هنوز هم مهران مديرى را دوست دارم

به سالهاى اول دهه هفتاد- همزمان با آمادگى امتحان كنكورپزشكى- كه بر مى گردم برايم دومرتبه اين موضوع تداعى مى شود كه مى توان به جعبه جادويى اغلب سياه و سفيد آن روزها، فقط به عنوان وسيله و ابزار: اعلام وضعيت خطر و احتمال حمله هوايى، نمايش تخريب شهرها، مدارس و منازل مردم بى دفاع و كشته شدنهايشان، نمايش رشادتهاى رزمندگان اسلام و رفتارهاى وحشيانه ارتش بعث در جبهه هاى جنگ، وسيله آموزش دروس -از طريق تلويزيون- بدليل تعطيلى اجبارى مدارس و ...، نگاه نكرد و با نگاه كردن به آن جعبه، تا حدودى رنگين ديد و خنديد.

مهران مديرى و تيم همراهش نگرش من و هم نسلانم را به تلويزيون از يك دستگاه استرس زا به يك دستگاه نسبتاً مفرح استرس زدا بدل كرد. از وسيله اى براى گرياندن و ترسيدن از بى رحمى هاى جنگ، به وسيله اى براى خنداندن و خنديدن و شاد شدن بدل كرد.


مهران مديرى ساعت خوشى را پس از سالها ناخوشى و ترس و نگرانى برايمان به ارمغان آورد كه هنوز با خاطراتش لحظاتى خنده بر لبانمان مى نشيند.


از آن به بعد و در طول دوران دانشجويى -دندانپزشكى و تخصص- و پس از ورود به عرصه فعاليت كارى،اين موضوع ادامه داشت و ديدن برنامه هاى مختلف مهران مديرى حس خوبى به من بيننده القاء مى كرد. برنامه هايى چون پاورچين، شبهاى برره، باغ مظفر، مرد هزار چهره و اكثربخشهاى قهوه تلخ (بجز بخشهاى پايانى اش را كه عمداً نديدم).


حال كه سوژه جديد مهران مديرى را جامعه پزشكى كشورم مى بينم و با علم به اين نكته كه در مجموعه "در حاشيه" دندانپزشك وجود نداشت- البته خوشبختانه يا ...!!!-، اما لازم مى دانم ضمن تأكيد بر حس دوست داشتن مديرى و همراهان هميشگى اش، و خنديدن از برخى سكانسها، انتقادى به شرح ذيل به اين "اولين پيام آور ساعتهاى خوش رسانه ملى" داشته باشم:

١) آيا مى توان مفهوم طنز بر اين مجموعه اطلاق كرد؟


از مفاهيم طنز همان بس كه موضوع ناخوشايندى را با بهره گيرى از طبع و هنر طنازى، به شيوه اى دلپذير مطرح كردن تا هدف و نتيجه مورد نظر - به ميزان اندك يا كامل- بدست آيد.
در واقع كدام موضوع مطرح شده در مجموعه "در حاشيه"، هدفى را دنبال مى كرد؟


اگر توليد مجموعه اى با بن مايه پرداختن به معضلات اجتماعى و با هدف كاستن از اين مشكلات اجتماعى توليد شده است، كه جاى تصويرگرى بيشترى داشت ولى اگر صرفاً توليد مجموعه اى در ژانر طنز و در بطن آن هجو و فكاهى، كمدى، لودگى، رفتارهاى تمسخر آميز و تخطئه كننده براى خنداندن مردمان كشورمان-يكى از نگران ترين مردمان دنيا- است، شايد بهتر مى بود كارگردان محترم ضمن دقت بيشتر در انتخاب موضوع و تم اصلى مجموعه جديد خود، با صرف وقت بيشتر براى نگارش سناريويى قوى همراه با شخصيت پردازى دقيق و بهره گيرى از كارشناسان تيم پزشكى، به مفاهيم و موارد اصيل و متعدد مورد انتقاد در سيستم پزشكى كشور مى پرداخت و الزاماً متوسل به نمايش افرادى فاقد صلاحيت حرفه اى در بخش پزشكى، نمى شد.

٢) "در حاشيه"، حاشيه چه متنى است؟


آيا حاشيه ى حفظ حرمتها، احترام گذاشتنها و تكريم تمامى شهروندان از جمله جامعه پزشكى است يا ادامه بى حرمت كردنها، به هيچ انگاشتنهاى ديگران و بى اعتبار ساختنهاى رواج يافته در كشورمان است؟


آيا حاشيه ى نياز مبرم و لزوم تكريم پزشكان و شفا بخشان جامعه براى ايجاد حس اطمينان هنگام خود واسپارى بيماران به ايشان است يا حاشيه تقابل فقر و زراندوزى و تحريك حس حق خواهى فقرا از اغنيا است و اعتماد زدايى از جامعه زراندوز پزشكى است؟
آيا حاشيه ى سيستم غلط نظام آموزشى در ترغيب اكثر دانش آموزان نخبه كشور براى تلاش در ورود به رشته هاى پزشكى و حتى ترغيب ديگران براى تحمل رنج دورى از وطن براى تحصيل در رشته هاى پزشكى و دندانپزشكى است يا حاشيه تقابل دانش آموختگى در ايران و برخى از كشورهاى خارجى و سلب اعتماد بيماران هم از دانش آموختگان داخل و هم خارج از مرزهاى ايران است؟



آيا حاشيه ى رسيدگى به مشكلات بسيار فراوان معيشتى زندگى دوران دانشجويى، طرح، قبولى تخصص و تعهدات اجبارى آن با حقوق و دستمزد ناچيز و همراه آن مسؤوليتهاى بى نهايت خطير و انتظارات بيش از حد يا نامعقول همگان از آنان در تمام مراحل فوق الذكر و به تعويق افتادن تمام مراحل طبيعى زندگى از جمله ازدواج و فرزند دار شدن و استقلال مالى يافتن و ... است يا حاشيه زراندوزى هاى يك مشت بچه پولدار مرفه بى درد، بچه سوسول هاى صرفاً درس خوان به بلوغ اجتماعى نرسيده، سوء استفاده كنندگان از انواع رانتها و ... كه در دانشگاه مدارج جيب برى را به نحو اكمل ياد گرفته و در ارتباط با مردمشان به كار مى بندند؟



آيا حاشيه ى نحوه انتخاب دانشجو در رشته هاى مختلف پزشكى و حتى تخصصهاى آن با لزوم بررسى كامل ويژگى هاى شخصيتى ايشان، سلامت روان و پختگى در روابط اجتماعى و اهدافشان براى بدست گرفتن مسؤوليت خطير سالم سازى جامعه، محرم شدن، مقدس شدن و مكرم شدن براى خدمت كردن است يا حاشيه انتخاب دانشجو صرفاً بر اساس نمرات كنكور مبتنى بر سؤوالات تستى -بعضاً قابل خريد و فروش- و با هر هدفى است؟

تمام مواردى كه هم در نظر مردم و هم شما و همچنين ما اعضاء جامعه پزشكى، مواردى غير قابل انتظار و به دور از باورها قلمداد مى شود كه از جامعه پزشكى انتظار آن نمى رود- البته به هر دليلى كه مردم براى اين جامعه قائل هستند- همانا دورى از اصول اخلاق پزشكى است.
اما سؤالاتى مطرح مى شود كه: درست است كه رعايت اخلاق پزشكى و حرفه اى براى پزشكان - بنا به مقتضاى شأن و حرفه پزشكى- از جايگاه بسيار رفيعى در بين مردم برخوردار است، اما آيا مجوزى براى ساير افراد و حرف در عدم رعايت اصول اخلاقى و بويژه اخلاق حرفه اى وجود دارد؟
آيا همه ما در هر رده اى كه باشيم در زندگى روزمره خود، آنگونه با ديگران رفتار مى كنيم كه انتظار داريم ديگران هم با ما همانگونه رفتار كنند؟
آيا مردم چه عوام و چه خواصى كه نقدى بر جامعه پزشكى وارد مى كنند، خود در شرايط شغلى و حرفه اى خويش بواقع اخلاقمدار هستند؟ و به واقع نقدپذير هم هستند؟؟


در انتها باز هم تأكيد مى كنم اينجانب به عنوان يكى از اعضاء جامعه پزشكى، هنوز هم مهران مديرى را دوست دارم و ضمن آرزوى موفقيت بيشتر ايشان در تلاش براى رفع نقاط ضعف كارنامه خوب كاريش، اميدوارم شرايطى فراهم شود تا از توان و قابليت هاى تأثيرگذار و غير قابل انكار مهران مديرى و تيم همراهش و بويژه رسانه ملى در رواج اخلاقمدارى در سطح جامعه، چه در نقد مشكلات و آموزش روابط اجتماعى پايه و چه در مناسبات شغلى و حرفه اى مختلف، بهره بيشترى برد.

ايكاش از اين مجموعه ها نه فقط براى خنداندن صرف، بلكه خنداندن همراه با اهداف آموزشى بهره برد.


دكتر نويد ناصرى
دندانپزشك- متخصص ارتودنسى
عضو شورايعالى نظام پزشكى كشور