ اين يک نظرخواهي است و به اين معني نيست که اداره راهنمايي و رانندگي قصد دوطرفه کردن اين خيابان را دارد. اين طرح نيز در حد نظرخواهي مطرح شده است.»
طلوعي با تاکيد مجدد بر اينکه اصفهان داراي
سناريويي براي اجراي اين طرح نيست، ادامه داد: «ما هم مثل هر دانشگاه ديگري
ممکن است يک نظرسنجي از بين اعضاي هيات علمي يا غيرهيات علمي انجام دهيم،
کمااينکه رئيس دانشگاه تهران نيز اعلام کردند که اين موضوع در آن دانشگاه
نيز مطرح شده و معايب و مزاياي آن تحت بررسي است.
ايشان نيز تاييد کردند که به لحاظ نظري در حال امکانسنجي اين مسئله هستند که آيا اين طرح طرفداراني دارد يا خير؟» وي اضافه کرد: «به نظر ميرسد طرفداران طرح پرداختي ثابت، بيشتر از اينکه پزشک باشند، علماي علم مديريت و اقتصاد درمان هستند و اين طرح به دلايل مختلف در ميان گروههاي مختلف پزشکي طرفداران يکساني ندارد. اگر ذهن اعضاي هياتعلمي همه گروهها اعم از داراي پروسيجر يا غير از آن، از نظر درآمد آرام شود و دريافتي آنان براساس تعداد درماني که انجام ميدهند، نباشد و بتوانند به موارد سخت و آموزش دانشجويان و توليد علم وپژوهش بپردازند، ايدهآل خواهد بود.
اما ايرادي که دوستان ميگيرند اين
است که درآمدزايي گروههاي مختلف پزشکي برابر نيست. افرادي که براساس ويزيت
کار ميکنند، درآمدزايي نسبتا پايينتري دارند و طرفدار اين طرح خواهند
بود و آنهايي که داراي پروسيجرهايي نظير جراحي و قلب هستند که درآمد خلق
ميکند، از اين طرح استقبال نخواهند کرد.»
طلوعي با بيان اينکه هيچ طرح
نوشته شدهاي براي اجرا در اين زمينه در وزارتخانه ابلاغ نشده و قرار نيست
به زودي ابلاغ شود، گفت: «فکر ميکنم اين فرايند هم شبيه بعضي از
جنجالهايي است که اصل ماجراي آن بسيار سادهتر و معموليتر از شيوه بيان
آن در فضاي مجازي است. از آنجاکه برخي کشورها به شکل موفق اين طرح را پياده
کردهاند، لذا پژوهش و بررسي در اين زمينه در وزارتخانه به عنوان طرح قابل
بررسي مساله بدي نيست.
ضمن اينکه قبل از سال 72 که طرح کارانه يا نظام
نوين مطرح شود، پرداختيها ثابت بود و اين مساله اصلا عجيب نيست.» معاون
درمان دانشگاه علوم پزشکي اصفهان در پايان تصريح کرد: «پزشکان گروه
دانشمندي هستند که نبايد از حرف و ايدههاي نو هراس داشته باشند. يک گروه
محقق نظامات پرداخت دنيا را بررسي ميکنند که يکي از نظامات هم همين
پرداختي ثابت با رقم قابل توجه است.»سپید