این رفتار آدمی که در هنگامه دست‌درازی به پول مردم و دولت به سستی می‌افتند نشان می‌دهد باید تا جایی که می‌شود ساماندهی اقتصادی به سوی آزاد شدن همه پول و مال جامعه از دست دولت و سازمان‌های دولتی پیش برود.
شفاآنلاین>سلامت> در هند باستان داستانی وجود دارد که پول دولت وقتی در اختیار دیوان‌سالاران قرار می‌گیرد همانند عسل است که دیوان‌سالاران با همه سخت‌گیری‌های پادشاه مزه آن را می‌چشند و از شیرینی‌اش لذت می‌برند. اما همین کار برای سرزمین و جامعه همانند سم است که آن را با کشاندن به تونل فساد به مرگ رهبری می‌کند.
این داستان در چین باستان به شکل دیگری روایت شده است. پادشاهان و امپراتورهای چینی برای دور نگه داشتن دیوان‌سالاران از فساد و جلوگیری از دستبرد زدن آنها به پول شاه به آنها داروی ضدفساد می‌خوراندند.
این رفتار آدمی که در هنگامه دست‌درازی به پول مردم و دولت به سستی می‌افتند نشان می‌دهد باید تا جایی که می‌شود ساماندهی اقتصادی به سوی آزاد شدن همه پول و مال جامعه از دست دولت و سازمان‌های دولتی پیش برود.
تجربه تاریخ معاصر نشان می‌دهد در هر جامعه‌ای که اقتصاد دولتی‌تر است سطح و ژرفا و شمار فساد بیشتر است و فساد چنان در رفتار و کردار شهروندان ریشه می‌دواند که همه برگ و ساقه و تنه جامعه را در‌بر می‌گیرد. نمونه چین و انگلستان را می‌توان در نظر گرفت. در چین هر از چند وقت می‌شنویم دبیر حزب کمونیست یا مقام دولتی در بالاترین سطح به جرم فساد اعدام می‌شود اما چند گاه دیگر دوباره این اتفاق می‌افتد. در انگلستان اما از این رخدادها خبری نیست چون دولت در اقتصاد سهم اندکی دارد و فساد دولتی بسیار اندک است. شوربختانه در ایران به دلیل سایه گسترده دخالت‌های دولتی در کسب‌وکارها در هر بخش در یک بازه زمانی درازمدت فساد و رانت‌خواری به بدنه جامعه رسیده است. نکته جذاب و تلخ ماجرا این است که هنگام بحث درباره رانت و فساد بیشتر بخش‌های اقتصادی به چشم می‌آیند و بخش‌های اجتماعی مثل آموزش‌وپرورش و نیز بهداشت و درمان و ورزش و فرهنگ نادیده گرفته می‌شوند. شوربختانه پنهان بودن فساد در این بخش‌ها به ویژه بخش بهداشت و درمان راه را برای فعالیت‌های غیرشفاف هموار کرده است.
حالا و در این روزها داستان واکسیناسیون تلخ و آزاردهنده ایرانی‌های بی‌پناه مسیل کلی رانت در تولید واکسن و اقتصاد واکسن را روی صحنه آورده است و البته به دلایل گوناگون انگار نمی‌شود درباره جزئیات انحصارهای پدیدارشده برای سهم‌بری از اقتصاد واکسن کرونا واکاوی کرد. برآیند این رانت‌خواری ویژه و دخالت‌های دولت و نهادهای دیگر در اقتصاد واکسن اما بیچارگی و تحقیرشدگی ایرانیان است.
نظرشما
آخرین اخبار