به گزارش شفا آنلاین، همه ما روزانه برای انجام هر کاری حتی سادهترین رفتارمان مجبور به
تصمیمگیری هستیم و بسیاری از کارها را به صورت خودکار و از روی عادت انجام
میدهیم، اما برخی کارها حتی گفتهها و واکنشهای ما به تصمیمگیری درست،
آن هم به موقع و به جا نیاز دارد، زیرا گاهی با یک تصمیم اشتباه مجبور
میشویم تاوان سنگینی بپردازیم.
مهارت تصمیمگیری، یکی از مهارتهایی
است که به نوجوانان و جوانان کمک میکند تا موقعیتهای تصمیمگیری درباره
اقدام یا انصراف از رفتارهای پرخطر را شناخته و پیامدهای هر اقدامی را قبل
از انجام آن دریابند تا بتوانند تصمیم درستی بگیرند و سلامت خود را تضمین
کنند. پس چه بهتر است که راه درست تصمیمگیری را بدانیم تا در هنگام مواجهه
با مسائل کوچک و بزرگ زندگی از نحوه گذراندن اوقات فراغت، خرید، پس انداز،
ماندن در یک رابطه عاطفی تا مسائل مربوط به تحصیل، شغل، ازدواج و... دچار
بلاتکلیفی و شک و تردید نشویم و در عین حال از نتیجه تصمیم خود راضی و
خشنود باشیم.
مراحل تصمیمگیری
وقتی
جوانان در شرایطی قرار میگیرند که نمیدانند چگونه بهترین تصمیم را
بگیرند بیشک مجبور به تحمل فشار روانی زیادی خواهند شد و طبیعی است که
قرار گرفتن در چنین شرایطی میتواند سلامت جسم و روان آنها را به خطر
بیندازد.
تصمیمگیری مراحلی دارد که رعایت آنها ما را مطمئن میسازد که
کار درست را انجام دادهایم. این مراحل عبارتند از: مشخص کردن موضوع یا
مساله، تعیین همه گزینههای احتمالی حتی آنهایی که به نظر ساده و بدیهی
میآیند، مشخص کردن ویژگیهای مثبت و منفی هر گزینه، مشورت و نظرخواهی از
افراد آگاه و مطلع و بالاخره تفکر و ارزیابی همه جانبه موضوع براساس
اطلاعات به دست آمده و تصمیمگیری نهایی. البته اهمیت دادن به غریزه و
احساسات در تصمیمگیری نیز میتواند موجب احساس رضایت بیشتر از نتیجه کار
بشود.
مزایای تصمیمگیری صحیح
وقتی
از پس تصمیمات مهم و حیاتی برمیآیید، اعتماد به نفس بیشتری پیدا میکنید و
آسانتر تصمیم میگیرید، البته به شرطی که بتوانید پیامد تصمیمات خود را
به درستی ارزیابی کرده و تخمین بزنید. هر تجربه موفقی در این زمینه به
افزایش مهارت تصمیمگیری شما کمک میکند. برای کسب چنین مهارتی باید
ویژگیهای دیگری مثل خودآگاهی، مسئولیتپذیری و کنترل هیجانات خود را نیز
تقویت کنید. هر چه بیشتر و بهتر خود را بشناسید و بدانید که چه میخواهید و
چه اهدافی دارید تصمیمگیری برایتان راحتتر میشود.
افرادی که
مسئولیتپذیر هستند میتوانند آگاهانه مسئولیت پیامدهای تصمیمهایشان را
خود به عهده بگیرند. خودآگاهی آنها نسبت به خود و احساساتشان نیز باعث
میشود تا هیجانات و احساسات نامناسب خود را بهتر کنترل کنند و احساسی
تصمیم نگیرند. خوب است که والدین نیز به فرزندان نوجوان خود فرصت
تصمیمگیری، بخصوص در رابطه با مسائل مرتبط با خودشان را بدهند تا شهامت و
قدرت تصمیمگیری آنها تقویت شود. آنها با تکرار و تمرین و توجه به پیامدهای
مثبت و منفی مسائل و تشخیص آنها یاد میگیرند که مثبتنگرتر باشند.
فراموش
نکنید که آنها برای یادگیری شیوه درست تصمیمگیری باید از تصمیمهای کوچک
شروع کنند و با تمرین میتوانند چنین توانایی را به دست بیاورند. به این
ترتیب یاد میگیرند که تحت تاثیر فشار همسالان و گروهها، تبلیغات
رسانهها، جامعه و... دچار گیجی و سردرگمی نشوند و با تصمیمگیری درست
بهترین عملکرد را داشته باشند.
اگر شما همیشه به جای آنها تصمیم بگیرید
نوجوانتان کمکم به فردی بیخیال و بیتوجه تبدیل میشود و زمانی که باید
تصمیمی بگیرد، میگوید: «نمیدانم، برای من فرقی نمیکند، هر چی شما
بگید...» و این یعنی بیتفاوتی نسبت به زندگی آینده، انگار که آموختند هرگز
تصمیم نگیرند یا دیگران برایشان تصمیم بگیرند و آنها در نقطه امن خود باقی
بمانند و بیش از حد محافظهکارانه رفتارمیکنند. در نتیجه، این یعنی
بیتفاوتی نسبت به زندگی آینده که شور ونشاط و انگیزه را به مرور در فرد
کمرنگ میکند.
تبیان